Τα τελευταία σαμποτάζ του «Απόλλωνα» στην Κατοχή...

*Ο Στέφανος Δούκας (Φωτογραφία του Ε.Λ.Ι.Α.)

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Η αντιστασιακή οργάνωση «Απόλλων» του θρυλικού Αλεξανδρουπολίτη Ιωάννη Πελτέκη, ανέπτυξε τεράστια δράση κατασκοπείας και δολιοφθορών, κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Γι’ αυτόν  ακριβώς το λόγο υπήρξε στόχος Γερμανών αλλά και Ελλήνων προδοτών.

          Η δράση της οργάνωσης αυτής για να περιγραφεί χρειάζεται ολόκληρους τόμους. Άλλωστε και η αντίσταση μέσα στις πόλεις, που δεν έχει αναδειχθεί, όσο και η αντίσταση των βουνών, υπήρξε δύσκολη, επικίνδυνη, αλλά και αποτελεσματική.

          Σήμερα θα αναφερθούμε στις τελευταίες ημέρες της Κατοχής, όταν η οργάνωση κατασκοπείας και δολιοφθορών «Απόλλων» ανέπτυξε πρωτοφανή δραστηριότητα με σειρά σαμποτάζ, παρενοχλώντας συνεχώς τους Γερμανούς.

          Ο Πελτέκης μετά από διάφορες προδοσίες και διάλυση των δικτύων του αναγκάσθηκε να διαφύγει στις 26 Ιουλίου 1944, στη Μέση Ανατολή. Πριν φύγει, την 1^η Ιουλίου, κάλεσε τον ταγματάρχη Πυροβολικού Στέφανο Δούκα και του ζήτησε να ανασυγκροτήσει την ομάδα των σαμποτάζ σε νέα βάση και με νέα πρόσωπα για λόγους μυστικότητας.

          Ο Δούκας δέχτηκε και άρχισε αμέσως συνεννοήσεις με τον λοχαγό Πυροβολικού Διονύσιο Βέρρο (μετέπειτα στενό συνεργάτη του Κωνσταντίνου Καραμανλή) και τον υπολοχαγό Πυροβολικού Βασίλειο Τούσα. Οι τρεις προχώρησαν ταχύτατα στην αναδιοργάνωση του «Απόλλωνα» καταρτίζοντας την ομάδα των σαμποτέρ. Ο Τούσας ειδικά, συγκρότησε την πρώτη ομάδα, που έδρασε στο λιμάνι του Πειραιά.

*Δραπετσώνα: Τα σαμποτάζ δεν έλειψαν ποτέ από την ευρύτερη περιοχή του Πειραιά

Το πρώτο σαμποτάζ…

          Το πρώτο σαμποτάζ της ανανεωμένη ομάδας δολιοφθορέων έγινε στις 22 Ιουλίου 1944, στις 10.15΄ το βράδυ όταν συνεργείο της οργάνωσης τοποθέτησε μια εκρηκτική «χελώνη» στο 500 τόννων πετρελαιοφόρο «Helga-MBL-PIV» η οποία εξερράγη προκαλώντας τρύπα διαμέτρου έως 1,5 μέτρου στα ύφαλα του σκάφους. Οι Γερμανοί επενέβησαν αμέσως και πέτυχαν να μην βυθισθεί το χτυπημένο πλοίο.

          Δίπλα του ήταν ελλιμενισμένο το πετρελαιοκίνητο καΐκι «Μαργαρίτα» 150 τόννων. Οι Γερμανοί το είχαν εξοπλίσει με αντιαεροπορικό πολυβόλο και ένα μικρό πυροβόλο και το χρησιμοποιούσαν ως καταδιωκτικό. Με το σαμποτάζ στο «Helga- MBL-PIV» το «Μαργαρίτα» υπέστη δύο σοβαρά ρήγματα και άρχισε να μπάζει νερά. Και η βύθιση αυτού του σκάφους αποφεύχθηκε λόγω ταχύτατης επέμβασης των Γερμανών. Κουβαλούσε φορτίο 60 τόννων πυρομαχικών.

          Στις 3 Αυγούστου τα μαχητικά συνεργεία του «Απόλλωνα» προχώρησαν σε νέο σαμποτάζ. Τοποθετήθηκε το πρωί εκρηκτική ύλη, γνωστή ως μελανίτιδα στο ατμοκίνητο πλοίο «Καρόλα» 1250 τόννων. Η μελανίτιδα τοποθετήθηκε στο εσωτερικό του πλοίου κοντά σε αποθήκη πυρομαχικών. Η ισχυρή έκρηξη έγινε στις 12.30 το μεσημέρι προκαλώντας πυρκαγιά, που κατασβέσθηκε. Το πλοίο όμως πήρε κλίση προς τα αριστερά και η πρύμνη του ανυψώθηκε κατά μισό μέτρο από την επιφάνεια της θάλασσας!

 *Γερμανός στρατιώτης και Έλληνας χωροφύλακας, περιπολούν στο λιμάνι του Πειραιά

Υπήρξαν και νεκροί στον αγώνα…

          Οι Γερμανοί κατόρθωσαν να το ξεφορτώσουν και να το εκκενώσουν ώστε να αντλήσουν τα νερά που μπήκαν μέσα και να επαναφέρουν το σκάφος στην κανονική του θέση. Κατά το σαμποτάζ αυτό υπήρξαν απώλειες. Οι Γερμανοί συνέλαβαν δύο αδέρφια μέλη του συνεργείου δολιοφθορών τους Γεώργιο και Χρήστο Κακαφλίκα, που τους εξαφάνισαν και έκτοτε χάθηκαν τα ίχνη τους!

          Την ίδια μέρα, δηλαδή στις 3 Αυγούστου 1944 άλλο συνεργείο δολιοφθορών τοποθέτησε εκρηκτική «χελώνη» στο δεξιό μέρος του γερμανικού σκάφους ΙΑ-705. Στις 8 το βράδυ εξερράγη η «χελώνη» προκαλώντας μεγάλες καταστροφές στο σκάφος, αχρηστεύοντας ταυτόχρονα τη μηχανή του.

          Οι άνδρες των ομάδων αντίστασης, μέσα στις πόλεις, δεν έπαψαν να αναζητούν τρόπους χτυπήματος των κατακτητών.

          Έτσι στις 14 Αυγούστου τοποθέτησαν εκρηκτικά στις ατμάμαξες ΚΓ 862, ΚΓ 874, ΚΓ 860, ΙΑ 709, 57-1377, 57-3013. Οι εκρήξεις αυτές προκάλεσαν τις ακόλουθες ζημιές:

          Σε ατμομηχανή που εκτελούσε υπηρεσία εφεδρειών από το σιδηροδρομικό σταθμό της Αθήνας προς τον Άγιο Ιωάννη Ρέντη, προκλήθηκαν ρωγμές ο λέβητας και καταστράφηκε η εστία.

*Πειραιάς: Πλοία βυθισμένα από βομβαρδισμούς ή σαμποτάζ

          Στην ατμομηχανή ΙΑ 709 σημειώθηκε έκρηξη ενώ βρισκόταν στο σταθμό Μενιδίου μεταφέροντας εργάτες από και προς τη Δεκέλεια. Υπέστη μεγάλες βλάβες και τραυματίσθηκαν ελαφρά ο Έλληνας θερμαστής και ο Γερμανός μηχανοδηγός.

          Άλλη εμπορική ατμάμαξα τύπου ΚΓ υπονομεύθηκε με εκρηκτικά υπέστη μεγάλες καταστροφές μεταξύ Δεκελείας και Οίου.

          Άλλος συρμός τύπου ΚΓ που εκτελούσε εμπορικά δρομολόγια ευρισκόμενος και αυτός μεταξύ Δεκελείας και Οίου υπέστη από έκρηξη μεγάλες υλικές ζημιές, κυρίως στο λέβητα.

          Τα σαμποτάζ δεν σταμάτησαν…

          Στις 29 Αυγούστου συνεργείο του «Απόλλωνα» τοποθέτησε το μεσημέρι στο πλοίο «Λόλα» 1250 τόννων εκρηκτική «χελώνη» στο εσωτερικό, στη δεξιά πλευρά, στο δεύτερο διαμέρισμα του αμπαριού κοντά στο μηχανοστάσιο. Τα μεσάνυχτα έγινε η έκρηξη προκαλώντας ζημιές στο διαμέρισμα των μηχανών και μεγάλες τρύπες στη δεξιά πλευρά του σκάφους. Αμέσως οι Γερμανοί κινητοποίησαν ναυαγοσωστικά, αντλίες και δύτες επισκευάζοντας πρόχειρα τις τρύπες. Στη συνέχεια το ρυμούλκησαν στα ναυπηγεία Βασιλειάδη, όπου και επισκευάσθηκε.

          Την ίδια μέρα, 29 Αυγούστου, άλλα συνεργείο δολιοφθορέων του «Απόλλωνα» από τις 9 το πρωί ως τη 1 το μεσημέρι τοποθέτησε εκρηκτικές ύλες και εμπρηστικές βόμβες στην υπ’ αριθμ 67 αμαξοστοιχία που έσερνε 28 βαγόνια (τα 12 βαγόνια ήταν βενζινοφόρα!) και είχε αναχωρήσει από την Αθήνα πηγαίνοντας βόρεια. Η τοποθέτηση των εκρηκτικών έγινε από τους σαμποτέρ κατά τη διαδρομή! Ανέβηκαν κρυφά στο τρένο και κατέβηκαν πάλι κρυφά, μόλις βρήκαν ευκαιρία. Τέτοιο θάρρος…

          Η έκρηξη σημειώθηκε στις 2.15΄ μ.μ. της επόμενης μέρα 1^ης Σεπτεμβρίου 1944 στο 248 χιλιόμετρο. Τυλίχτηκαν στις φλόγες 5 βαγόνια, που καταστράφηκαν. Σκοτώθηκε ένας Έλληνας τροχοπεδητής και τραυματίσθηκαν 3 Γερμανοί και ένας Έλληνας τροχοπεδητής βαριά και άλλος ένας Έλληνας τροχοπεδητής ελαφριά.

          Αλλά και στις 31Αυγούστου 1944 από συνεργείο δολιοφθορέων του «Απόλλωνα» τοποθετήθηκαν εκρηκτικά στις υπ’ αριθμ. Εα 222, Εα, 223, ΚΓ 869, 57-1823  ατμάμαξες προκαλώντας διάφορες κατά περίπτωση  ζημιές.

          Στις 2 Σεπτεμβρίου 1944 άλλες ατμάμαξες είχαν σειρά. Οι γενναίοι σαμποτέρ του «Απόλλωνα» τοποθέτησαν εκρηκτικά στις υπ’ αριθμ. ΕΑ 211 και Εα 217 ατμάμαξες. Είχαμε δύο αντίστοιχες εκρήξεις, που προκάλεσαν σοβαρή βλάβη στην Εα 211 ατμάμαξα και ολική καταστροφή στην Εα 217.

Σαμποτάζ στο αεροδρόμιο Χασανίου

          Την ίδια μέρα, άλλη ομάδα δολιοφθορέων της ίδια οργάνωσης τοποθέτησε εκρηκτική ύλη σε 530 κιβώτια δυναμίτιδας (βάρους 16 τόννων) που προορίζονταν για ανατινάξεις του αεροδρομίου, αλλά και του εργοστασίου κατασκευής αεροπλάνων που λειτουργούσε στο Παλαιό Φάληρο (περίπου εκεί που είναι το κλειστό στάδιο του Τάε Κβο Ντό. Τα εκρηκτικά αυτά ήταν αποθηκευμένα στο Κτήμα Γερουλάνου στους Τράχωνες, εκεί που ήταν το αεροδρόμιο Χασανίου (Ελληνικό). Τα φύλαγε ισχυρή δύναμη Γερμανών.

          Οι ατρόμητοι σαμποτέρ κατόρθωσαν να διαρρήξουν μια πόρτα της αποθήκης και τοποθέτησαν τα εκρηκτικά ανάμεσα στις τρείς στιβασίες των κιβωτίων με τις εκρηκτικές ύλες.

          Η έκρηξη έγινε στις 3.35΄ μ.μ. της 3^ης Σεπτεμβρίου 1944. Ο κρότος ακούσθηκε στην Αθήνα, ενώ τον ουρανό της περιοχής κάλυψε μεγάλο νέφος καπνού.

          Η μάχη των γενναίων εναντίον των Ναζί συνεχίζονταν ασταμάτητα.

*Οι Αθηναίοι πανηγυρίζουν για την απελευθέρωση...

Οι Ναζί με πιστόλια απειλούν παιδάκια…

          Την ίδια μέρα, δηλαδή 3 Σεπτεμβρίου άλλο συνεργείο δολιοφθορέων του «Απόλλωνα» έκανε απόπειρα σαμποτάζ στο αντιτορπιλικό «TURBINE» στο Ναύσταθμο. Απέτυχε όμως αυτή η προσπάθεια γιατί ένας Γερμανός σκοπός, κάτι υποπτεύθηκε και συνέλαβε τον εκτελεστή της επιχείρησης Ανδρέα Χαραλαμπόπουλο. Αμέσως συνελήφθησαν και οι άλλοι άνδρες του συνεργείου Βιτσαράς Εμμανουήλ, και Διακάτος καθώς και ο επικεφαλής Βασίλειος Γιαννακόπουλος. Ο τελευταίος συνελήφθη από ομολογία συλληφθέντος, που είχε υποστεί θηριώδη βασανιστήρια. Ο βασανισθείς υπέδειξε αρχικά το σπίτι της αδελφής του Γιαννακόπουλου. Τη συνέλαβαν οι Γερμανοί και την  έδειραν ανηλεώς.  Ξύπνησαν και τα δυο παιδιά της ηλικίας 7 και 5 ετών τα ξάπλωσαν στο δάπεδο και έβαλαν στους κροτάφους των παιδιών τις κάννες των περιστρόφων τους,  απειλώντας να τα σκοτώσουν αν δεν φανέρωνε το κρησφύγετο του αδελφού της. Έτσι αναγκάσθηκε να αποκαλύψει το σπίτι όπου κρύβονταν ο αδελφός της.

          Ο Ανδρέας Χαραλαμπόπουλος τρεις ώρες μετά τη σύλληψή του, πέθανε από τα άγρια βασανιστήρια των Ναζί, που του έβγαλαν τα μάτια και του έσπασαν χέρια και πόδια!!! 

          Στο σπίτι της αδελφής του Γιαννακόπουλου βρέθηκε και σημείωμα με το τηλέφωνο και τη διεύθυνση του Ιωάννη Χαραλαμπίδη, ο οποίος υπηρετούσε στο Φρουραρχείο. Οι Γερμανοί μετέβησαν στο Φρουραρχείο, όπου πληροφορήθηκαν την διεύθυνση της κατοικίας του και πήγαν αμέσως στην περιοχή, όπου ένας άνδρας της Αστυνομίας Πόλεων αγνώστου επωνύμου, που γνώριζε το σπίτι του Χαραλαμπίδη, το υπέδειξε στους Ναζί γύρω στις 2.30΄τη νύχτα. Συνελήφθη ο Χαραλαμπίδης, ο οποίος αναγκάσθηκε να υποδείξει την κατοικία του επικεφαλής των συνεργείων δολιοφθορέων ταγματάρχη Πυροβολικού Στέφανου Δούκα. Όταν όμως πήγαν εκεί οι Γερμανοί δεν τον βρήκαν γιατί διέφυγε εγκαίρως.

          Πρέπει να αναφέρουμε πως ο Βασίλειος Γιαννακόπουλος υπέστη αφάνταστα μαρτύρια. Από το πολύωρο κρέμασμα, παρέλυσε τελικά το αριστερό του χέρι. Σώθηκε από θαύμα γιατί οι Γερμανοί τις επόμενες μέρες είχαν υποστεί μεγάλες ήττες στη Βαλκανική και άρχισαν να μεριμνούν πώς θα φύγουν χωρίς να απομονωθούν στην Ελλάδα.

          Ο Διακάτος βγήκε από τα κρατητήρια των Γερμανών φυματικός.

*Αυτοί ήταν οι ηρωικοί σαμποτέρ των ομάδων του "Απόλλωνα"(Αρχεία ΔΙΣ)

Η δράση συνεχίζεται

          Οι άλλοι όμως σαμποτέρ του «Απόλλωνα» που διέφυγαν τη σύλληψη, συνέχισαν να δρουν στην παρανομία.

          Έτσι στις 5 Σεπτεμβρίου 1944 τοποθέτησαν εκρηκτικά σε αμαξοστοιχία 24 βαγονιών. Όλα ήταν φορτωμένα με βενζίνη. Αυτό το τρένο ξεκίνησε από το Μενίδι στις 8.30 μ.μ. αλλά η οργάνωση δεν κατόρθωσε να διαπιστώσει τι έγινε με αυτό το σαμποτάζ γιατί εν τω μεταξύ είχαν αρχίσει οι προαναφερθείσες συλλήψεις και όλοι έσπευδαν να κρυφτούν.

          Στις 6 και στις 7 Σεπτεμβρίου τοποθετήθηκαν εκρηκτικές ύλες στις ατμάμαξες των ΣΠΑΠ (γραμμές Πελοποννήσου) υπ’ αριθμ. Ζ 516, Ε 728, Μ 812, Ε 721, Ε 701. Όλα τα εκρηκτικά εξερράγησαν και τα τρένα υπέστησαν ζημίες.

          Στις 8 Σεπτεμβρίου 1944 έγινε απόπειρα σαμποτάζ στο ατμόπλοιο «Πέτερ» (6.000 τόννων). Ένας από τους άνδρες της ομάδας ο Διακάκης συνελήφθη ενώ εκτελούσε το σαμποτάζ. Οι υπόλοιποι άνδρες κατόρθωσαν να διαφύγουν, αλλά όλοι με τις οικογένειές τους κατάφεραν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Οι Γερμανοί πήγαν να τους συλλάβουν, αλλά δεν βρήκαν κανένα. Έτσι, έκαναν κάτι που συνήθιζαν και σε άλλες περιπτώσεις. Λεηλάτησαν τα σπίτια και φόρτωσαν όσα έκλεψαν στα αυτοκίνητά τους! Οι πολιτισμένοι  Γερμανοί…

          Λίγες μέρες αργότερα, στις 11 Σεπτεμβρίου ομάδα σαμποτέρ τοποθέτησε εκρηκτικά σε τρένα προκαλώντας μεγάλες ζημίες. Ειδικότερα τοποθέτησε εκρηκτικά στις αμαξοστοιχίες 57-2970 και 57-2413, που εκτελούσαν αποστολή στον Άγιο Ιωάννη Ρέντη.   

          Την επομένη 12 Σεπτεμβρίου 1944 οι άνδρες του «Απόλλωνα» έβαλαν εκρηκτικά προκαλώντας εκτεταμένες βλάβες στις αμαξοστοιχίες 57-2582, 57-1231, ΚΓ 891 και ΚΓ 865.

          Αλλά και στις 13 Σεπτεμβρίου συνεχίσθηκαν τα σαμποτάζ, με τοποθέτηση εκρηκτικών υλών στις αμαξοστοιχίες ΚΓ 874 που εκτελούσε υπηρεσία στο σταθμό του Ρουφ, Ζ 516, που εκτελούσε υπηρεσία στην Παλαιά Κόρινθο, Μ 812 στην Ελευσίνα, Ε 828 στο Καλαμάκι Κορινθίας, Ε 701 και Ε 721, που εκτελούσαν υπηρεσία στο Μηχανοστάσιο Αθηνών. Από τις εκρήξεις σημειώθηκαν μεγάλες υλικές καταστροφές (πτώσεις εσχαρών, ξήλωμα θυρών, ροή αυλών κ.λπ.).

          Στις 15 και 16 Σεπτεμβρίου συνεχίσθηκαν οι πράξεις δολιοφθοράς στα τρένα οι τοποθετήσεις εκρηκτικών και ειδικότερα στις αμαξοστοιχίες ΙΑ 716 στο Οίον, ΙΑ 717, στο σταθμό Δεκελείας, ΙΑ 719 στον Άγιο Ιωάννη Ρέντη, ΚΓ 871 στο μηχανοστάσιο του Αγίου Ιωάννη Ρέντη και 57-2582 στο σταθμό Αθηνών. Από την τελευταία αυτή έκρηξη υπέστη έγκαυμα στο πρόσωπο ο Γερμανός θερμαστής, που έχασε το ένα μάτι του.

          Ακάματοι οι δολιοφθορείς του «Απόλλωνα» στις 17 και 18 Σεπτεμβρίου τοποθέτησαν εκρηκτικά στις αμαξοστοιχίες Ε 722 και Ε 723 των ΣΠΑΠ. Οι εκρήξεις έγιναν κοντά στην Παλαιά Κόρινθο και τα τρένα έπαθαν σοβαρές βλάβες.

          Στις 19 Σεπτεμβρίου 1944 μια άλλη ομάδα του «Απόλλωνα» τοποθέτησε εκρηκτικά σε αμαξοστοιχία που είχε αναχωρήσει προς τα βόρεια, μεταφέροντας κινητήρες αεροπλάνων. Στην περίπτωση αυτή δεν κατέστη εφικτό να εξακριβωθεί τι αποτέλεσμα είχε το σαμποτάζ αυτό.

          Αισίως το ημερολόγιο έφτασε να γράφει 30 Σεπτεμβρίου και 1 Οκτωβρίου. Αυτό το διήμερο, οι ομάδες δολιοφθορών του «Απόλλωνα» τοποθέτησαν εκρηκτικά στις ατμάμαξες Ζ 544, Ε 723, Ε 725, Ε 727, Ε 728 και Ζ 517. Οι εκρήξεις έγιναν στο μηχανοστάσιο του Πειραιά προκαλώντας μεγάλες φθορές. Επιπλέον στο σταθμό της Ελευσίνας προκάλεσαν έκρηξη στην ατμάμαξα Ζ 540  και στο σταθμό της Αθήνας στην ατμάμαξα Ε 712.

Τα αντισαμποτάζ

          Οι Γερμανοί βλέποντας πλέον ότι επέρχεται η ήττα, άρχισαν να σκέφτονται  πως θα εγκαταλείψουν την Αττική. Μια από τις πρώτες σκέψεις τους ήταν να καταστρέψουν το λιμάνι του Πειραιά για να εγκλωβιστούν βυθισμένα μέσα σ’ αυτό όλα τα πλοία αλλά και οι πλωτές δεξαμενές.

          Η αντιστασιακή οργάνωση «Απόλλων» προγραμμάτισε σειρά ενεργειών για να ακυρώσει τις γερμανικές δόλιες πρωτοβουλίες και να αποτρέψει όλα αυτά τα σχέδια. Στόχος ήταν, με μεμονωμένα σαμποτάζ να απασχολούν συνεχώς τους Γερμανούς.

          Έτσι στις 6 Οκτωβρίου μια ομάδα δολιοφθορέων τοποθέτησε εκρηκτικές ύλες εξωτερικά, στα ύφαλα του πλοίου «Κρέσπι» (1.000 τόννων). Η έκρηξη έγινε στις 9 το βράδυ. Το πλοίο βυθίσθηκε ολόκληρο. Μόνο η καπνοδόχος του εξείχε από το νερό. Δίπλα του βρίσκονταν ένα κότερο και μια βενζινάκατος, που επίσης βυθίσθηκαν παρασυρμένα από το «Κρέσπι». Η ομάδα εκείνη είχε βασικά άλλη αποστολή. Να ανατινάξει γερανούς. Έτσι στράφηκε προς το «Κρέσπι» που είχαν προγραμματίσει να βυθίσουν δύο μέρες αργότερα.

          Δύο μέρες μετά, στις 8 Οκτωβρίου οι δύτες- δολιοφθορείς του «Απόλλωνα» τοποθέτησαν σε δύο δεξαμενές του ναυπηγείο Βασιλειάδη, βόμβες. Οι εκρήξεις που έγιναν κοντά στα μεσάνυχτα μισοβύθισαν την μια δεξαμενή, που την συγκρατούσαν συρματόσχοινα από το κρηπίδωμα. Στα σκαριά της άλλης δεξαμενής ήταν τοποθετημένο για επισκευές το αντιτορπιλικό «Σαν Μαρτίνο». Από την έκρηξη άνοιξαν δύο μεγάλες τρύπες στα πλευρά, ώστε αν βυθιζόταν η δεξαμενή να μην είναι δυνατή η ανέλκυση του πολεμικού πλοίου. Μετά την έκρηξη και μέσα στην επομένη 9 Οκτωβρίου η δεξαμενή είχε βυθισθεί έως και την πλώρη του αντιτορπιλικού. Οι γερμανοί δεν μπόρεσαν να ανελκύσουν τη δεξαμενή και το φορτίο της.

          Στις 11 Οκτωβρίου 1944 ομάδα σαμποτέρ του «Απόλλωνα» τοποθέτησαν 4 εκρηκτικές «χελώνες» στην πρύμνη του φορτηγού «Knoudsen» 9.000 τόννων. Η έκρηξη έγινε στις 5.15 μ.μ. Οι Γερμανοί αναγκάσθηκαν να ρυμουλκήσου το πλοίο έξω από το λιμάνι και να κάνουν τις προσωρινές επισκευές, αλλά μεταξύ Ψυτάλλειας και Αγίου Γεωργίου, αυτό βυθίσθηκε. Οι «χελώνες» είχαν τοποθετηθεί από δύτες, οι οποίοι κολύμπησαν έως το γερμανικό πλοίο από το Παλατάκι του Πειραιά.

*Ο Γεώργιος Παπανδρέου υψώνει την ελληνική σημαία στην Ακρόπολη σηματοδοτώντας 

το τέλος της Κατοχής

          Η ώρα της απελευθέρωσης έφτασε στις 13 Οκτωβρίου. Οι Γερμανοί ηττημένοι έφευγαν από την Αθήνα, αλλά στο νου τους είχαν τις καταστροφές…

          Στις 6.30 το πρωί, έβαλαν φωτιά σε καλώδια υπονόμευσης, για να ανατινάξουν ένα συγκρότημα αποθηκών με εκρηκτικά στη περιοχή Λιοσίων (Αγίων Αναργύρων). Η αποθηκευμένη ποσότητα εκρηκτικών ήταν μεγάλη. Ο κίνδυνος καταστροφών στην γύρω περιοχή, τεράστιος.

          Ο Βασίλειος Γιαννακόπουλος και ο εμπορικός αντιπρόσωπος Τηλέμαχος Παπαδόπουλος, μέλη ομάδας σαμποτέρ του «Απόλλωνα» με δική τους πρωτοβουλία μαζί και με κατοίκους της περιοχής ήρθαν σε συνεννόηση με τον Γερμανό υπαξιωματικό Βάλτερ Σόπφ, και τον βοηθό του στρατιώτη ονόματι Φριτς, οι οποίοι τους επέτρεψαν να κόψουν τα καλώδια πυροδότησης ώστε να αποφευχθεί η ολική καταστροφή των αποθηκών. Ζήτησαν μόνο να αφεθεί να γίνουν κάποιος μικρότερες εκρήξεις ώστε να δοθεί η εντύπωση στους προϊσταμένους τους, ότι άρχισε η καταστροφή των αποθηκών με τα πυρομαχικά. Έτσι σώθηκε εκείνη η περιοχή από μια βιβλική καταστροφή.

          Η οργάνωση κατά το αναφερόμενο διάστημα, ξόδεψε 703,5 χρυσές λίρες Αγγλίας, αποδίδοντας λογαριασμό. Οι μόνιμοι αξιωματικοί της υπηρεσίας των σαμποτάζ εργάσθηκαν εθελοντικά και αμισθί.

          Εν τω μεταξύ ο λαός της Αθήνας ξεχύνονταν στους δρόμους για να πανηγυρίσει τη μεγάλη στιγμή της απελευθέρωσης από την τρομερή ναζιστική Κατοχή. Ο εφιάλτης του ναζισμού, τελείωνε…

          Στις 13 Οκτωβρίου 1944 ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου, ύψωνε την ελληνική σημαία στην Ακρόπολη.

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

ΠΗΓΗ

-Αρχείο Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού