Παναγιώτης Κεφάλας: Σεμνός αγωνιστής του 1821

*Ο Παναγιώτης Κεφάλας υψώνει τη σημαία της Επανάστασης 

στην απελευθερωμένη Τριπολιτσά

*Ύψωσε τη σημαία στην Τριπολιτσά.

Σκοτώθηκε το 1825 στο Μανιάκι.

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης 

         Ο Παναγιώτης Κεφάλας, υπήρξε μια αγνή και ηρωική μορφή της Επανάστασης του 1821. Πολέμησε ηρωικά, όπου τον κάλεσε το χρέος προς την πατρίδα. Και καθαγιάσθηκε με τον ένδοξο θάνατό του στο Μανιάκι, όπου μαζί με τον Παπαφλέσσα, επιχείρησαν να αναχαιτίσουν τις ορδές των Αιγυπτίων του Ιμπραήμ.

          Γεννήθηκε στο Δυρράχι της επαρχίας Αρκαδίας.

          Ο συγκεκριμένος αγωνιστής απεικονίστηκε από τον Γερμανό ζωγράφο Πέτερ Φον Ες και μάλιστα σε μια άκρως ηρωική στιγμή. Όταν ανέβηκε στα τείχη της Τριπολιτσάς κατά την απελευθέρωσή της και ύψωσε τη σημαία των Ελλήνων. Είναι μια από τις κλασσικές απεικονίσεις των ελληνικών στρατιωτικών κατορθωμάτων. Όσο για την πραγματική μορφή του, θα πρέπει να θυμίσουμε ότι ο Γερμανός ζωγράφος, δεν γνώρισε ποτέ αυτοπροσώπως τον Κεφάλα, γιατί ήρθε στην Ελλάδα μετά την απελευθέρωσή της.

          Σώζεται επίσης στη Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων και στο Αρχείο της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, μια αναφορά του Κεφάλα προς το «Μινιστέριον του Πολέμου» στο οποίο με λακωνικότητα εξιστορεί τους αγώνες του και την συνεισφορά του στον αγώνα του Έθνους κατά τα ελάχιστα πρώτα χρόνια της Επανάστασης. Δηλαδή δεν είναι αναφορά της πλήρους στρατιωτικής του δράσης, αλλά περιγραφή της πρώτης φάσης των μαχών της Επανάστασης, στις οποίες ο ίδιος έδρασε. Η αναφορά αυτή υπεβλήθη γιατί ο Κεφάλας ζητούσε να του απονεμηθεί στρατιωτικός βαθμός, ανάλογος με τις εκδουλεύσεις του. Έχει γραφεί στα Καλύβια Αγίου Ιωάννου, στις 12 Απριλίου 1823 (με το παλαιό ημερολόγιο).

          Σύμφωνα με αυτό το ιστορικό έγγραφο, ο Κεφάλας αφηγείται ότι «μόλις ηνοίχθη ο πόλεμος έτρεξα εις την Καλαμάταν εναντίον των εκεί κατοικούντων Τούρκων με αρκετούς στρατιώτας της επαρχίας μου και ξένους».

          Στη συνέχεια συγκέντρωσε 500 άνδρες και εξεστράτευσε στο Φανάρι Αρκαδίας απ’ όπου εξεδίωξε τους Τούρκους.

          Ακολούθως μετέβη στην Καρύταινα, όπου επί δύο μέρες πολεμούσε με κίνδυνο της ζωής του με τους άνδρες του ακατάπαυστα, νικώντας τους Τούρκους. Λίγες μέρες αργότερα και ενώ είχε στρατοπεδεύσει στο Βαλτέτσι, δέχθηκε επίθεση από πολυάριθμους Τούρκους υπό τους Κεχαγιά και Κιαμίλμπεη «αλλά και τότε δεν εδειλίασα παντελώς δια το πλήθος των εχθρών, αλλ’ επολέμησα γενναίως εις την λαμπράν εκείνη μάχην, όπου και ενικήθησαν οι Τούρκοι μετά μεγάλης φθοράς» διηγείται ο Κεφάλας.

          Μετά το Βαλτέτσι ο Κεφάλας πήγε και στρατοπέδευσε στη Σηλίμνα, όπου πολέμησε μια ολόκληρη μέρα με τους Οθωμανούς. Όπου ΄Υστερα πήγε στα Τρίκορφα όπου έμεινε αρκετές μέρες, αλλά και εκεί δεν ησύχασε γιατί κάθε μέρες σημειώνονταν αψιμαχίες και «καθ εκάστην εσυγκροτείτο πόλεμος ακατάπαυστος και εις όλας τα μάχας έκαμα το πατριωτικόν χρέος μου». Μετά ταύτα πήγε στον Άγιο Βασίλειο όπου έγινε μάχη και φονεύθηκαν δύο συγγενείς «ελαβώθη και ο αδελφός μου». Στη  συνέχεια στρατοπέδευσε στον Άγιο Σώστη όπου κάθε μέρα σημειώνονταν συγκρούσεις με τους Τούρκους και παρέμεινε εκεί έως ότου με έφοδο καταλήφθηκε το πολιορκούμενο χωριό.

*Η Μάχη της Τριπολιτσάς. Λαϊκή υδατογραφία του Παναγιώτη Ζωγράφου με υποδείξεις 

και περιγραφές του Ιωάννη Μακρυγιάννη. Πολεμικό Μουσείο.

          Πήρε μέρος στην άλωση της Τριπολιτσάς, τότε που κρίθηκε η επιτυχία της Επανάστασης. Ήταν αυτός που πρώτος ανέβηκε στα τείχη της πόλης και ύψωσε τη σημαία της Επανάστασης. Είναι η μεγάλη στιγμή, που απεικόνισε με πίνακά του ο Πέτερ Φον Ες.

          Ο ίδιος ο Κεφάλας, δεν αναφέρει ίσως από σεμνότητα τίποτε για το κατόρθωμά του αυτό. Αντίθετα επισημαίνει, ότι «μου εσκοτώθησαν είκοσι δύω στρατιώται, εκ των οποίων οι οκτώ ήταν συγγενείς μου».

          Μετά την κατάληψη της Τριπολιτσάς αρρώστησε και πήγε στο χωριό του για ανάρρωση. Όταν θεραπεύθηκε επιστράτευσε στο Νεόκαστρο και την Μεθώνη και εμπόδισε την απόβαση εχθρικού στόλου. Όταν εισέβαλαν οι Τούρκοι με τον Δράμαλη στην Πελοπόννησο εξεστράτευσε στο Άργος με εξακόσιους στρατιώτες από την επαρχία του αλλά και ξένους, Έδωσε τρεις μάχες στις οποίες έχασε 32 στρατιώτες, συγγενείς του και ξένους. Επόμενος σταθμός του τα Βασιλικά όπου πήρε μέρος σε δύο μάχες. Εκεί σκοτώθηκε ένας ανιψιός του. Άφησε ως φρουρά τον αδελφό του και ο ίδιος πήγε στα Μεγάλα Δερβένια όπου οχύρωσε τις τοποθεσίες, παραμένοντας τρεις μήνες. Στην Περαχώρα έδιωξε τους Τούρκους, που επιχείρησαν εισβολή από τη θάλασσα, προκαλώντας τους μεγάλες φθορές. Επανήλθε στα Δερβένια, όπου σε μια μάχη τραυματίσθηκε. Έτσι αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Τριπολιτσά αφήνοντας στη θέση του το γιο του.

          Και καταλήγει: «Εις όλους τούτους τους πολέμους εξώδευσα εξ ιδίων μου και αρκετά χρήματα, κατά τα ανά χείρας μου κατάστιχα. Ταύτας τας εκδουλεύσεις μου αναφέρω εις το σεβαστόν Μινιστέριον να τας παραστήση όπου ανήκει, δια να δοθή και εις εμέ το ανάλογον στρατιωτικόν αξίωμα, καθώς και εις άλλους πολλούς πατριώτας εδόθη. Μένω πανευσεβάστως. Ο δούλος σας, Παναγιώτης Κεφάλας».

          Ο Κεφάλας, σεμνός και ανιδιοτελής πατριώτης, δεν σταμάτησε να αγωνίζεται.  

          Το 1825 στις 19 Μαΐου, ο Κεφάλας έπεσε ηρωικά στο Μανιάκι, μαζί με το Γρηγόριο Δικαίο, τον Παπαφλέσα. Ο Κεφάλας με τον αρχιμανδρίτη Γρηγόριο και τους άλλους αγωνιστές, αντέταξαν ηρωική αν και απελπισμένη αντίσταση, στα στρατεύματα του Ιμπραήμ της Αιγύπτου.

          Αυτά, στη σημερινή μεγάλη εθνική επέτειο, για να μην ξεχνάμε τους σεμνούς αγωνιστές, που θυσίασαν τα πάντα για την πατρίδα. Ένα παράδειγμα για τα παιδιά μας, που κινδυνεύουν να τα αφελληνίσει η τηλεόραση και ο καταναλωτισμός.

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Άλλα θέματα, που σχετίζονται με την σημερινή εθνική επέτειο:

http://sitalkisking.blogspot.gr/2012/05/blog-post_05.html

http://sitalkisking.blogspot.gr/2011/03/22-7-1821-hy.html

http://sitalkisking.blogspot.gr/2011/05/blog-post_04.html

http://sitalkisking.blogspot.gr/2012/07/blog-post_24.html

http://sitalkisking.blogspot.gr/2012/11/m.html

http://sitalkisking.blogspot.gr/2012/02/blog-post_09.html

http://sitalkisking.blogspot.gr/2011/03/blog-post_25.html