1948:Το αίμα συνέχισε να χύνεται στον Έβρο…

*Λίγο πριν χτυπηθεί το Διδυμότειχο με Πυροβολικό των ανταρτών. 

Φωτογραφία από τον   ιστότοπο των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων της Τσεχίας

*Νάρκες παντού. 

*Σκοτώνουν αδιακρίτως…

*Υποστράτηγος και ταξίαρχος νεκροί

*Μάχες και αιματοχυσία

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Το 1948 βρήκε τις δυο αντιμαχόμενες παρατάξεις με σοβαρά διλήμματα. Το αστικό κατεστημένο και οι δυνάμεις ασφαλείας του κράτους επικρίνονταν, διότι δεν επέτυχαν το στόχο τους να συντρίψουν την ανταρσία, παρά την έξωθεν βοήθεια, για να ηρεμήσει ο τόπος. Ο κομμουνιστικός κόσμος επικρίνονταν γιατί απέτυχε να καταλάβει την εξουσία ή έστω να σταθεροποιηθεί εδαφικά κάπου, για να υπάρχει δυνατότητα αναγνώρισης της κυβέρνησης ανταρτών, που είχε ήδη αποκτήσει πρωθυπουργό στα βουνά, το Μάρκο Βαφειάδη. Οι αντάρτες είχαν αυξήσει μάλιστα αριθμητικά τις δυνάμεις τους και επέκτειναν τις επιθέσεις τους και σε μεγάλα αστικά κέντρα.

                Το 1948 συνεχίσθηκε η αιματοχυσία. Οι αντάρτες συνέχισαν τις επιδρομές σε χωριά και κωμοπόλεις αλλά και σε μεγαλύτερα αστικά κέντρα στη Θράκη, όπως είναι η Κομοτηνή, η Ξάνθη, το Σουφλί και το Διδυμότειχο. Παράλληλα συνεχίσθηκαν οι δολιοφθορές σε τεχνικά έργα (οδικές και σιδηροδρομικές γέφυρες, σιδηροδρομικές γραμμές κ.λπ.) οι ναρκοθετήσεις, η βίαιη στρατολογία και το παιδομάζωμα (ή παιδοφύλαγμα κατά το ΚΚΕ).

*Ελληνόπουλα του Εμφυλίου, που μεταφέρθηκαν στη Βουλγαρία

                Ό νομός Έβρου και κατά το 1948 βρέθηκε στο επίκεντρο συγκρούσεων και είχε μεγάλο μερίδιο, στο αίμα που χύνονταν. Η κατάρα του εμφύλιου σπαραγμού δεν έλεγε να κοπάσει…

                Υπολογίζονταν στο ΓΕΣ, ότι μεταξύ των ποταμών Νέστου και Έβρου, δρούσαν 2600 αντάρτες. Το Γ’ ΣΣ ανέβαζε αυτόν τον αριθμό σε 2850. Από τον Ιούνιο του 1948 το Γ’ ΣΣ υπολόγιζε ότι ο αριθμός των ανταρτών έπεσε  στους 2.400 αντάρτες και απέδιδαν τη μείωση αυτή στις απώλειες που υπήρχαν λόγω των μαχών και στις αθρόες παραδόσεις των βιαίως στρατευθέντων ανταρτών.

                Εν τω μεταξύ στην ηγεσία του ανταρτικού κινήματος είχαν αρχίσει να εκδηλώνονται μεγάλες  διχογνωμίες, οι οποίες είχαν αντίκτυπο και στον μακρινό Έβρο. Με διαταγή του Γενικού Αρχηγείου ανταρτών ο καπετάν Κρίτωνας διατάχθηκε να μεταβεί στο Γράμμο. Ήταν η αρχή μιας δραματικής πορείας των ηγετικών στελεχών της Θράκης, η οποία μετά την ήττα του 1949, είχε σαν κατάληξη τα βασανιστήρια στην Ασφάλεια της Σόφιας, και την απόπειρα αυτοκτονίας του Κρίτωνα, για να φορτωθεί η ήττα σε άλλους και όχι στην ζαχαριαδική ηγεσία του ΚΚΕ. Aυτές όμως είναι άλλες δραματικές ιστορίες…

                Αλλά, ας έρθουμε στο νομό Έβρου.

                Την πρωτοχρονιά του 1948 αποκρούσθηκε μια ομάδα ανταρτών, που αποπειράθηκε να εισέλθει στον Πεντάλοφο Ορεστιάδας. Λίγο μακρύτερα όμως έδρευε το 552 Τάγμα Πεζικού.

*Η βασιλόπιττα... εκόφθη!!!

               Την πρωτοχρονιά, έγραψαν στο ημερολόγιό του 1^ου Λόχου του: «Το χιόνι δεν έχει σηκωθεί ακόμα. Μέρος του Λόχου εκκλησιάζεται. Το μεσημέρι ο διοικητής του Λόχου λοχαγός Δημάδης Οδ. ωμίλησε με θερμά λόγια εις τους άνδρας του. Μετά έγινεν η διανομή δώρων τα οποία εστάλησαν υπό των Φίλων του Στρατού Ορεστιάδος. Στο τέλος εκόφθη η βασιλόπηττα»!!!

                Στις 7 Ιανουαρίου τραυματίσθηκε ένας αξιωματικός και 2 στρατιώτες, όταν το αυτοκίνητό τους ανατινάχθηκε από νάρκη ανατολικά της Αλεξανδρούπολης.

                Στα μέσα Ιανουαρίου μια ομάδα κομάντος της 27^ης Ταξιαρχίας, εισήλθε αιφνιδιαστικά βάσει σχεδίου στο χωριό Πεύκα Φερών, όπου υπήρχε σημαντικός αριθμός ανταρτών, οι οποίοι είχαν δημιουργήσει και φρουραρχείο. Όταν οι κομάντος πλησίασαν στο οίκημα του φρουραρχείου έγινε μάχη. Σκοτώθηκαν 3 αντάρτες μεταξύ των οποίων και ο φρούραρχος, που όπως έγραψαν οι εφημερίδες, είχε εκπαιδευθεί στο Μπούλκες.

                Στις 22 Ιανουαρίου στρατιωτικό αυτοκίνητο κινούμενο από Σουφλί προς Αλεξανδρούπολη, χτύπησε σε νάρκη. Τραυματίσθηκαν 3 στρατιώτες. Την ίδια μέρα, στον ίδιο οδικό άξονα ανατινάχθηκε ένα ακόμα αυτοκίνητο, με αποτέλεσμα να τραυματισθούν 7 χωροφύλακες

                Δυο μέρες μετά, μια πολυμελής ομάδα ανταρτών επιτέθηκε εναντίον του χωριού Άβας βόρεια της Αλεξανδρούπολης. Η μάχη διήρκεσε 6 ώρες. Οι αντάρτες είχαν βαριές απώλειες κατά τις εφημερίδες, αλλά κατά τις στρατιωτικές αρχές κατέστρεψαν κάποιες οδικές γέφυρες και τηλεφωνικές γραμμές, παίρνοντας μαζί τους τρόφιμα και εννέα χωρικούς.

                Το 557 Τάγμα Πεζικού, συνεπλάκη στις 25 Ιανουαρίου 1948 με ομάδα ανταρτών οι οποίοι ήταν εγκατεστημένη κοντά στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, δυτικά του Διδυμοτείχου. Το Τάγμα είχε δύο τραυματίες και δύο αγνοούμενους στρατιώτες. Οι αντάρτες υποχώρησαν προς τα νοτιοδυτικά.

                Μια ακόμα συμπλοκή σημειώθηκε στις 30 Ιανουαρίου, όταν μεγάλη ομάδα ανταρτών μπήκε τη νύχτα στα Δίκαια και απήγαγε πολλούς κατοίκους μεταξύ των οποίων και τον ιερέα του χωριού. Τμήματα του στρατού κινήθηκαν αμέσως και στη συμπλοκή που ακολούθησε έχασαν τη ζωή τους 5 αντάρτες.

                Τις πρώτες  μέρες του Φεβρουαρίου οι εφημερίδες έγραψαν ότι η κατάσταση στο νομό Έβρου είχε γίνει πολύ σοβαρή, τις τελευταίες 10 μέρες. Ειδικά στις 2 Φεβρουαρίου 1948 τα μεσάνυχτα, ομάδες ανταρτών χτύπησαν ταυτόχρονα τα χωριά Κουφόβουνο, Λάβαρα, Νεοχώρι και Αμόριο. Ο στρατός αντιστάθηκε και οι αντάρτες αποχώρησαν εγκαταλείποντας 4 νεκρούς. Ένας αντάρτης αιχμαλωτίσθηκε. Από τις κυβερνητικές δυνάμεις υπήρχαν 2 νεκροί οπλίτες και 5 τραυματίες.

                Δύο στρατιώτες μονάδας του Έβρου μη κατονομαζόμενης από τις εφημερίδες που έγραψαν την είδηση, έπεσαν σε ενέδρα των ανταρτών οι οποίοι τους αιχμαλώτισαν και τους εκτέλεσαν. Την ίδια μέρα οι αντάρτες επιτέθηκαν εναντίον της Καβησού Φερών, όπου έκαψαν 4 σπίτια και πήραν τρόφιμα. Αποπειράθηκαν να επιτεθούν και κατά των Φερών αλλά αποκρούσθηκαν.

                Στις 8 Φεβρουαρίου περίπου 50 αντάρτες είχαν εισέλθει στο Δορίσκο Αλεξανδρούπολης. Μια ομάδα των ΛΟΚ πραγματοποίησε επιδρομή και κατέλαβε το χωριό. Στη μάχη εκείνη σκοτώθηκε ο επικεφαλής των ανταρτών με το ψευδώνυμο Αετός. Αιχμαλωτίσθηκαν επίσης και δύο τραυματισμένοι αντάρτες.

*Ο τάφος του  Υπολοχαγού Βογιάτση Νικ. στο στρατιωτικό κοιμητήριο Φερρών 

(Φωτογραφία Θανάση Δουλγεράκη)

                Ένα συγκρότημα ανταρτών, δυνάμεως 300 ατόμων τη νύχτα της 16^ης Φεβρουαρίου επιτέθηκε σε διμοιρία του 39^ου Τάγματος Εθνοφυλακής στη Μάνδρα Σουφλίου. Η διμοιρία αντιστάθηκε σθεναρά, αλλά οι αντάρτες υποχώρησαν, όταν ουλαμός Πυροβολικού από το Σουφλί άρχισε να βάλλει εναντίον τους απειλώντας με τα πυρά του να αποκόψει τους επιτιθέμενους, οι οποίοι εκμεταλλευόμενοι το σκοτάδι προτίμησαν να διακόψουν την επίθεση. Η διμοιρία είχε ένα νεκρό στρατιώτη και ένα τραυματία. Την επομένη, λόχος του 559 Τάγματος Πεζικού πραγματοποιούσε αναγνώριση στον ποταμό Άρδα κοντά στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο, όταν δέχτηκε πυρά από βουλγαρικό φυλάκιο.

                Στα μέσα Φεβρουαρίου αντάρτες επιτέθηκαν εναντίον  του χωριού Κίρκη Αλεξανδρούπολης και μετά από σκληρή πεντάωρη μάχη μπήκαν μέσα, απήγαγαν 26 άνδρες και 13 γυναίκες, έκαψαν το οίκημα του σιδηροδρομικού σταθμού και πήραν μαζί τους μεγάλα ζώα. Το αντάρτικο «Δελτίο Ειδήσεων» στις 20 Φεβρουαρίου, δίνει διαφορετική εικόνα για την επίθεση στην Κίρκη. Γράφει ότι τμήμα του ΔΣΕ έκανε επίθεση εναντίον της φρουράς στην Κίρκη, χωρίς άλλες λεπτομέρειες και ότι τους αντάρτες ακολούθησαν 40 πατριώτες, που κατατάχθηκαν στις γραμμές τους. 

                Μια άλλη ομάδα ανταρτών ανατίναξε κοντά στην Αλεξανδρούπολη, σιδηροδρομική γέφυρα, ενώ αποκρούσθηκε επίθεση εναντίον στρατιωτικού φυλακίου στη Μάνδρα Σουφλίου.

                Το χιόνι κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος του νομού Έβρου. Στο ημερολόγιο του 1^ου Λόχου του 552 Τάγματος Πεζικού που πλέον έχει μετακινηθεί στο Σουφλί, αναφέρεται στις 18 Φεβρουαρίου 1948  : «Πυκνή χιών εκάλυψε την πόλιν του Σουφλίου και τα πέριξ υψώματα, γραφικόν το θέαμα. Ο λόχος στερείται παντελώς ξύλων. Επιτέλους το απόγευμα κατόπιν πολλών κόπων εφοδιαζόμεθα δια ξύλων εκ του χωρίου Κορνοφωλιάς».

Η Θράκη ακούγεται στη Βουλή…

                Στις 23 Φεβρουαρίου στη Βουλή και εκτός ημερησίας διατάξεως οι βουλευτές της Λακωνίας Γραφάκος και Κουλουμβάκης έθεσαν θέμα, μετά την επίθεση ανταρτών εναντίον των φυλακών Γυθείου. Ειδικότερα ο Κουλουμβάκης κατήγγειλε ότι σε ένα δήμο της Μάνης πέθαναν άνθρωποι από την πείνα γιατί δεν επέτρεπαν σε κανένα πολίτη να πάει στην Καλαμάτα για προμήθεια τροφίμων, ενώ απαγόρεψαν οι αρχές ακόμα και το μάζεμα της ελιάς.

                Τότε παρενέβη στη συζήτηση ο βουλευτής Έβρου Γεώργιος Κουγιουμτζόγλου (δικηγόρος από το Διδυμότειχο) τονίζοντας:

                «Τι να πούμε εμείς εις την Θράκην και την Μακεδονίαν, που έχουμε καθημερινώς τοιαύτα επεισόδια;».

                Στις 24 Φεβρουαρίου, ένα αυτοκίνητο της 27^ης Ταξιαρχίας που εκινείτο δυτικά της Αλεξανδρούπολης, προσέκρουσε σε νάρκη και ανατινάχθηκε. Σκοτώθηκε ένας στρατιώτης και τραυματίσθηκαν 7 συνάδελφοί του.

*Η επίθεση εναντίον του Διδυμοτείχου

                Μια μέρα μετά, στις 25 του μηνός από τις 7 έως τις 9 το βράδυ, σχηματισμός των ανταρτών έβαλε με Πυροβολικό εναντίον του Διδυμοτείχου, από τη θέση Μοναστήρι Ζωοδόχου Πηγής, λίγα χιλμ. έξω από την πόλη. Οι αντάρτες έβαλαν κατά του νοτιοδυτικού τμήματος της πόλης και του εξωτερικού φυλακίου. Έριξαν περί τα 50 βλήματα. Τραυματίσθηκαν 3 ιδιώτες. Το ίδιο βράδυ άλλη ομάδα ανταρτών ανατίναξε σιδηροδρομική γέφυρα κοντά στο χωριό Αμόριο. Επίσης το ίδιο βράδυ άλλοι αντάρτες ανατίναξαν με δυναμίτιδα  γαλαρία του σιδηροδρόμου μεταξύ Κίρκης και λιγνιτωρυχείων. Η συγκοινωνία αποκαταστάθηκε μετά από 10 μέρες. Στην Κορνοφωλιά Σουφλίου τέλος, οι αντάρτες στρατολόγησαν 25 άνδρες και 12 γυναίκες. Μια ακόμα επίθεση των ανταρτών έγινε το ίδιο βράδυ εναντίον του χωριού Πέπλος Φερών. Η επίθεση αποκρούσθηκε από άνδρες των ΜΑΥ (Μονάδες Ασφαλείας Υπαίθρου) και του 38^ου Τάγματος Εθνοφυλακής. Δύο αντάρτες έχασαν τη ζωή τους. Η δύσκολη εκείνη βραδιά στον Έβρο είχε και άλλη μάχη. Τμήμα της Χωροφυλακής συνεπλάκη με ανταρτική ομάδα, κοντά στο χωριό Αμπελάκια νοτιοδυτικά της Ορεστιάδας. Έχασε τη ζωή του ένας αντάρτης και ένας συνελήφθη αιχμάλωτος. Από τους χωροφύλακες, ένας σκοτώθηκε και ένας τραυματίσθηκε,

                Ο Μάρτιος μπήκε από την πρώτη μέρα, με μια ανατίναξη σιδηροδρομικής γέφυρας μεταξύ Σουφλίου και Αλεξανδρουπόλεως, όπως ανακοίνωσε το ΓΕΣ.

                Την νύχτα της 7^ης προς 8^η Μαρτίου 1948 οι αντάρτες έριξαν 40 βλήματα εναντίον των Φερών. Δεν σημειώθηκαν τραυματισμοί. Το ΓΕΣ πάντως σε ανακοινωθέν του εκείνη τη μέρα, υποστήριζε ότι παρατηρείται ένταση των ενεργειών των ανταρτικών ομάδων «προς τρομοκράτησιν του πληθυσμού». Την νύχτα εκείνη το 557 Τάγμα Πεζικού στην περιοχή Μαυροκκλησίου σκότωσε έναν αντάρτη.

                Νεώτερο ανακοινωθέν του ΓΕΣ γνωστοποιούσε ότι στις 7 Μαρτίου, διλοχία του 39^ου Τάγματος Εθνοφυλακής, επιστρέφοντας από αναγνωρίσεις, έπεσε σε ενέδρα ανταρτών δυτικά του Διδυμοτείχου. Εξαφανίσθηκαν 4 στρατιώτες. Κηρύχθηκαν αγνοούμενοι. Την ίδια μέρα μια περίπολος του 559 ΤΠ συνεπλάκη με μικροομάδα ανταρτών κοντά στο χωριό Καναδάς Τριγώνου. Έχασε τη ζωή του ένας αντάρτης και ένας άνδρας των ΜΑΥ.

Αυτομόλησαν προς τους αντάρτες

                Η ίδια νύχτα όμως είχε και άλλα δραματικά περιστατικά. Στη Συκορράχη Αλεξανδρούπολης ο λοχίας- αρχιφύλακας του 37ου Τάγματος Εθνοφρουράς, παρέσυρε τους 14 άνδρες όλης της φρουράς και προσχώρησαν στους αντάρτες. Οι προσχωρήσαντες συνενώθηκαν με μια μικροομάδα ανταρτών που υπήρχε εκεί κοντά, αφού πήραν τον ιματισμό και τον οπλισμό τους. Ο λοχίας, ακολουθούμενος από πέντε στρατιώτες πήγε στο φυλάκιο του 622 Τάγματος Ασφαλείας Σιδηροδρόμων στη γέφυρα της Συκορράχης, όπου με δόλο εξουδετέρωσε  τους δύο σκοπούς. Μπήκαν μέσα στο φυλάκιο και συνέλαβαν τον αξιωματικό και 25 στρατιώτες. Τους απήγαγαν και ενώ βάδιζαν προς τα αντάρτικα λημέρια, σε κάποια κατάλληλη ευκαιρία οι απαχθέντες επιτέθηκαν εναντίον των απαγωγέων τους. Σκότωσαν έναν αντάρτη και τραυμάτισαν άλλον έναν. Έφυγαν τρέχοντας και πυροβολούμενοι. Τελικά διασώθηκε ο αξιωματικός και 16 στρατιώτες.

                Στις 10 Μαρτίου οι αντάρτες απήγαγαν από το χωριό Τριφύλλι βόρεια των Φερών 17 παιδιά κάτω των 15 ετών.

                Μια ομάδα ανταρτών της νύχτα της 11^ης Μαρτίου επιτέθηκε στα Λάβαρα, όπου στάθμευε το 39^ο Τάγμα Εθνοφρουράς απήγαγε περίπου 60 γυναίκες, πυρπόλησε το κοινοτικό κατάστημα, ανατίναξε ένα αλευρόμυλο  και έκαψε μερικά σπίτια. Την επομένη νέα επίθεση και εξάωρη μάχη. Στρατολογήθηκαν από τους αντάρτες άλλα 20 άτομα.

 *Ο θάνατος του Αλέξανδρου Ασημακόπουλου στην εφημερίδα "Εμπρός"

Μια νάρκη ανατίναξε τον υποστράτηγο Ασημακόπουλο!

                Στις 13 Μαρτίου (γρουσούζικη μέρα)  ένα στρατιωτικό αυτοκίνητο κινούμενο από Σουφλί προς Αλεξανδρούπολη, προσέκρουσε σε νάρκη κοντά στο χωριό Φυλακτό. Νεκρός ο υποστράτηγος Ασημακόπουλος, διοικητής της VII Μεραρχίας, ηλικίας 55 ετών, με καταγωγή από την επαρχία της Δωρίδας. Αριστούχος της Σχολής Πολέμου Παρισίων. Γλωσσομαθής, είχε διατελέσει κατ’ επανάληψη στρατιωτικός ακόλουθος σε ελληνικές πρεσβείες (Ρώμη και αλλού). Στην κατοχή πήγε στη Μέση Ανατολή, όπου και πήρε μέρος σε όλους τους αγώνες. Προέρχονταν από το Πυροβολικό. Η σορός του με πολεμικό πλοίο, μεταφέρθηκε στην Αθήνα και η κηδεία του έγινε από το Μητροπολιτικό ναό, με όλες τις τιμές.

*Ένα μνημείο σήμερα θυμίζει τον θάνατο του υποστράτηγου Ασημακόπουλου (προσφορά φωτογραφίας από το Θανάση Δουλγεράκη)

                Διοικητής της VII Μεραρχίας τοποθετήθηκε ο υποστράτηγος Αθανάσιος Τούντας και από την 1^η Μαΐου 1948 ο υποστράτηγος Κότσαλος Γεώργιος. Αλλά και ο Κότσαλος, δεν υπήρξε τυχερός. Στις 6 Ιουνίου έχασε τη ζωή του, όταν το αεροπλάνο της ΤΑΕ, από Θεσσαλονίκη προς Αθήνα, κατέπεσε στη Μαλακάσα. Βρήκαν το θάνατο 22 άτομα.

*Ο θάνατος του Ασημακόπουλου στο ημερολόγιο του 1ου Λόχου του 552 Τάγματος Πεζικού

                Με λιτότητα περιγράφεται το δραματικό αυτό περιστατικό στο ημερολόγιο του 1^ου Λόχου του 552 Τάγματος Πεζικού, πού έδρευε τότε στο Σουφλί: «Κρύος παγερός άνεμος φυσά δυνατά. Μια διμοιρία με επικεφαλής τον έφεδρον ανθυπολοχαγόν Σπετσιώτην Θεόδωρον αποστέλλεται εις Μαγγάζι ίνα υποδεχθή τον στρατηγόν  κ. Ασημακόπουλον. Κατά την διαδρομήν  το αυτοκίνητον του ατυχούς στρατηγού μας προσέκρουσεν επί νάρκης και ανατινάχθη εις τον αέρα. Κατά την ανατίναξιν διαμελίσθη ο ατυχής στρατηγός μας και ετραυματίσθη είς εκ των συνοδευόντων αυτόν αξιωματικός. Άμα τη αναγγελία του γεγονότος οι άνδρες περίλυποι επέστρεψαν εις την πόλιν».

*Η κηδεία του υποστράτηγου Ασημακόπουλου στην Αθήνα

                Στις 21 Μαρτίου σημειώθηκαν μικροσαμποτάζ των ανταρτών στις περιοχές Αλεξανδρούπολης και Διδυμοτείχου. Επίσης έγιναν επιθέσεις εναντίον των φρουρών των χωριών Λάδη και Μάνη Διδυμοτείχου, αλλά αποκρούσθηκαν. Στις 24 Μαρτίου έγιναν απαγωγές γυναικοπαίδων από τα χωριά Μάνη και Κουφόβουνο Διδυμοτείχου και Λυκόφη Σουφλίου.

*Ο άτυχος υποστράτηγος Γεώργιος Κότσαλος, 

που αντικατέστησε τον επίσης άτυχο Αλέξανδρο Ασημακόπουλο

                Στις 26 Μαρτίου  βρέθηκαν από τις κυβερνητικές δυνάμεις 16 κιβώτια δυναμίτιδας «εμπυρευματισμένα» επί της σιδηροδρομικής γραμμής Αλεξανδρουπόλεως- Σουφλίου.         Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΓΕΣ ισχυρές ομάδες ανταρτών προσέβαλαν τα χωριά Λάδη και Μεταξάδες Διδυμοτείχου και απήγαγαν 33 κατοίκους, ενώ έκαψαν μερικά σπίτια στην άκρη των χωριών, στις 28 Μαρτίου 1948. Επρόκειτο για δύναμη περίπου 600 ανταρτών, που επιτέθηκε εναντίον του 557 Τάγματος Πεζικού, στο λόχο ο οποίος ήταν στη Λάδη και στη φρουρά της γέφυρας του Ερυθροπόταμου (Κιζίλ Ντερέ). Το Τάγμα είχε δύο νεκρούς στρατιώτες, ενώ παραδόθηκαν πέντε αντάρτες.

*Μια ακόμα επίθεση στο Διδυμότειχο

                Στις 30 Μαρτίου επίθεση ανταρτών δέχθηκε το Διδυμότειχο. Συγκρότημα 300 ανταρτών, υποστηριζόμενο από ορειβατικό πυροβόλο επιτέθηκε τη νύχτα εναντίον της πόλης στην οποία έδρευε η 27^η Ταξιαρχία. Μικροομάδες που διείσδυσαν στο εσωτερικό της πόλης, απήγαγαν 43 άνδρες και 7 γυναίκες. Η επίθεση αντιμετωπίσθηκε κυρίως από τους άνδρες των περιμετρικών εξωτερικών φυλακίων. Οι αντάρτες αποχώρησαν τις πρώτες πρωινές ώρες της επομένης, εγκαταλείποντας 2 νεκρούς και 3 τραυματίες. Τραυματίσθηκαν 3 στρατιώτες, 1 άνδρας και 2 γυναίκες. (Λεπτομέρειες για την επίθεση αυτή βλέπε στο ίδιο ιστολόγιο, στη θέση http://sitalkisking.blogspot.gr/2011/09/1948.html ).

                Τη νύχτα στις 3 Απριλίου, οι αντάρτες επιτέθηκαν εναντίον της Μάκρης Αλεξανδρούπολης. Αποκρούσθηκαν μετά από 3ωρη μάχη. Δύο χωροφύλακες και ένας άνδρας των ΜΑΥ, τραυματίσθηκαν. Την ίδια νύχτα μεγάλη ομάδα ανταρτών επιτέθηκε στα χωριά Μεταξάδες και Λάδη, που τα υπεράσπιζε το 557 Τάγμα Πεζικού. Οι αντάρτες χρησιμοποιώντας πυροβολικό και όλμους κατόρθωσαν να εισχωρήσουν στα χωριά και να πραγματοποιήσουν βίαια στρατολόγηση 23 ανδρών και 9 νεανίδων. Το Τάγμα είχε δύο νεκρούς στρατιώτες και 3 οπλίτες. Από τους αντάρτες, που αποκρούσθηκαν τελικά, εγκαταλείφθηκαν 8 νεκροί.

                Από την πλευρά της Βαλκανικής Επιτροπής του ΟΗΕ που ερευνούσε στην Ελλάδα, τα σχετικά με τον εμφύλιο πόλεμο στις 7 Απριλίου διατάχθηκε έρευνα, για να εξακριβωθούν οι καταγγελίες του ραδιοφωνικού σταθμού της Σόφιας ότι ελληνικά στρατιωτικά τμήματα προσέβαλαν βουλγαρικό μεθοριακό φυλάκιο στην περιοχή του Σβίλενγκραντ και εισέδυσαν 100 μέτρα μέσα στο βουλγαρικό έδαφος, αιχμαλωτίζοντας 3 βούλγαρους στρατιώτες. Τελικά από ελληνικής πλευρά δόθηκε η εξήγηση ότι στις 4 Απριλίου, στις 11.30 π.μ. μια περίπολος αντιλήφθηκε βόρεια της Φτελιάς μια βάρκα στον ποταμό Έβρο με 3 Βουλγάρους στρατιώτες να κατευθύνονται προς το ελληνικό έδαφος για να αρπάξουν ζώα. Ο επικεφαλής της περιπόλου τους διέταξε να πλησιάσουν στην όχθη για έλεγχο. Αυτοί αμέσως άρχισαν να πυροβολούν. Η περίπολος υποχώρησε και εισήλθε στο φυλάκιο.

                Στις 8 του μηνός μια αμαξοστοιχία που κατευθύνονταν από την Αλεξανδρούπολη στην Ορεστιάδα προσέκρουσε σε νάρκη και εκτροχιάστηκε. Η ατμομηχανή και 9 βαγόνια καταστράφηκαν.

                Την επομένη τμήμα του 559 Τάγματος Πεζικού συνεπλάκη με 16 αντάρτες στην περιοχή Μεταξάδων, σκοτώνοντας τον ομαδάρχη τους.

Η Βαλκανική Επιτροπή του ΟΗΕ στον Έβρο

                Η Βαλκανική Επιτροπή του ΟΗΕ, ανακοίνωσε επίσημα, ότι κατά το δεύτερο 15νθήμερο του Μαρτίου έστειλε  μια ομάδα παρατηρητών της σε Σουφλί, Διδυμότειχο, Ορεστιάδα, Μεταξάδες και Λάδη και εξέτασε 21 μάρτυρες σχετικά με την απαγωγή παιδιών από τους αντάρτες. Στους Μεταξάδες και τη Λάδη, η επίσκεψη έγινε τρεις μέρες μετά τις επιθέσεις ανταρτών. Μητέρες των παιδιών αφηγήθηκαν, όπως έγραψαν οι εφημερίδες την ιστορία της απαγωγής των παιδιών τους. Το Μάρτιο του 1948, όπως ανακοίνωσε η ομάδα παρατηρητών του ΟΗΕ που έδρευε στην Αλεξανδρούπολη, απήχθησαν συνολικά 758 άτομα. Από αυτά 385 ήταν κάτω των 15 ετών, 359 μεταξύ 16-25 ετών, 11 άνω των 26 ετών και 3 άνω των 35 ετών.

                Νυχτερινή επίθεση εναντίον του σταθμού Χωροφυλακής Μάνης Διδυμοτείχου πραγματοποιήθηκε στις 11 Απριλίου. Η μάχη κράτησε 7 ώρες και οι αντάρτες μπόρεσαν να στρατολογήσουν βίαια 7 άνδρες και 3 γυναίκες και να αφαιρέσουν τρόφιμα.

                Στις 13 Απριλίου ένα κάρο προσέκρουσε σε νάρκη στο χωριό Λουτρός Αλεξανδρούπολης. Σκοτώθηκαν 2 πολίτες και τραυματίσθηκαν δύο.

*Περίσσεψε το μίσος...

                Οι εφημερίδες της 16^ης Απριλίου 1948 δημοσίευαν μια τραγική είδηση από το Διδυμότειχο, που την νύχτα της 14^ης του μηνός είχε υποστεί επίθεση ανταρτών, αφού είχε προηγηθεί προπαρασκευή Πυροβολικού. Η επίθεση άρχισε στις 10 το βράδυ και διήρκεσε έως τις πρωινές ώρες της επομένης. Τριακόσια βλήματα πυροβόλου έπεσαν εναντίον της πόλης. Οι αντάρτες μπόρεσαν να εισέλθουν στον λεγόμενο «Νέο Συνοικισμό» της πόλης με τα προσφυγικά σπίτια. Εκεί κατά τα δημοσιεύματα έσφαξαν την σύζυγο απολυθέντος στρατιώτη, «αφού εξώρυξαν τους οφθαλμούς της και έκαυσαν το βρέφος της εντός της κούνιας, περιχύσαντες ταύτην δια βενζίνης. Επίσης εφόνευσαν την γραίαν μητέρα της και κατακρεούργησαν τον Τριατατικόν υπάλληλον Αθανασίου και το τέκνον του. Ωσαύτως εφόνευσαν μίαν ολόκληρον οικογένειαν».  Πάντως το ΓΕΣ ανακοίνωσε για τις επιθέσεις εκείνης της βραδιάς σε Διδυμότειχο, Ξάνθη και Κομοτηνή: «Απώλεια του στρατού ουδεμία». Οι αντάρτες απήγαγαν συνολικά 14 άνδρες και μία γυναίκα. Τη βραδιά εκείνη, η φρουρά της πόλης στην οποία έδρευε η 27^η Ταξιαρχία διέθετε το μόλις συγκροτηθέν και ανεκπαίδευτο 82^ο Τάγμα Εθνοφρουράς, μια διμοιρία του 559 Τάγματος Πεζικού συν μια διμοιρία του 42^ου Τάγματος Εθνοφρουράς που είχε διατεθεί στα εξωτερικά φυλάκια. Υπήρχαν επίσης τμήματα Χωροφυλακής και ΜΑΥ.

*Η επίθεση κατά του Τυχίου (Τυχερό σήμερα)

                Τα ξημερώματα στις 18 Απριλίου σφοδρή επίθεση ανταρτών δέχτηκε το Τύχιο (σήμερα ονομάζεται Τυχερό), μεταξύ Σουφλίου και Φερών. Συγκρότημα ανταρτών υποστηριζόμενο από Πυροβολικό και βαρείς όλμους επιτέθηκε εναντίον του Τυχίου, το οποίο υπεράσπιζαν 300 άνδρες των ΜΑΥ και δύναμη χωροφυλάκων υπό τον υπενωμοτάρχη Λουκά. Η μάχη κράτησε 6 ώρες. Οι επιτιθέμενοι εισέδυσαν στην κωμόπολη όπου σκότωσαν τον πρόεδρο της Κοινότητας και 3 γυναίκες μεταξύ των οποίων και την αδελφή του ανθυπολοχαγού Λεμονίδη, διοικητή των ΜΑΥ. Επίσης έκαψαν 20 σπίτια και απήγαγαν 56 κατοίκους του Τυχίου. Ανάμεσα στους απαχθέντες ήταν ο ιερέας Σ. Μπανίδης, 1 γέροντας και 4 παιδιά. Επί τόπου βρέθηκαν τα πτώματα τριών ανταρτών.

                Στις 25 Απριλίου οι αντάρτες επιτέθηκαν στην Άνθεια, χωριό έξω από την Αλεξανδρούπολη, αλλά τους αντιμετώπισε η φρουρά.

*Η επίθεση κατά της Αλεξανδρούπολης

Και ο «Ναυμάχος» κατά των ανταρτών της στεριάς!

                Δυο μέρες μετά, στόχος των ανταρτών έγινε η Αλεξανδρούπολη. Στις 11 τη νύχτα της 27^ης Απριλίου εβλήθη από δύο πυροβόλα των ανταρτών. Έπεσαν 200 βλήματα στην πόλη, κυρίως στις παρυφές της, χωρίς να προκαλέσουν θύματα. Ταυτόχρονα άλλες ομάδες ανταρτών επιτέθηκαν στα φυλάκια του Μαΐστρου και της Άνθειας. Η πόλη σώθηκε όταν το πολεμικό πλοίο «Ναυμάχος» που ναυλοχούσε στο λιμάνι άρχισε να χτυπάει με τα κανόνια του τις θέσεις των ανταρτών, κάνοντας τα πυροβόλα τους να σιγήσουν. Έξω από το φυλάκιο του Μαΐστρου βρέθηκαν τέσσερα πτώματα ανταρτών μεταξύ των οποίων και του στελέχους Χρ. Τσερτσεσίδη.

                Το πρωί της 28^ης Απριλίου περίπολος του 37^ου Τάγματος Εθνοφρουράς έπεσε σε ενέδρα ανταρτών κοντά στη Συκορράχη Αλεξανδρούπολης. Εκεί έχασαν τη ζωή τους δύο στρατιώτες και τραυματίσθηκε ένας.

                Ο 1^ος  Λόχος του 552 Τάγματος Πεζικού φεύγει από το Σουφλί και εγκαθίσταται στο Διδυμότειχο (στο Δημοτικό Σχολείο και στον Σκορδομαχαλά).

         Ελεύθεροι σκοπευτές των ανταρτών εισέδυσαν στις 14 Απριλίου 1948 στο Διδυμότειχο και κατά την εφημερίδα των ανταρτών, που κυκλοφορούσε στα βουνά, «σκότωσαν δύο τρομοκράτες και ένα λοχία».

         Σύμφωνα με την ίδια εφημερίδα που εξέδιδε το Γενικό Αρχηγείο των ανταρτών, στις 29 Απριλίου , ο ελεύθερος σκοπευτής του ΔΣΕ Τσακμάκης, κατά τη διάρκεια επίθεσης στους Ασβεστάδες Διδυμοτείχου πέρασε στα νώτα του στρατού και κατόρθωσε να αρπάξει 2 μπρεν και ένα ασύρματο Νο 18.

          Το Πάσχα εκείνη τη χρονιά ήταν στις 2 Μαΐου. Στο Διδυμότειχο, το γιόρτασαν οι φαντάροι, με παρόντα το Μητροπολίτη Ιωακείμ Σιγάλα και τον ταξίαρχο Γεώργιο Ρογκόπουλο. Το γλέντι συνεχίσθηκε έως το απόγευμα, αλλά το βράδυ οι στρατιώτες βγήκαν σε ενέδρες γύρω από την πόλη.

                Τις πρώτες πρωινές ώρες της 4^ης Μαΐου οι αντάρτες χτύπησαν το Διδυμότειχο με όλμους. Μια μικρή ομάδα διείσδυσε στις νοτιοανατολικές παρυφές της πόλης και απήγαγε 6 ιδιώτες από τους οποίους οι 2 διέφυγαν από τους αντάρτες. Από τα βλήματα των όλμων τραυματίσθηκαν 2 άνδρες των ΜΑΥ και πέντε τραυματίσθηκαν. Από τον άμαχο πληθυσμό σκοτώθηκε ένας και τραυματίσθηκε άλλοι επτά. Παραδόθηκε ένας αντάρτης.

                Από τις 7 Μαΐου ο 1^ος Λόχος του 552 Τάγματος μετακινείται προς τους Μεταξάδες. Τέσσερις στρατιώτες και ο λοχαγός Σπυρίδων Βλάϊκος, στις 14 Μαΐου χάνουν τη ζωή τους από έκρηξη νάρκης.

*Ο υπενωμοτάρχης Αθανάσιος Τζίφας. Υπερασπίστηκε τις Φέρες.

              Σύμφωνα με την εφημερίδα "Δελτίο Ειδήσεων" που εξέδιδε ο ΔΣΕ στις 11 Μαΐου από νάρκη ανταρτών- σαμποτέρ ανατινάχθηκε θωρακισμένο αυτοκίνητο στην έξοδο του Σουφλίου. Σκοτώθηκαν δύο στρατιώτες. Τραυματίσθηκαν ένας ταγματάρχης, ένας λοχαγός και δύο στρατιώτες. 
              Στις 15 Μαΐου 1948 το 3^ο και 4^ο συγκρότημα των ανταρτών του Αρχηγείου Έβρου υποστηριζόμενα από δύο πυροβόλα και δύο βαρείς όλμους χτύπησαν τη νύχτα τις Φέρες, και την κοντινή Καβησσό έδρα του 38^ου Τάγματος Εθνοφρουράς. Οι αντάρτες κατόρθωσαν να εισχωρήσουν στις παρυφές της πόλης αλλά τελικά υποχώρησαν βορειότερα.  Στη μάχη πήρε μέρος Λόχος άνευ θητείας χωροφυλάκων υπό τον ταγματάρχη Νικόλαο Ψιλογιάννη και η δύναμη του σταθμού Χωροφυλακής υπό τον υπενωμοτάρχη Αθανάσιο Τζίφα. Στον τόπο των συμπλοκών βρέθηκαν 9 νεκροί αντάρτες. Αιχμαλωτίσθηκαν 2 αντάρτες. Το Τάγμα είχε 2 τραυματίες και οι άνδρες των ΜΑΥ δύο νεκρούς. Υπήρχαν και 3 αγνοούμενοι πολίτες Από τον άμαχο πληθυσμό σκοτώθηκε ένα κοριτσάκι, ενώ απήχθησαν 6 άνδρες και 4 νεανίδες.

                Τη νύχτα της 8^ης Ιουνίου οι αντάρτες χτύπησαν με πυροβόλο το Σουφλί. Σκοτώθηκε ένας πολίτης και τραυματίσθηκαν δύο.

                Το Σουφλί, συχνός στόχος των ανταρτών, υπέστη άλλη μια επίθεση από ισχυρή δύναμη του αρχηγείου Έβρου των ανταρτών με την υποστήριξη δύο πυροβόλων και όλμων στις 19 Ιουνίου. Η επίθεση αφορούσε το 39^ο Τάγμα Εθνοφρουράς, που ήταν εγκατεστημένο βορειοδυτικά στο ύψωμα 293. Οι αντάρτες αντιμετωπίσθηκαν, αφού έριξαν 300 βλήματα. Στη μάχη που έγινε σκοτώθηκε ο εξ απονομής λοχαγός Αναστάσιος Αβραμίδης και ο έφεδρος ανθυπίατρος Κωνσταντίνος Φράγκος, καθώς και 6 οπλίτες. Τραυματίσθηκε ένας αξιωματικός και 15 οπλίτες. Από έκρηξη νάρκης, σκοτώθηκαν 4 άνδρες των ΜΑΥ. Από τους αντάρτες σκοτώθηκαν δέκα.

                Στόχος συχνός ήταν και το Διδυμότειχο. Από 30 Μαρτίου έως 30 Ιουνίου 1948 χτυπήθηκε πέντε φορές. Η πρώτη επίθεση έγινε στις 30 Μαρτίου, η επόμενη στις 14 Απριλίου, η τρίτη στις 4 Μαΐου, η τέταρτη στις 13 Ιουνίου και η πέμπτη στις 30 Ιουνίου.

                Την νύχτα της 13^ης Ιουνίου, αντάρτες χτύπησαν με πυρά πεζικού το Διδυμότειχο. Όταν στις 3 τα ξημερώματα άρχισαν να υποχωρούν έπεσαν σε ενέδρα των ΜΑΥ και είχαν ένα νεκρό. Σκοτώθηκε όμως ο επικεφαλής των ΜΑΥδων και τραυματίσθηκε άλλος ένας.

*Ο τάφος του στρατιώτη Ιάκωβου Χωταμανίδη, στο νεκροταφείο των Σαππών. 

Έχασε τη ζωή του στα υψώματα του Σουφλίου το 1948. Αρχείο Γ. Κεραμυδά

Και πάλι χτυπάνε το Σουφλί

                Ξημερώνοντας η 1^η Ιουλίου, το Σουφλί δέχτηκε επίθεση των ανταρτών με Πυροβολικό. Ρίχτηκαν περίπου 200 βλήματα κατά της πόλης. Τραυματίσθηκαν 2 άτομα και προκλήθηκαν υλικές ζημιές. Ταυτόχρονα διενεργήθηκε επίθεση και κατά της Κορνοφωλιάς, 4 χιλμ. νότια του Σουφλίου, η οποία αντιμετωπίσθηκε αποτελεσματικά από την εκεί φρουρά. Μια άλλη επίθεση σημειώθηκε στη φρουρούμενη γέφυρα της τοποθεσίας Μαγγαζίου. Έχασαν τη ζωή τους 5 αντάρτες και ένας στρατιώτης. Υπήρξαν αρκετοί τραυματίες.

                Την ίδια μέρα, το 38^ο Τάγμα Εθνοφρουράς συνεπλάκη με ομάδα ανταρτών κοντά στο χωριό Βυρίνη, βόρεια του Σουφλίου. Σκοτώθηκαν 23 αντάρτες. Ο ιματισμός των ανταρτών που βρέθηκε εκεί, κάηκε με φωτιά. Όπως ανακοινώθηκε στην Αθήνα μεταξύ των νεκρών ήταν και ο διοικητής του ανταρτικού συγκροτήματος Πάντος και άλλα στελέχη των ανταρτών. Ο στρατός πήρε ως λάφυρα διάφορα υποζύγια, νάρκες και σημαντική ποσότητα πυρομαχικών.

                Στις 4 Ιουλίου στο νομό Έβρου, οι αντάρτες υπονόμευσαν τη σιδηροδρομική γραμμή, σε μη κατονομαζόμενο από τις εφημερίδες σημείο. Από την έκρηξη σκοτώθηκε ο ανθυπολοχαγός Κωνσταντίνος Καραβάς του 622 Τάγματος Ασφαλείας Συγκοινωνιών.

                Στις 9 Ιουλίου διμοιρία του 559 ΤΠ έπεσε σε ενέδρα ανταρτών στο χωριό Γιατράδες Διδυμοτείχου. Σκοτώθηκαν  τέσσερις οπλίτες και δύο τραυματίσθηκαν.

                Δύο μέρες μετά τα μεσάνυχτα, οι αντάρτες έπληξαν με πυροβολικό την Αλεξανδρούπολη, ρίχνοντας περίπου 50 βλήματα, χωρίς όμως σημαντικές συνέπειες. Αντάρτες σαμποτέρ ανατίναξαν ένα μέρος της δεξαμενής του υδραγωγείου Αλεξανδρούπολης προξενώντας μικρές ζημιές.

                Την νύχτα της 12ης Ιουλίου 1948, επλήγη με πυροβόλο των ανταρτών ανεπιτυχώς όμως η Αλεξανδρούπολη.

                Ένα τμήμα ανταρτών στις 13 Ιουλίου επέδραμε εναντίον του χωριού Κυανή Διδυμοτείχου. Το 88^ο Τάγμα Εθνοφυλακής, έσπευσε και κατεδίωξε τους αντάρτες, σκοτώνοντας δύο.

Αιχμαλωτίσθηκε, δραπέτευσε, επανεμφανίσθηκε

                Τις πρώτες πρωινές ώρες της 15^ης Ιουλίου το 559 Τάγμα Πεζικού κινούμενο από τους Μεταξάδες προς τα Βρυσικά, όταν ανήλθε στο ύψωμα 102 χτυπήθηκε με πυρά από ισχυρή ανταρτική δύναμη που κατείχε τον απέναντι λόφο Ζωντάν Τεπέ. Σκοτώθηκε ο έφεδρος ανθυπολοχαγός Κωνσταντίνος Σταϊκίδης και τρείς στρατιώτες. Τραυματίσθηκαν έξι. Κατά τη διάρκεια της συμπλοκής αυτής εξαφανίσθηκε ο διοικητής του Τάγματος αντισυνταγματάρχης Ευστάθιος Θεοδωρόπουλος, ο οποίος κηρύχθηκε αγνοούμενος. Στην πραγματικότητα είχε συλληφθεί από τους αντάρτες. Το τάγμα διατάχθηκε να κατευθυνθεί προς το Διδυμότειχο. Ο Θεοδωρόπουλος κατόρθωσε να δραπετεύσει και μετά από τέσσερις μέρες παρουσιάσθηκε στο 40^ο  φυλάκιο, στον Πεντάλοφο Τριγώνου. Κατά τη διάρκεια της εξαφάνισής του ο ανθυπασπιστής Κ. Λουκάς ανέφερε, ότι «η εξαφάνισις τους διοικητού είναι ανεξήγητος, καθ’ όσον ούτος ευρίσκετο μεταξύ της διμοιρίας Καταδρομών και της διμοιρίας Όλμων μετά την συμπλοκήν και- κατά γενικήν ομολογίαν- εις θέσιν μη βαλλομένην την στιγμήν εκείνην υπό των συμμοριτών. Εις όλας τας μέχρι τούδε επιχειρήσεις ο Διοικητής επεδείκνυε τοιαύτην περιφρόνησιν προς τον κίνδυνον ώστε ουδέποτε ελάμβανε τα στοιχειώδη μέτρα ασφαλείας του. Πολλάκις μέχρι τούδε απεμακρύνετο των τμημάτων μόνος χωρίς να λαμβάνη μεθ’ εαυτού ουδέ ελαχίστην συνοδείαν».

                Στο ημερολόγιο του 1^ου Λόχου του γειτονικού 552 Τάγματος Πεζικού έγραψαν για την εξαφάνιση Θεοδωρόπουλου στις 20 Ιουλίου: «Ο διοικητής του Τάγματός μας Ε. Θεοδωρόπουλος, όστις ηγνοείτο η τύχη του συλληφθείς υπό των συμμοριτών ωδηγήθη εις χωρία περιοχής ελεγχομένων υπό των συμμοριτών και μετά εις βουλγαρικόν έδαφος, από εκεί κατώρθωσε και διέφυγε δια μέσου των χωρίων των συμμοριτών. Κατά την διαφυγήν ενέπεσε εις ενέδραν Βουλγάρων στρατιωτών τραυματισθείς δια διαμπερούς τραύματος εις τον μηρόν. Αν και τραυματίας κατώρθωσε να διαφύγη και εισέλθη εις ελληνικόν έδαφος. Το γεγονός τούτο μόλις έγινε γνωστόν εωρτάσθη υπό των αξιωματικών και οπλιτών».

                Έχει ενδιαφέρον μια αναφορά του Θεοδωρόπουλου στην οποία γνωστοποιεί ότι πολιτικοί από το Διδυμότειχο, πήγαν στη Μεραρχία, προκειμένου να ματαιώσουν την μεταφορά του 82 Τάγματος Εθνοφρουράς στους Μεταξάδες.

                Την νύχτα της 25^ης προς την 26^η Ιουλίου δύναμη 250-300 ανταρτών ξεκίνησε από την περιοχή Κορνοφωλιάς με την υποστήριξη δύο πυροβόλων να χτυπήσει το Σουφλί. Φρουρά της πόλης ήταν το 94^ο Τάγμα Εθνοφρουράς, που απέκρουσε την επίθεση και απέτρεψε την διείσδυση ανταρτών στο εσωτερικό της πόλης. Ωστόσο ρίχτηκαν 300 βλήματα. Σκοτώθηκαν 3 πολίτες και τραυματίσθηκαν εννέα. Την ίδια νύχτα προσβλήθηκε και η φρουρά του φυλακίου της οδικής γέφυρας στην Κορνοφωλιά. Η μάχη ήταν άνιση, αλλά η φρουρά του φυλακίου άντεξε, αποκρούοντας την επίθεση ακόμα και με χειροβομβίδες. Η ομάδα του φυλακίου είχε τέσσερις τραυματίες.

                Στο τέλος του Ιουλίου ο κυβερνητικός στρατός είχε πληροφορίες ότι το 2^ο και 4^ο συγκρότημα του Αρχηγείου Έβρου των ανταρτών, δυνάμεως 320 ανταρτών είχαν συγκεντρωθεί δυτικά του Διδυμοτείχου στην περιοχή Ζωντάν Τεπέ- Μαυροκκλησίου- Μεθορίου. Κάθε συγκρότημα των ανταρτών είχε από ένα ορεινό πυροβόλο των 75 χιλ. Στην ίδια περιοχή υπήρχε και ένα ένοπλο τμήμα με ανταρτίνες. Το Γ’ ΣΣ διέταξε εκκαθάριση της περιοχής, επειδή αποτελούσε ορμητήριο για επιθέσεις κατά των σιδηροδρόμων στα πεδινά. Η πολυήμερη διεξαγωγή των επιχειρήσεως είχε ανατεθεί στην 27^η Ταξιαρχία. Στην Αθήνα ανακοινώθηκε ότι στην περιοχή του Μαυροκκλησίου από έκρηξη βλήματος καταστράφηκε ένα πυροβόλο των ανταρτών, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν ή να τραυματισθούν οι χειριστές του.

*Λιτή ανακοίνωση του ΓΕΣ για το θάνατο του ταξίαρχου Γ. Ρογκόπουλου

Νεκρός από νάρκη ο ταξίαρχος Ρογκόπουλος

                Στις 12 Αυγούστου έφτασε στην τοποθεσία Ψηλός Στάλος δυτικά του Διδυμοτείχου ο ταξίαρχος Ρογκόπουλος ο οποίος ζήτησε τη συνέχιση των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων, ενώ το απόγευμα έφτασε εκεί και ο διοικητής της VII Μεραρχίας υποστράτηγος Κώτσαλος, ο οποίος μίλησε στους στρατιώτες

                Στις 13 Αυγούστου (γρουσούζικη μέρα πάλι) συμμετέχοντας στις επιχειρήσεις, σκοτώθηκε από έκρηξη νάρκης ο διοικητής της ταξιαρχίας, Γεώργιος Ρογκόπουλος. 

*Ο Γεώργιος Ρογκόπουλος, ως λοχαγός, όταν τραυματίσθηκε στις μάχες του Σαγγάριου (Εφημερίδα "Πατρίς" 11 Οκτωβρίου 1921) 

Αντικαταστάθηκε στις 19 Αυγούστου από τον ταξίαρχο Αρχιμήδη Αργυρόπουλο. Αλλά και αυτός υπήρξε άτυχος. Κινούμενος με τον επιτελάρχη του από το Διδυμότειχο προς την περιοχή των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων στο Μαυροκκλήσι με τζιπ προσέκρουσαν σε νάρκη και τραυματίσθηκαν αμφότεροι. Στις σκληρές μάχες που ακολούθησαν στην ευρύτερη περιοχή έχασε τη ζωή στις 15 Αυγούστου και ο λοχαγός Νικόλαος Γιαννούλης, διοικητής του Ι/Α Ουλαμού του 108 Συντάγματος Πεδινού Πυροβολικού. Στις 16 Αυγούστου μαχητικά αεροπλάνα έπληξαν τις θέσεις των ανταρτών με ρουκέτες και πολυβόλα. Την επομένη ξανά τα αεροπλάνα έπληξαν θέσεις των αναρτών. 

*Και η εκδοχή των ανταρτών για το ποιος έβαλε τη νάρκη. Από εφημερίδα που έβγαινε 

στα βουνά του Έβρου. Αρχεία ΑΣΚΙ

                Στις 16 Αυγούστου είχαμε μια ακόμα επίθεση ανταρτών στη Λάδη, όπου στάθμευε το 28^ο Τάγμα Εθνοφρουράς. Οι αντάρτες μπήκαν στο χωριό και έκαψαν 7 σπίτια. ‘Ένας στρατιώτης έχασε τη ζωή του.

                Στις 20 προς 21 Αυγούστου οι αντάρτες έπληξαν με πυροβόλο το Διδυμότειχο. Μερικά  βλήματα εξερράγησαν στο κέντρο της πόλης σκοτώνοντας δύο στρατιώτες, Τραυματίσθηκαν επίσης 4 στρατιώτες, 1 χωροφύλακας και 1 άνδρας των ΜΑΥ.

Ανθυπολοχαγός αυτομολεί στους αντάρτες

                Στις 24 Αυγούστου τη διοίκηση της μαχόμενης 27^ης Ταξιαρχίας ανέλαβε ο συνταγματάρχης Γεώργιος Αγραφιώτης. Την ίδια μέρα, ένας έφεδρος ανθυπολοχαγός που επικεφαλής μιας διμοιρίας κατείχε το ύψωμα 265, αυτομόλησε προς τους αντάρτες. 

*Ο Πέτρος Καρποδίνης

                Την επομένη, στο κοντινό Μαυροκκλήσι, εισχώρησε ο υπολοχαγός Πέτρος Καρποδίνης με λίγους στρατιώτες, για να επισημάνει θέσεις ανταρτών και… βρέθηκε αντιμέτωπος με τον αυτομολήσαντα ανθυπολοχαγό!!!  Στη συμπλοκή που ακολούθησε ο Καρποδίνης έχασε τη ζωή του από θραύσματα χειροβομβίδας. Ο λόχος συναποκομίζοντας τη σορό του διοικητή του και τρείς τραυματίες συμπτύχθηκε προς το ύψωμα 269.

                Στις 26 Αυγούστου σταμάτησαν προσωρινά για λίγες μέρες οι μάχες για να ετοιμασθεί νέο σχέδιο επιχειρήσεων. Η Ταξιαρχία στην πρώτη φάση των επιχειρήσεων έχασε στο πεδίο της μάχης 3 αξιωματικούς και 12 οπλίτες. Είχε 9 τραυματίες αξιωματικούς και 44 στρατιώτες. Ένας αξιωματικός αυτομόλησε στους αντάρτες.

*Περιγραφή των μαχών στο Μαυροκλήσι Διδυμοτείχου, από την αντάρτικη εφημερίδα "Αγωνίστρια" (Αρχεία ΑΣΚΙ)

                Τις τελευταίες μέρες του Αυγούστου στις στρατιωτικές αρχές αναφέρθηκε ότι στο χωριό Καρωτή Διδυμοτείχου εκτελέστηκαν από τους αντάρτες ένας αδερφός και μία σύζυγος ανταρτών, επειδή αρνήθηκαν να τους ακολουθήσουν στο βουνό. Κάηκαν επίσης 5 σπίτια. Επίσης εβλήθησαν χωρίς συνέπειες τα Λαγηνά Σουφλίου.

                Την 1^η Σεπτεμβρίου σκοτώθηκε από εκραγείσα νάρκη ο έφεδρος ανθυπολοχαγός του 94^ου Τάγματος της Εθνοφρουράς Φουντουκίδης Ελευθέριος.

 *Χάρτης της επιχείρησης "ΠΑΠΠΟΥΣ". Αρχεία ΔΙΣ/ΓΕΣ 

Η επιχείρηση ΠΑΠΠΟΥΣ

                Η επόμενη επιχείρηση με την κωδική ονομασία ΠΑΠΠΟΥΣ άρχισε στις 2 Σεπτεμβρίου. Και στη φάση αυτή υπήρξε αεροπορικός βομβαρδισμός των θέσεων που κατείχαν αποφασιστικά οι αντάρτες. Ο στρατός μεθοδικά, προωθούσε τις θέσεις του στη Θράκη.  

                Χαρακτηριστικό των φοβερών συνθηκών που επικρατούσαν στα πεδία των μαχών δυτικά του Διδυμοτείχου, στην επιχείρηση αυτή, ήταν το γεγονός ότι το 559 Τάγμα Πεζικού  στις 5 Σεπτεμβρίου είχε 7 τραυματίες, από τους οποίους οι 6 ήταν από νάρκες. Από έκρηξη νάρκης σκοτώθηκε και ο έφεδρος ανθυπολοχαγός Θεολόγος Ιωαννίδης, του 717 Λόχου Μηχανικού.

                Σ’ αυτή τη δεύτερη φάση οι απώλειες της 27^ης Ταξιαρχίας ήταν 1 αξιωματικός νεκρός και 10 στρατιώτες. Τραυματίες 1 αξιωματικός και 99 στρατιώτες.  Η επιχείρηση ολοκληρώθηκε  στις 7 Σεπτεμβρίου, με επιτυχία.

                Για να φανούν  οι δυσχέρειες που αντιμετώπιζαν οι στρατιώτες κατά τη διάρκεια αυτής της σκληρής εκκαθαριστικής επιχείρησης, αξίζει να αναφερθεί ότι αργότερα, στα τέλη Σεπτεμβρίου, ο αντισυνταγματάρχης Β. Σταυρογιαννόπουλος που επιθεώρησε το 559 ΤΠ, σε έκθεσή του γνωστοποιούσε ότι… στον 2^ο Λόχο οι στρατιώτες κήρυξαν δίωρη απεργία πείνας!!!

                Πάντως, σύμφωνα με ανακοίνωση είχε επιτευχθεί η κατάληψη των υψωμάτων Τζιβά Κουρού και Τατάρ κοντά στα σύνορα με την Βουλγαρία.

                Από τις 19 Σεπτεμβρίου 1948  συγκροτήθηκε το Τακτικό Στρατηγείο Εθνοφρουράς Διδυμοτείχου με προσωρινή έδρα στο Σουφλί. Στην ζώνη Νέστου- Έβρου κατά τις εκτιμήσεις του Γ’ ΣΣ Στρατού δρούσαν κατά προσέγγιση 3600 αντάρτες.

                Την νύχτα της 24^ης Σεπτεμβρίου 1948 ένα συγκρότημα ανταρτών επιτέθηκε κατά της Νέας Βύσσας Ορεστιάδας. Αντιστάθηκαν άνδρες των ΜΑΥ, αλλά οι αντάρτες κατόρθωσαν να διεισδύσουν στο χωριό, όπου έκαψαν το σχολείο και απήγαγαν 27 άνδρες και 7 γυναίκες. Οι άνδρες των ΜΑΥ είχαν 1 νεκρό και 2 τραυματίες. Παραδόθηκαν όμως 2 αντάρτες με τον οπλισμό τους. Κατά την αποχώρηση τους οι αντάρτες έπεσαν σε ενέδρα τμήματος του 40 Τάγματος της Εθνοφρουράς. Συνελήφθησαν αιχμάλωτοι 5 αντάρτες και 1 ανταρτίνα. Επίσης απελευθερώθηκαν τέσσερις απαχθέντες χωρικοί.

                Δύο μέρες μετά, στο Μικρό Δέρειο, σκοτώθηκε από έκρηξη νάρκης ο διοικητής του 82^ου Τάγματος Εθνοφρουράς Αριστείδης Ρότσος. 

                Στις 27 Οκτωβρίου ομάδα σαμποτέρ επιχείρησαν τη νύχτα να ανατινάζουν γέφυρα στα Δίκελα Αλεξανδρούπολης. Τους καταδίωξε ο στρατός. Οι εφημερίδες έγραψαν ότι σκοτώθηκαν 10 αντάρτες και βρέθηκαν 14 τραυματίες, ανάμεσα στους οποίους και ο καπετάν Τάκης.

*Το σήμα για την ανάρρωση του καπετάν Ατσαλένιου

                Από σήμα της 29^ης Οκτωβρίου 1948, που υπάρχει στα Αρχεία του Στρατού προκύπτει ότι ο καπετάν Ατσαλένιος, που είχε αναρρώσει από τραυματισμό του επικεφαλής ομάδας 40 ανταρτών μετακινήθηκε από τα ορεινά της Ροδόπης στην περιοχή του Τριγώνου.

*Η επίθεση κατά των Φερρών

                Ισχυρή ανταρτική δύναμη στις 8 Νοεμβρίου επιτέθηκε εναντίον των Φερών. Παρά την αντίσταση του 38^ου Τάγματος Εθνοφρουράς, ανδρών της χωροφυλακής και των ΜΑΥ, οι αντάρτες διείσδυσαν στην πόλη έβαλαν φωτιά στον αλευρόμυλο του Τζατζάρα και σε 3 αχυρώνες. Στη μάχη που έγινε, σκοτώθηκε ο έφεδρος υπολοχαγός Πυροβολικού Νικόλαος Βογιατζής, τραυματίσθηκαν 3 οπλίτες,  2 άνδρες ΜΑΥ, 1 ιδιώτης και τραυματίσθηκε 1 γυναίκα. Οι αντάρτες εγκατέλειψαν 6 νεκρούς και 10 τραυματίες, που συνελήφθησαν. Φεύγοντας έριξαν ένα μεγάλο πλάτανο στην πλατεία για να παρεμποδίσουν τις κυβερνητικές δυνάμεις να τους καταδιώξουν.

                Στις 12 Νοεμβρίου 1948 οι αντάρτες επιτέθηκαν στο Νεοχώρι Ορεστιάδας όπου έκαψαν 5 καταστήματα.

                Στις 16 Νοεμβρίου σειρά είχε η Κορνοφωλιά, όπου έκαψαν το κοινοτικό κατάστημα και 1 σπίτι και απήγαγαν 2 άνδρες και 11 κορίτσια. Τρείς μέρες μετά επιτέθηκαν εναντίον των χωριών Γεμιστή και Κήποι.

                Προς τα τέλη του Νοεμβρίου ομάδα σαμποτέρ κατέστρεψε σιδηροτροχιά κοντά στη Συκορράχη Αλεξανδρούπολης.

                Στις 28 Νοεμβρίου, το Διδυμότειχο υπέστη άλλη μία επίθεση. Οι αντάρτες μπόρεσαν να κάψουν τρία σπίτια σε ακραίες συνοικίες, σκότωσαν μια γυναίκα και απήγαγαν τρεις, πριν καταδιωχθούν.

                Το Δεκέμβριο του 1948 ο στρατός είχε επεκταθεί σε πολλά σημεία και έβγαζε συνεχώς ενέδρες, οι οποίες συναντούσαν αντάρτες και έδιναν μάχες, όπως στις 2 του μηνός στο Ασπρονέρι Διδυμοτείχου, στις 13 στη Συκορράχη, στις 16 στον Άβαντα και στην Κίρκη Αλεξανδρούπολης κ.λπ.  Το αίμα χύνονταν ασταμάτητα….               

                Όμως ο κύκλος αίματος δεν έλεγε να κλείσει.

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ

-Αρχείο Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού

-«Αντισυμμοριακός Αγών» Έκδοση ΓΕΣ/ΔΙΣ, 1971. Η έκδοση αυτή πολτοποιήθηκε με εντολή της πρώτη κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.

-«Δράσις της Χωροφυλακής κατά την περίοδον 1941 – 1950» Έκδοση Αρχηγείου Χωροφυλακής, 1962.

-Τύπος εποχής.

-«Ο Εμφύλιος στον Έβρο, 1946-49» του Βαγγέλη Κασάπη (Κρίτων), 1999.

*'Ενας Σουφλιώτης νεκρός του εμφυλίου πολέμου

*Φάρμακα από αεροπλάνο στο Διδυμότειχο. 

Είδηση από τις εφημερίδες της 25ης Φεβρουαρίου 1948

*Ιππικό στην Ορεστιάδα