ΣΧΟΛΙΟ, ΓΙΑ ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ κ. ΝΙΚΟΥ ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

*Η Προσωρινή Κυβέρνηση (η επιλεγόμενη "κυβέρνηση του βουνού") 

εξέδιδε και Εφημερίδα της Κυβέρνησης

Γράφει ο  δημοσιογράφος Ανδρέας Μακρίδης

Το κείμενο του Κ. Μαραντζίδη στην «Καθημερινή», όπως και τα υπόλοιπα κείμενα που έχει συμπεριλάβει σε διάφορες εκδόσεις, χαρακτηρίζεται από ισορροπία στην έκφραση, αλλά όχι και στην έμπνευση. Υπ’ αυτήν την έννοια, ο Μαραντζίδης αποδρά από την ιδιότητα του ιστορικού, για να αγκαλιάσει την ιδιότητα του δημοσιογράφου, χωρίς να είναι. Ας το αποδείξουμε:

Ο Μαραντζίδης ξεκινά το αφιέρωμά του με το αξίωμα, πως η συγκρότηση της «κυβέρνησης του βουνού» αποτελούσε εγχείρημα με ξεκάθαρες αποσχιστικές συνέπειες. Η έκφραση είναι προσεκτικά διατυπωμένη, καθώς ο πανεπιστημιακός μας δεν κάνει λόγο για «στοχεύσεις», αλλά για «συνέπειες». 



Η προσοχή του αναγνώστη ωστόσο, στέκεται στην «απόσχιση»- και το αρχικό στίγμα με το οποίο χρεώνεται το ΚΚΕ στο άρθρο για «πλήρη ρήξη χωρίς δυνατότητα συμβιβασμού», μοιραία χρωματίζει τα υπόλοιπα δεδομένα που επιστρατεύονται, την ώρα που αποσιωπούνται χωρίς συνεκτίμηση, οι συνεχείς εκκλήσεις του ΚΚΕ και του Ζαχαριάδη για συμφιλίωση.

Αναρωτιέται κανείς, εάν το κίνημα της Εθνικής Άμυνας με έδρα τη Θεσσαλονίκη το 1916 ενάντια στο νόμιμο ανώτατο άρχοντα της χώρας, θα είχε εξίσου «αποσχιστικές συνέπειες» σε ένα ανάλογο αφιέρωμα εκ μέρους του Μαραντζίδη, ή ο αρθρογράφος θα επέλεγε άλλους χαρακτηρισμούς με εξίσου αξιωματικό τρόπο.

Στη συνέχεια του αφιερώματος, ο πανεπιστημιακός μας διαπιστώνει πως στις αρχές του ’47, οι χώρες του κομμουνιστικού στρατοπέδου «συνέκλιναν» στην αναγνώριση του ΔΣΕ. Το ρήμα είναι εξίσου προσεκτικά επιλεγμένο, όσο όμως και ανούσιο- καθώς στην πορεία της αφήγησης αποδεικνύεται πως ούτε μία χώρα του ανατολικού μπλοκ δεν αναγνώρισε την κυβέρνηση του Μάρκου. Το κενό αυτό, συμπληρώνεται στο άρθρο από δύο εικοτολογίες:

1)  Ότι η Βουλγαρία, η Γιουγκοσλαβία και η Αλβανία δεν αναγνώριζαν την κυβέρνηση (εντός ή εκτός εισαγωγικών) του Μάρκου Βαφειάδη, προκειμένου να μην κατηγορηθούν για ανάμειξη στα εσωτερικά της Ελλάδος

2)  Οι πιο μακρινές Λαϊκές Δημοκρατίες δεν αναγνώριζαν την ΠΔΚ γιατί εκείνη δεν είχε καταλάβει κάποια πόλη, ώστε να διεκδικεί εδαφική κυριαρχία, έστω και περιορισμένη. Στο πλαίσιο δε, αυτό, ο Μαραντζίδης δίνει έμφαση στην αποτυχία του ΔΣΕ να καταλάβει την Κόνιτσα.

  

Αναρωτιέται κανείς, εάν ο ΔΣΕ είχε καταλάβει την Κόνιτσα, την Φλώρινα ή οποιαδήποτε άλλη μικρή επαρχιακή πόλη, για ποιον λόγο θα μπορούσε η Πολωνία ή η Ουγγαρία να αναγνωρίσουν την κυβέρνηση του Μάρκου; Αυτό δεν θα ήταν επέμβαση στα εσωτερικά της Ελλάδας- με δεδομένο μάλιστα ότι το ΕΑΜ είχε απόσχει από τις εκλογές του ’46; Κι αν η κυριαρχία μιας πόλης ήταν τόσο κρίσιμη για τις χώρες του κομμουνιστικού συνασπισμού, (που κατά τον Μαραντζίδη «συνέκλιναν» στην στήριξη του ΚΚΕ), γιατί δεν εφοδίαζαν οι χώρες αυτές τον ΔΣΕ με συντριπτικά ισχυρό οπλισμό ώστε να καταλάβει την την Κόνιτσα;

  

Δεν υπήρχαν στην Αλβανία δέκα κανόνια «να κάνουν την Κόνιτσα πιάτο» κατά την λαϊκή έκφραση; Ή μήπως θα δυσκολευόταν ο ΔΣΕ να τα σύρει μέχρι την Κόνιτσα, τη Γουμένισσα, το Σκρα, ή οποιαδήποτε άλλη επαρχιακή πόλη που απέχει από τα σύνορα απόσταση αναπνοής;

 *Ο Μάρκος Βαφειάδης, αρχιστράτηγος και πρωθυπουργός της ΠΔΚ 

σε φωτογραφία του Σπύρου Μελετζή

Για τα ερωτήματα αυτά, ο Μαραντζίδης δεν έχει απαντήσεις. Προσφέρει μονάχα εικοτολογίες υπό μορφήν βεβαιότητας, διανθισμένες με υπαρκτά στοιχεία- αλλά και αντιφάσεις, όπως ο χαρακτηρισμός της ΠΔΚ ως «κυβέρνησης ανδρείκελου». Αλήθεια, ποιανού ανδρείκελο θα ήταν η κυβέρνηση Βαφειάδη, όταν το σύνολο των «υπουργείων» της ήταν διαμοιρασμένο σε ανώτατα στελέχη του ΚΚΕ και όταν ακόμα οι παραδοσιακοί σύμμαχοι του ΚΚΕ στο ΕΑΜ (Μ. Κύρκος, Σοφιανόπουλος κλπ.) είχαν διαφωνήσει με την συγκρότησή της;

  

Οποιοσδήποτε επιχειρεί να εμβαθύνει στην τραγωδία του «δεύτερου αντάρτικου» οφείλει να απαντήσει σε κρίσιμα ερωτήματα:

·                 *Διέταξε ο Στάλιν την έναρξή του, ή ο Ζαχαριάδης ενήργησε αυτοβούλως ελπίζοντας σε μια παρέμβαση του σοβιετικού στρατοπέδου υπέρ αυτού;

·                 *Για ποιο λόγο οι χώρες του σοβιετικού συνασπισμού, στήριζαν διακριτικά τους αντάρτες του Μάρκου, χωρίς ωστόσο η ένοπλη βοήθεια να ξεπερνά ένα αρκετά χαμηλό σημείο;

·                 *Για ποιο λόγο το κομμουνιστικό στρατόπεδο ουδέποτε αναγνώρισε την ΠΔΚ, χωρίς ωστόσο να αποδοκιμάζει την συγκρότησή της;

·                 *Θυσιάστηκε το ελληνικό αριστερό κίνημα χάριν της εδραίωσης των λεγόμενων «Λαϊκών Δημοκρατιών», για τις οποίες η Συμφωνία της Γιάλτας άφηνε ένα ποσοστό 10% δυτικής επιρροής;

Κρίσιμα τέτοια ερωτήματα, ενδεχομένως να μην απαντηθούν ποτέ, κρυμμένα στα πλέον βαθειά συρτάρια του υπουργείου Εξωτερικών της σημερινής Ρωσίας. Ο ιστορικός ωστόσο, οφείλει να προσπαθεί να συμπληρώσει τα κενά, και όχι να προσπαθεί να τα καλύψει με δικές του εικοτολογίες, εμφανίζοντάς τες ως βεβαιότητες.

Ανδρέας Μακρίδης

Το αφιέρωμα του κ. Μαραντζίδη μπορείτε να το διαβάσετε στη θέση http://sitalkisking.blogspot.com/2012/01/1947.html