Κυριακή 12 Μαΐου 2013

Το θρυλικό πυροβόλο Σνάιντερ- Δαγκλή

*Το θρυλικό πυροβόλο Σνάιντερ- Δαγκλή στο Πολεμικό Μουσείο

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Σημαντικό ρόλο και μεγάλο μερίδιο στην ελληνική ανεπανάληπτη επιτυχία των Βαλκανικών Πολέμων, είχε το Πυροβολικό. Σώμα που επανδρώθηκε με επίλεκτα στελέχη του στρατεύματος και εξαιρετικούς στρατιώτες, που δημιούργησαν μύθους γύρω από την ανδρεία τους, την ευφυΐα τους και τον ενθουσιασμό τους. Άλλωστε στον Ελληνικό Στρατό, το Πυροβολικό είναι το Όπλο που έχει αναδείξει από τις τάξεις του, τους περισσότερους Αρχηγούς ΓΕΣ.
          Ένα από τα πυροβόλα που χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον στις μεγάλες μάχες του 1912-13 ήταν ελληνικής εμπνεύσεως και ας ήταν γαλλικής κατασκευής.
          Πρόκειται για το ορειβατικό πυροβόλο Σνάϊντερ- Δαγκλή, το πυροβόλο που έγινε θρύλος.
          Ο απεσταλμένος της παρισινής «Journal» και του «Daily Telegraph» έγραψαν ότι το ελληνικό Πυροβολικό εντυπωσίασε τους αντιπάλους Τούρκους. Μάλιστα οι απλοϊκότεροι από αυτούς πίστευαν ότι τις βολές των Ελλήνων διευθύνει ο ίδιος ο Αλλάχ, που αποφάσισε να εξολοθρεύσει τους Μουσουλμάνους, εξαιτίας των πολλών αμαρτημάτων τους.


*Ο Παναγιώτης Δαγκλής σε φωτογραφία του 1910 

Ο Παναγιώτης Δαγκλής και το πυροβόλο του

          Ο Παναγιώτης Δαγκλής σουλιώτικης καταγωγής, υπήρξε επιφανής στρατιωτικός.
          Η οικογένεια των Δαγκλήδων από το 1834 μαζί με άλλες οικογένειες Σουλιωτών, εγκαταστάθηκαν στη Ναύπακτο. Τελικά ο Παναγιώτης Δαγκλής γεννήθηκε στην Αταλάντη το 1853 και μεγάλωσε στη Στυλίδα, λόγω των συχνών μετακινήσεων του πατέρα του, που ήταν στρατιωτικός. Αργότερα σε ηλικία 9 ετών έφτασε στο Αγρίνιο, όπου εγκαταστάθηκε οριστικά πλέον η οικογένειά του. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του εισήχθη στη Σχολή Ευελπίδων, από όπου αποφοίτησε με Άριστα.
          Στον άτυχο πόλεμο του 1897 ο Δαγκλής, με διοικητή τον Αγρινιώτη και Σουλιώτη αντιστράτηγο Δημήτριο Μπαϊρακτάρη, το γνωστό Φρούραρχο των Αθηνών (πού είχε βάλει τάξη στους "κουτσαβάκηδες") πέτυχαν την μοναδική νίκη του πολέμου εκείνου, στο Γρίμποβο, έξω από την Άρτα.
*Το πυροβόλο Σνάιντερ- Δαγκλή, σε σκίτσο στην εφημερίδα "Ελλάς" του 1912 

          Η εξέλιξή του στο στράτευμα υπήρξε ραγδαία. Καθηγητής του Πρίγκιπα Ανδρέα, Διευθυντής στην Σχολή Ευελπίδων, Φρούραρχος, της Χωροφυλακής στην Αθήνα κ.λπ. Μετά το θάνατο του Παύλου Μελά ανέλαβε την αρχηγία και το συντονισμό του Μακεδονικού Αγώνα με το ψευδώνυμο «Παρμενίων».
          Πνεύμα ανήσυχο, δεν έπαψε να μελετά. Εκείνη την εποχή εφεύρε το λυόμενο ορειβατικό πυροβόλο των 75 χιλ. που  είχε τη δυνατότητα να μεταφέρεται σε τρία τεμάχια (τρεις φόρτους) με μουλάρια και σε δυσπρόσιτα ορεινά μέρη. Η συναρμολόγηση μπορούσε να γίνει μόλις στο 1,5 πρώτο λεπτό, από εκπαιδευμένους στρατιώτες. Ήταν ευθύβολο και ακριβές και επετύγχανε 20 βολές ανά ένα πρώτο λεπτό. Την κατασκευή του ανέλαβε η Γαλλική Εταιρεία Σνάιντερ και δόθηκε η φίρμα Σνάιντερ- Δαγκλή. Το πυροβόλο αυτό είχε μεγάλη επιτυχία διεθνώς. Η Ρωσία, η Βολιβία και άλλες χώρες αγόρασαν αυτό το εύχρηστο κανόνι.


          Ο Ελληνικός στρατός με το νέο αυτό πυροβόλο, εξόπλισε 9 πυροβολαρχίες (4 πυροβόλα η κάθε μία) και είχε εκπληκτικά αποτελέσματα στους Βαλκανικούς Πολέμους.
          «Το θριαμβεύον εις τας Μακεδονικάς κλιτύς και τας πεδιάδας Ελληνικόν Πυροβολικό είναι Γαλλικής κατασκευής, εκ των εργοσατασίων Σνάϊδερ και τύπου Σνάιδερ- Κανέ- Δαγκλή, έχει βάρος 1.800 χιλιογράμμων περίπου, 1.700 δε χιλιογράμμων είναι το βάρος της αμάξης των πυρομαχικών του. Ρίπτει βολήν από κάλυκα των 75 χμ. έχουσαν βάρος 6.5 χιλιόγραμμα…» έγραφε ο Κίμων Ι. Θεοδωρόπουλος στην εφημερίδα «Ελλάς» στις 11 Νοεμβρίου 1912. 
*Το πυροβόλο Σνάιντερ- Δαγκλή, σε δράση ακόμα και το 1940, φορτώνεται στα μουλάρια 

          Αντίστοιχη εφευρετικότητα επέδειξε και ο αξιωματικός Λυκούδης, η επινόηση του οποίου για ένα λυόμενο πυροβόλο, αγοράστηκε από την γερμανική Κρούπ. Τα πυροβόλα Κρούπ είχε αγοράσει ο τουρκικός στρατός.
          Πάντως Δαγκλής και Λυκούδης, πούλησαν αντίστοιχα την εφεύρεσή τους, χωρίς οι ίδιοι να την εκμεταλλευθούν εμπορικά και να πλουτίσουν.

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

*Πυροβόλο Σνάϊντερ- Δαγκλή στη Μικρά Ασία

20 σχόλια:


  1. !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! πολύ καλό !!!!!!

    Nikitas Voutsoukakis

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εξαιρετικό αφιέρωμα Παντελή.

    Αφήνει ωστόσο και μερικές απορίες στο κατόπι του: Πώς δεν πλούτισαν οι δύο στρατιωτικοί από την πώληση της ευρεσιτεχνίας τους και πώς δεν υπήρξε καμία ρήτρα στις σχετικές συμβάσεις, ώστε να μην πωλούνται τα συγκεκριμένα όπλα σε εχθρικές χώρες, ή τουλάχιστον στην Τουρκία.

    Φαντάζει εξωφρενικό να μας πολεμά η Τουρκία με όπλα που είχε σχεδίασει εν ενεργεία έλληνας αξιωματικός!

    Κατά τα άλλα, αλήθεια είναι πως το Πυροβολικό έπαιξε πρωτεύοντα, αν όχι και σωτήριο ρόλο στους Βαλκανικούς Πολέμους, «καθαρίζοντας» για λογιαριασμό του ελληνικού στρατού (όπως στην περίπτωση της απελευθέρωσης των Ιωαννίνων), για τα σφάλματα του Επιτελείου.

    Οι «απλοϊκοί Μουσουλμάνοι» του κειμένου σου, μάλλον είχαν δίκιο: Τις βολές του Πυροβολικού μας, τις διηύθυνε ο ίδιος ο Αλλάχ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  3. Τι μαθαίνει κανείς...

    Nikos Papavasileiou

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΕΧΕΙ ΠΟΛΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΑΡΘΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΝΕΟΤΕΡΗ ΑΓΝΩΣΤΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ.

    Λενα Χλωρακη

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  5. Η ιστορία φαίνεται μεγάλη:
    http://en.wikipedia.org/wiki/75_mm_Schneider-Danglis_06/09

    75 mm Schneider-Danglis 06/09 - Wikipedia, the free encyclopedia
    en.wikipedia.org
    The 75 mm Schneider-Danglis 06/09 (Greek: πυροβόλο Σνάιντερ-Δαγκλή) was a Greek-designed and French-manufactured (all manufacture, including test construction, was made by the French Schneider company) mountain gun.

    Nikos Papavasileiou ·

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. OREO TO KEIMENO PERI DAGKLI.

    Miltiadis Dimitriadis

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Πολυ καλο Αρθρο!!!


    Dimitris Genopoulos

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αρκετά από τα πυροβόλα αυτά χρησιμοποιήθηκαν και στη μάχη των οχυρών, το 1941.

    Ηλίας Κοτρίδης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Ναι, ήταν εν χρήσει και στο βουνά της Ηπείρου από 28 Οκτωβρίου 1940

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αθήνα 13 Ιανουαρίου 2015.Ώρα 12.00
    Το πυροβόλο Σνάιντερ-Δαγκλή αποτέλεσε μία από τις βασικές αγορές της Κυβέρνησης Θεοτόκη,που είχε αναλάβει την αναδιοργάνωση και τον επανεξοπλισμό του Ελληνικού Στρατού,μετά τον ατυχή Ελληνο-Τουρκικό Πόλεμο του 1897.
    Το λυόμενο ορειβατικό πυροβόλο Σνάιντερ-Δαγκλή,εντεταγμένο σε Ορειβατική Πυροβολαρχία του Πυροβολικού του Ελληνικού Στρατού,υπήρξε το βασικό ορειβατικό πυροβόλο του Ελληνικού Στρατού κατά τους Α΄και Β΄ Βαλκανικούς Πολέμους καθώς και το ένα από τα δύο βασικά ορειβατικά πυροβόλα κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία.
    Κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους,Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο,Μικρασιατική Εκστρατεία και τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο,βασικό όπλο ελιγμού και κίνησης ήταν το Πεζικό,υποβοηθούμενο από το όπλο του Ιππικού,και βασικό όπλο υποστήριξης το Πυροβολικό,υποβοηθούμενο από το όπλο του Μηχανικού.
    Οπωσδήποτε το Πυροβολικό στους πολέμους αυτούς διαδραμάτισε στην υποστήριξη του Πεζικού σοβαρότατο ρόλο,ιδίως στους αμυντικούς αγώνες,όπως στις μάχες Ελαίας-Καλαμά και Κλεισούρας.Αλλά τον κύριο και πρώτο λόγο στις νίκες,όπως του Σαρανταπόρου,Μπιζανίου,Λαχανά,Κιλκίς,Κρέσνας,Σκρα,Καλέ Γκρότο κ.α,διαδραμάτισε το Πεζικό,που είχε και τις περισσότερες απώλειες .Είναι επιπόλαιο και αυθαίρετο να ισχυρίζεται ο οποιοσδήποτε,χωρίς να είναι ειδικός,ότι η πόλη των Ιωαννίνων καταλήφθηκε με τα πυρά του Πυροβολικού και όχι με την υπερκέραση της αμυντικής τοποθεσίας του Μπιζανίου και την διείσδυση του Συντάγματος Ευζώνων στα νώτα της εχθρικής διάταξης,που συνετέλεσαν στη παράδοση της πόλης.Στα στρατιωτικά εγχειρίδια γράφεται ότι ένα ύψωμα καταλαμβάνεται μόνο όταν το Πεζικό,ο Βασιλεύς των Όπλων,πατήσει <> και σταθεροποιηθεί σε αυτό.
    Ως προς τους διατελέσαντες Αρχηγούς του Στρατού από το 1950 μέχρι και σήμερα υπερτερούν οι προερχόμενοι από το Πεζικό.Υπήρξε μια υπεροχή των προερχομένων από το Πυροβολικό,κατά τη διάρκεια της επταετίας και των Κυβερνήσεων Κ.Σημίτη.
    Κωνστ.Πατιαλιάκας
    Αντιστράτηγος ε.α

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Θεόφιλος Ήμαρτον Γουδουσάκης
    Στο πυροβολικό υπηρέτησες και εσύ φίλε και καλά κάνεις και το παινεύεις γιατί διαφορετικά θα σε ..."κανονίσει"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Γεωργιος Πασσιας
    Ευχαριστούμε για τις συνεχείς δημοσιεύσεις.από τα σχόλια κατά καταλαβαίνω ότι σας διαβάζει όλη η Ελλάδα κ. Παντελή.Εύγε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Απόστολος Κολώνιας
    Αγαπάμε Δαγκλή,αγαπάμε Αγρίνιο!
    Καλημέρες!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Απόστολος Κολώνιας
    Αγαπάμε Δαγκλή,αγαπάμε Αγρίνιο!
    Καλημέρες!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Σύμφωνα με το ημερολόγιο του ταγματάρχη Κωστάκη 1940-41, η 5 η πυροβολαρχία του 8 ου συντάγματος υπο τον Λοχαγό ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟ ήταν εξοπλισμένη με το εν λόγω πυροβόλο ΣΝΑΙΝΤΕΡ ".Έδρα της Μοίρας εις Αγίαν Μαρίνα Ρεπετίστης. Η Μοίρα έχει υπό την Δ/νσιν της 1ης Πυρ/χιας,VIII Συν/τος Πυροβολικού Ιωαννίνων υπό υπ/γον Φωτίου διαμετρήματος 7,5 Σκόντα και την 5η Πυρ/χιαν των 10,5 Σνάιδερ.21η Αθηνών υπό λοχαγόν Δημόπουλο Παναγιώτην. Επίσης δύο ουλαμούς συνοδείας των 6,5 του 40ου και 42ου Συν/τος Πεζικού."
    "'Αλλη φάλαγγα κατερχόμενη δεξιά εβλήθη επιτυχώς και διέκοψε προέλαση προς οδόν Γορίτσας. Διεσκορπίσθησαν εντός δάσους προς Ζαραβίναν. Βλήματα Δημοπούλου 2.237 καθ όλην την ημέρα…».
    Άρα το εν λόγω πυροβόλο υπό τον άξιο Λοχαγό Π.Δ.συνέβαλε στη δόξα του Ε.Σ. και το 1940

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Elen Chion
    Μεγαλη μορφη ο στρ. Δαγκλης... Παντελη σ' ευχαριστουμε, που μας τα θυμιζεις!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. MAS EHETE TRELANI ME IN FOTO EPIDIS KAPIOS EGRAPSE 1940 MIKRA ASIA INE

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Φίλε Ανώνυμε, το σχόλιό σου είναι εντελώς ακατανόητο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Niko Roumeliotis
    Και στον ελληνοϊταλικό πόλεμο το ελληνικό πυροβολικό επέδειξε τεράστια επιτυχία. Οι Ιταλοί είχαν εκπλαγεί από την ακρίβεια στόχων και ταχύτατη μεταφορά και αλλαγή στόχων. Τιτάνες αθάνατοι !!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Η ακρίβεια των βολών τότε, οφείλεται στην καλή προετοιμασία. Από τον καιρό της ειρήνης είχαν επισημανθεί σημαντικοί στόχοι από τον αρχηγό Πυροβολικού της VIII Μεραρχίας Μαυραγάνη. Τα στοιχεία βολών υπήρχαν. Έτσι τα βλήματα έπεφταν γρήγορα και δεν πήγαιναν χαμένα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή