Τετάρτη 5 Ιουλίου 2017

Δύο βιβλία του καθηγητή Θάνου Βερέμη

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/916395/article/politismos/vivlio/proswpa-kai-epiloges-kleidia-enos-kratoys
 *21 Oκτωβρίου 1981: ο νέος πρωθυπουργός της χώρας Ανδρέας Παπανδρέου ανταλλάσσει χειραψία με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Καραμανλή, αμέσως μετά την ορκωμοσία της πρώτης κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.






Γράφει ο κ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ*



Επιτέλους, γράφονται ξανά πολιτικές βιογραφίες! Ύστερα από αρκετές δεκαετίες κυριαρχίας μιας πολύ αξιόλογης εγχώριας ιστοριογραφίας που, επηρεασμένη κατά βάση από το γαλλικό παράδειγμα, εστίασε κυρίως στην κοινωνική και οικονομική ιστορία με μια πολύ πλούσια παραγωγή, το βλέμμα μας μοιάζει να ξαναγυρίζει σε πιο παραδοσιακά πεδία στοχασμού, όπως η πολιτική ιστορία.
Δεν είναι προφανώς αυτή η εξέλιξη άσχετη με την παρούσα συγκυρία και την ανατροπή που επέφερε στα πρότυπα ηγεσίας που είχαμε στο μυαλό μας η επέλαση της διεθνούς των λαϊκιστών, παγκοσμίως. Σε μια εποχή μιντιοκρατούμενη και διασυνδεμένη μέσω εξατομικευμένων φαντασιακών κοινοτήτων του Διαδικτύου, που η πολιτική λειτουργεί ξανά όλο και περισσότερο μέσα από προσωποποιημένες ταυτίσεις, όπως περίπου στον Μεσαίωνα, χάνοντας έτσι την ταξική ή κομματική της συνισταμένη, τα πρόσωπα και οι επιλογές τους αναδεικνύονται και πάλι σε κλειδιά για την κατανόηση της πορείας ενός κράτους και την ένταξή του στα ευρύτερα ιστορικά συμφραζόμενά του.

Κυριακή 2 Ιουλίου 2017

Οι Σαρακατσάνοι της Θράκης

*Η Σαρακατσάνα νύφη της Συκορράχης, κόρη του αρχιτσέλιγγα Βρυσά. Από το βιβλίο του Πάτρικ Λη Φέρμορ.






*Ενδιαφέρουσα περιγραφή 
από τον Πάτρικ Λη Φέρμορ




                Ο Πάτρικ Λη Φέρμορ,(1915-  2011) υπήρξε ένας διεθνώς καταξιωμένος Άγγλος συγγραφέας και ένας μεγάλος αντιστασιακός, στον πόλεμο κατά του Χιτλερισμού. Μεταμφιεσμένος σε βοσκό έζησε δύο και πλέον χρόνια στα βουνά της Κρήτης, οργανώνοντας με Κρητικούς αγωνιστές, την αιχμαλωσία και μεταφορά στην Αίγυπτο, του Γερμανού στρατηγού Κράιπε.
                Στο βιβλίο του «Ρούμελη- Οδοιπορικό στη Βόρεια Ελλάδα» που εκδόθηκε το 1966 αγγλικά και το 2009 κυκλοφόρησε και η ελληνική του έκδοση από τον «Κέδρο» (μετάφραση Λίνας Κάσδαγλη) υπάρχει μια ενδιαφέρουσα αναφορά για τους Σαρακατσάνους της Θράκης. Η περιγραφή- με την οποία αρχίζει το βιβλίο- δεν αναφέρει χρονολογία, αλλά από το κείμενο, προκύπτει ότι πρέπει να είχε γραφεί μερικά χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου του 1949.
                Το βιβλίο αρχίζει από την Αλεξανδρούπολη και με μικρή αναφορά σε αφηγήσεις του Αλεξανδρουπολίτη φίλου του, Γιάννη Πελτέκη, ο οποίος όπως είναι γνωστό, ανέπτυξε αντιστασιακή δράση ως αρχηγός της οργάνωσης "Απόλλων" κατά την περίοδο της Κατοχής. Πολιτικά ανήκε στο Κέντρο και στην κυβέρνηση του Θεμιστοκλή Σοφούλη υπηρέτησε ως υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας από τις 26 Νοεμβρίου 1945 ως τις 4 Απριλίου 1946.

Πέμπτη 29 Ιουνίου 2017

Ηρωισμοί των ταπεινών στους Βαλκανικούς Πολέμους

*Μπιζάνι: Επί των αετορράχεων και των υψικρήμνων βουνών 





*Μικρά περιστατικά,
μεγάλη γενναιότητα,
σπάνια ταπεινοφροσύνη




Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Οι Βαλκανικοί  Πόλεμοι υπήρξαν οι ενδοξότεροι πόλεμοι των Ελλήνων, μετά την Επανάσταση του 1821. Τα αποτελέσματα των Βαλκανικών Πολέμων, υπερέβησαν τις προσδοκίες όλων. Η Ελλάδα, μετά την λήξη των δύο Βαλκανικών Πολέμων, είχε σχεδόν διπλασιάσει το έδαφος της αφού από 63.211 τετραγωνικά χιλιόμετρα του 1897 έφτασε στα 121.794 το 1913.  Αλλά και ο πληθυσμός της αυξήθηκε σημαντικά αφού από 2.631.952 έφτασε στα 4.832.167 κατοίκους. 
                Οι πόλεμοι αυτοί ανέδειξαν τις ηγετικές ικανότητες προσωπικοτήτων, όπως ήταν ο τότε διάδοχος του θρόνου Κωνσταντίνος και ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος. Έκαναν εμφανή την φιλοπατρία όλων των κοινωνικών τάξεων της χώρας από τους πολιτικούς έως τους έσχατους αγρότες (βλέπε http://sitalkisking.blogspot.gr/2012/06/1912.html ) και πρόβαλαν πάμπολλες επί μέρους αρετές των Ελλήνων, όπως η ατομική γενναιότητα, η εγκαρτέρηση, η ταπεινοφροσύνη, η ομαδικότητα κ.λπ.
                Με ένα εράνισμα από τον Τύπο της εποχής θα δούμε τέτοια παραδείγματα της μεγάλης προσφοράς των ταπεινών Ελλήνων, αυτών που δεν έγιναν πρωτοσέλιδα αλλά ο ηρωισμός ενός εκάστου έβαλε το λιθαράκι της μεγάλης νίκης. Οι πράξεις καθενός, υπήρξαν ταπεινά, αλλά ένδοξα μνημεία αρετής και τόλμης.

Τρίτη 27 Ιουνίου 2017

Η εδραίωση του δικτατορικού καθεστώτος

*Μετά το αποτυχημένο αντικίνημα του Κωνσταντίνου επικράτησε πλήρως η τριανδρία των Παπαδόπουλου, Μακαρέζου, Παττακού 
και σχηματίστηκε αμιγής κυβέρνηση στρατιωτικών.





Γράφει ο κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΝΑΥΠΛΙΩΤΗΣ*



Αφότου εξασφαλίστηκε η επιτυχία του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου, οι ηγέτες της χούντας επιδόθηκαν σε μία σειρά από ενέργειες για την τήρηση της τάξης και την εδραίωση του καθεστώτος. Πιο συγκεκριμένα, οργάνωσαν ένα σύστημα αποκλεισμού και απαγορεύσεων που τέθηκε στο πλαίσιο της κήρυξης της χώρας σε κατάσταση πολιορκίας, μέσω της επιβολής στρατιωτικού νόμου και της αναστολής λειτουργίας του Κοινοβουλίου καθώς και σειράς άρθρων του Συντάγματος για θεμελιώδη δικαιώματα.
Στα πρώτα μέτρα του καθεστώτος συμπεριλήφθηκαν η απαγόρευση συγκεντρώσεων και απεργιών, η διάλυση κομμάτων και σωματείων, η χρήση εκτάκτων στρατοδικείων για την απονομή ποινικής δικαιοσύνης και η καθαίρεση και εκτόπιση εκλεγμένων αρχόντων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Με αυτόν τον τρόπο, η χούντα κατάφερε να θέσει υπό πλήρη έλεγχο τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, τα πανεπιστήμια, τους δήμους, τους συνεταιρισμούς, ενώ εξαιρετικά σημαντικές για την εξουδετέρωση πιθανών εστιών ανατροπής ήταν οι εκτενείς διώξεις αξιωματικών του Στρατού (οι αποτάξεις και συνταξιοδοτήσεις το 1967 άθροισαν αριθμό ίσο με το ένα έκτο του συνόλου των αξιωματικών). Επιπροσθέτως, ιδιαίτερη σημασία έδωσαν οι επικεφαλής της δικτατορίας στον έλεγχο του Τύπου, με τη λογοκρισία και τις διώξεις εναντίον εφημερίδων, εκδοτών και δημοσιογράφων να λαμβάνουν μεγάλες διαστάσεις, ενώ αξίζει να σημειωθεί και η αναδιοργάνωση του γραφείου του πρωθυπουργού ώστε να αποκτήσει ολοκληρωτικό έλεγχο σε όλα τα κυβερνητικά τμήματα, ο Γεώργιος Παπαδόπουλος.

Πέμπτη 22 Ιουνίου 2017

Γράμματα από το μέτωπο- Αρχείο Αδελφών Δεσποτοπούλου

ΑΠΟ ΤΟ ΕΝΘΕΤΟ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ «ΕΛΛΑΔΑ, 20ος  αιώνας 1920-1930, Α΄ Τόμος»
*Γράμμα από το μέτωπο. Με το όπλο στα χέρια




Γράφει η κ. Δέσποινα Λαμπαδά*



«Αδελφή μου,
Βυθισμένος κάτω από το αμπρί και σε ένα θαμπερό καντίλι φτιασμένο από κουτό κονσέρβας, που το έχουμε να φωτίζει τη σκοτεινή εκείνην τρύπα, γράφω στην αδελφή μου και την παρακαλώ, ας μου γράψει δύο λόγια παρηγορίας και ανακουφίσεως εδώ στην ερημιά. Είμαι ολάρφανος και δεν έχω κανέναν σ’ αυτόν τον κόσμο να με παρηγορήσει, και εάν και η αδελφή μου δεν γράψει, τότες θα με σκεπάσει το ελαφρό χώμα της Ιωνίας».
                Ο λοχίας Εμμανουήλ Μάλαμας, ο οποίος έγραφε τις παραπάνω γραμμές τον Νοέμβριο του 1921, δεν απευθυνόταν σε κάποιο συγγενικό του πρόσωπο, αλλά σε μία από τις Σμυρνιές αδελφές Δεσποτοπούλου, μέλη του συνδέσμου «Η αδελφή του Στρατιώτου».

Τετάρτη 21 Ιουνίου 2017

Η κατάλυση της ελευθερίας του Τύπου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   http://www.kathimerini.gr/914411/article/epikairothta/ellada/h-katalysh-ths-eley8erias-toy-typoy 

*21 Απριλίου 1967. Το τελευταίο φύλλο της «Κ». Η Ελένη Βλάχου έκλεισε τις εφημερίδες της την ημέρα του πραξικοπήματος.




Γράφει ο κ. ΓΙΑΝΝΗΣ Π. ΤΖΑΝΝΕΤΑΚΟΣ*



Στοιχειώδες καθήκον και αναγκαία πρόνοια κάθε έμφρονος και νουνεχούς δικτάτορα είναι να άρει την ελευθερία του Τύπου. Να επιβάλει δε αυθωρεί και παραχρήμα μόλις καταλάβει την εξουσία, απόλυτη και καθολική λογοκρισία. Η χούντα των απριλιανών τηρεί δεόντως τα ανωτέρω. Ακολουθεί τους κανόνες του συνετού συνωμότη. Και μάλιστα στην προκειμένη περίπτωση προτού καν επιχειρήσει να ενδυθεί τον έστω διάτρητο μανδύα σχετικής νομιμότητας: της κηρύξεως δηλ. της χώρας σε κατάσταση πολιορκίας.
 Ήδη, λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 20/21 Απριλίου ουλαμοί από στρατιώτες και υπαξιωματικούς εισβάλλουν στα τυπογραφεία των εφημερίδων. Κραδαίνουν περίστροφα. Διακόπτουν βιαίως την εκτύπωση των φύλλων. Μερικά από αυτά έχουν προλάβει και περιλαμβάνουν στην ύλη τους έστω μονόστηλα, τα οποία αναφέρουν πληροφορίες ότι σημειώνονται νυκτερινές κινήσεις αρμάτων και μονάδων. Διατυπώνουν φόβους περί εκτροπής. Ελάχιστα από αυτά τα φύλλα δεν καταστρέφονται. Και πάντως δεν κυκλοφορούν. Τα τυπογραφεία, μάλιστα, των δύο εφημερίδων της Αριστεράς, της «Αυγής» και της «Δημοκρατικής Αλλαγής» υφίστανται βανδαλισμούς. Τα αρχεία κατάσχονται. Οι υπεύθυνοι της έκδοσης συλλαμβάνονται.

Δευτέρα 19 Ιουνίου 2017

Θράκη, η εριβώλαξ- Βίντεο


*Γκραβούρα Διδυμοτείχου από το άλμπουμ των SAYGER, S & DESARNOD, " Album d'un voyage en Turquie fait par ordre de sa majesté l'empereur Nicolas 1er en 1829 et 1830", par C. Sayger & A. Desarnod, Παρίσι, Imprimérie de Firmin Didot Frères, 1834 (επιχρωματισμένη)




*Ένα βίντεο με παλαιές εικόνες πόλεων και χωριών της Θράκης. Ένα βίντεο νοσταλγίας...



*Ακούγεται ο μεγάλος Χρόνης Αηδονίδης στο τραγούδι  για τον καπετάν Βαγγέλη Ματσιάνη των Λαβάρων, που βγήκε στο βουνό εναντίον των Τούρκων το 1872


Σάββατο 17 Ιουνίου 2017

Η Εκκλησία της Ελλάδος και η χούντα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/913375/article/epikairothta/ellada/h-ekklhsia-ths-ellados-kai-h-xoynta
*17 Μαΐου 1967. Η τελετή ενθρόνισης του πρωθιερέα των ανακτόρων και καθηγητή Πανεπιστημίου Ιερωνύμου Κοτσώνη ως Αρχιεπισκόπου Αθηνών.




Γράφει ο Μητροπολίτης ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΑΝΑΚΗΣ*


     Η δικτατορία του 1967 δεν ήλεγχε την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος, αρχής γενομένης από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρυσόστομο Β΄. Το 1967 συνεχίστηκε η προσπάθεια του Μεταξά για τη χειραγώγηση της Ιεραρχίας, με την επιβολή ως Αθηνών του από Τραπεζούντος Χρυσάνθου, το 1938. Τότε, το Συμβούλιο της Επικρατείας ακύρωσε την εκλογή του κανονικώς εκλεγέντος, υπό του Σώματος της Ιεραρχίας, Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού. Η ηρωική έξοδος του Χρυσάνθου, που αρνήθηκε να ορκίσει τη γερμανόφιλη κυβέρνηση της Κατοχής (1941), όταν χωρίς να παραιτηθεί αποχώρησε από την Αρχιεπισκοπή, επανέφερε στον Θρόνο τον από την Ιεραρχία εκλεγέντα, Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό.
     Η δικτατορία του 1967 αναζήτησε έναν ιδεολογικό σύμμαχο και θεωρητικό καθοδηγητή του ελληνικού λαού, διότι βεβαίως η ίδια από μόνη της δεν μπορούσε να πείσει. Η εκκλησιαστική δομή που βρήκε στην Εκκλησία της Ελλάδος, αλλά και στην υπό την κανονική αναφορά της στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Εκκλησία της Κρήτης, με Αρχιεπίσκοπο τον Ευγένιο και την Επαρχιακή του Σύνοδο, δεν εξυπηρετούσε τους ιδεολογικούς της στόχους. Συνεπώς, η δικτατορία αποφασίζει την κατάλυση της κανονικής εκκλησιαστικής τάξης στην Εκκλησία της Ελλάδος. Παύει τον Αθηνών Χρυσόστομο Β΄, διορίζει Αριστίνδην Σύνοδο από αρχιερείς και επιβάλλει ως Αρχιεπίσκοπο τον αρχιμανδρίτη Ιερώνυμο Κοτσώνη.

Τετάρτη 14 Ιουνίου 2017

Η Αγία Σοφία πριν από 170 χρόνια

*Άποψη του κεντρικού χώρου του ναού μέσα από το βόρειο πλευρικό κλίτος. Οπως γίνεται σαφές, η κατασκευή των παράπλευρων χώρων εξυπηρετούσε πλήρως την ανάδειξη του ενιαίου κεντρικού χώρου.





Γράφει η ΓΙΩΤΑ ΜΥΡΤΣΙΩΤΗ



Έχει διατυπωθεί πολλές φορές. Χωρίς τους αδελφούς Γκασπάρε και Τζιουζέπε Φοσάτι (Gaspare και Giuseppe Fossati) η Αγία Σοφία δεν θα είχε παραμείνει το αρχιτεκτονικό αριστούργημα που γνωρίζουμε σήμερα. Οι Ιταλοελβετοί αρχιτέκτονες έσωσαν στην κυριολεξία από την κατάρρευση το μεγαλειώδες σύμβολο της βυζαντινής ναοδομίας.
Την ιστορική αυτή καμπή φωτίζουν οι έγχρωμες λιθογραφίες του Γκασπάρε Φοσάτι που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό της Θεσσαλονίκης. Απεικονίζουν τον ναό της Αγίας Σοφίας στην Πόλη, την εσωτερική αρχιτεκτονική του σύνθεση, τον περιβάλλοντα χώρο, με πανοραμικές λήψεις της Πόλης, όπως ήταν πριν από 170 χρόνια, αμέσως μετά τη ριζική ανακαίνισή του. Τα μοναδικά λιθογραφικά έργα τέχνης φιλοτεχνήθηκαν στο Λονδίνο το 1852 με βάση τα σχέδια του Γκασπάρε Φοσάτι κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης (1847-1849).
Επί 43 χρόνια ήταν «θαμμένες» στα ράφια της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 22 από τις 25 λιθογραφίες του Φοσάτι, ανάμεσα σε περίπου 3.500 έργα τέχνης και άλλους θησαυρούς του Ελληνισμού που διέσωσε ο ομογενής Αιγύπτιος Ιωάννης Τρικόγλου. Ανασύρθηκαν πρόσφατα για την έκθεση «Η Αγία Σοφία των αδελφών Fossati, μέσα από την Τρικόγλειο βιβλιοθήκη του ΑΠΘ» στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης για να μας αποκαλύψουν λεπτομέρειες του μνημείου, τη θέση του στη χερσόνησο αλλά και την ουσιαστική συνδρομή των αδελφών Φοσάτι που κέρδισαν την εμπιστοσύνη του νεαρού σουλτάνου Αβδουλμετζίτ για να τους αναθέσει την αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας υπερνικώντας αντιδράσεις κύκλων της οθωμανικής κοινωνίας.

Δευτέρα 12 Ιουνίου 2017

Πώς δεν έγινε βουλγαρικό λιμάνι στην Αλεξανδρούπολη, το 1923

*Η ανταπόκριση του Γεώργιου Βεντήρη για το βουλγαρικό λιμάνι στην Αλεξανδρούπολη




Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Η τύχη της ελληνικότητας του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, το 1923, στο διάστημα που στη Λωζάνη συζητούσαν την υπογραφή της ομώνυμης Συνθήκης, πέρασε από τεντωμένο σχοινί και τελικά παρέμεινε οριστικά στην Ελλάδα, ενώ αυτό διεκδικούσε η Βουλγαρία.
                Είναι μια ιστορία, που δεν πρέπει να ξεχνάμε, γιατί οι γείτονες Βούλγαροι, αν και ηττημένοι συνεχώς από το 1913, δεν έπαψαν ποτέ να διεκδικούν εδάφη της Δυτικής Θράκης για να έχουν διέξοδο στη «ζεστή θάλασσα» δηλαδή στο Αιγαίο.
Η Βουλγαρία δεν έπαψε να δραστηριοποιείται σε όλα τα διεθνή fora και κυρίως στο διπλωματικό τομέα, διεκδικώντας τη Δυτική Θράκη. Στις συνομιλίες που διεξήχθησαν στη Γένοβα το 1922 και στη Διάσκεψη της Λωζάνης κατά τα έτη 1922-1923, επεδίωξε την εδαφική της διέξοδο στο Αιγαίο και χρησιμοποιώντας διαστρεβλωτικά επιχειρήματα ζητούσε  την αναθεώρηση του άρθρου 48 της συνθήκης του Νεϊγύ.

Παρασκευή 9 Ιουνίου 2017

Η Δικαιοσύνη έχει «ανάγκην ελαίου ίνα κινηθή»


*Πολλά από τα επισημαινόμενα προβλήματα της ελληνικής Δικαιοσύνης που παρουσιάζονται στον τόμο «Ο ασάλευτος χρόνος της Ελληνικής Δικαιοσύνης» δεν είναι δυστυχώς καθόλου σημερινά, μερικά μάλιστα είναι υπεραιωνόβια. Ανεξίτηλα τεκμήρια του συντηρητισμού μας.





Γράφει ο κ. Χ.Ε. ΜΑΡΑΒΕΛΙΑΣ*



Η φράση είναι κοινότοπη, αλλά παραπλανητική: «Αν νομίζετε ότι αδικείσθε, να προσφύγετε στη Δικαιοσύνη». Με την αφηρημένη λέξη εννοείται απλά ο κρατικός μηχανισμός των δικαστηρίων. Ο Γ. Φιλάρετος (στα 1885) μιλάει για τη μηχανική της εν Ελλάδι Δικαιοσύνης που έχει «ανάγκην ελαίου ίνα κινηθή». Δισσός ο λόγος. Διότι, όπως κάθε θεσμός του νεοελληνικού κράτους, κουβαλάει κι αυτός αμαρτίες κολοκοτρωνέικες.
Ένας Σύμβουλος της Επικρατείας, ήτοι μέλος του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας του θεσπισμένου για να ελέγχει τη νομιμότητα των πράξεων (και παραλείψεων) του ελληνικού Κράτους, ο επιμελητής του τόμου κ. Π. Κ. Τσούκας, είχε τη λαμπρή ιδέα να συλλέξει και συνεκδώσει μία σειρά από κείμενα που ασχολούνται με τα προβλήματα της Δικαιοσύνης στη χώρα μας.

Τρίτη 6 Ιουνίου 2017

Η ανθούσα ναυτιλία της Επτανήσου Πολιτείας

*Από το εικαστικό υλικό της έκδοσης. Ο λιμένας του Αργοστολίου κατά το τέλος του 18ου αιώνα. Ελαιογραφία αγνώστου. Μουσείο Μπενάκη.




Γράφει ο κ. ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ



Κάποτε στα χρόνια της Κατοχής, ένας έφηβος στο Αργοστόλι, αναδιφώντας την οικογενειακή βιβλιοθήκη έπεσε πάνω στο βιβλίο του Εμμανουήλ Ροδοκανάκη «Bonaparte et les IIes ioniennes» [O Βοναπάρτης και τα Επτάνησα] που είχε εκδοθεί στο Παρίσι το 1899.
 Εκεί λοιπόν διάβασε, μεταξύ άλλων, ότι ο Καποδίστριας, ως υπουργός της Ρωσίας σε ένα υπόμνημά του ανέφερε ότι: «Η [Επτάνησος] Πολιτεία διέθετε ανθούσα εμπορική ναυτιλία. Μέσα στο μικρό διάστημα των επτά ετών [της ύπαρξής της], η κυβέρνησή της είχε αδειοδοτήσει πάνω από 400 ιστιοφόρα ναυπηγημένα στα νησιά [της]». Αυτή η αναφορά του Καποδίστρια στα 400 πλοία ήταν το εμπύρευμα που ενεργοποίησε το έκτοτε συνεχές ενδιαφέρον του έφηβου εκείνου, του Γεράσιμου Μ. Βλάχου, για τη ναυτιλία της Επτανήσου Πολιτείας. Νομικός και ιστορικός εξειδικευμένος στα θέματα ναυτιλίας ο συγγραφέας, μετά μία σειρά επιμέρους μελετών, μας προσφέρει σήμερα ένα εξαιρετικό και ογκώδες έργο (590 σελίδες 4ου σχήματος και εικόνες hors texte) με τίτλο «Η ναυτιλία της Επτανήσου Πολιτείας (1800-1807) με τα 400 καράβια του Καποδίστρια», το οποίο διατίθεται από το ιστορικό και φιλολογικό βιβλιοπωλείο του Διονυσίου Νότη Καραβία.

Σάββατο 3 Ιουνίου 2017

Ο κατοχικός πληθωρισμός στον Έβρο και οι… «μοκαβάδες»!!!

 *Η ηγεσία των ανταρτών του Έβρου, περί το 1943 κάπου στα βουνά του Έβρου. Από αριστερά Φλέσσας (Ευάγγελος Κατμερίδης από το Πύθιο) Μπάμπης (Σταύρος Σαμουρίδης από τη Νέα Ορεστιάδα), καπετάν Οδυσσέας (Ιωάννης Γαλέαδης από την Καβάλα) Μίμης (Διαμαντής Παγιώτας από την Αλεξανδρούπολη) Τηλέμαχος (Βαΐτσης Καραπαναγιώτης από το Πύθιο) 





Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Μαύρες, κατάμαυρες μέρες, πέρασε ο ελληνικός λαός κατά τη διάρκεια της Κατοχής, όταν η χώρα βρέθηκε κάτω από γερμανική, ιταλική και βουλγαρική κατοχή. Δεκάδες χιλιάδες είναι οι νεκροί, κυρίως από την πείνα. Σοκάρουν οι φωτογραφίες των σκελετωμένων παιδιών.
                Ο νομός Έβρου είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση, γιατί βρέθηκε υπό γερμανική κατοχή (πλην ελαχίστων τμημάτων του που δόθηκαν στη Βουλγαρία), αλλά όντας απομακρυσμένος  δοκιμάστηκε σκληρά και αυτός, από τις ελλείψεις ειδών που δεν παράγονταν επιτοπίως.
                Είναι γεγονός, ότι ο νομός Έβρου επλήγη λιγότερο, συγκριτικά με άλλες περιοχές της Ελλάδας από επισιτιστικής πλευράς, αλλά οι συνθήκες διαβίωσης δεν έπαψαν να είναι χαλεπές. Οι συνθήκες δεν ήταν ιδανικές δεδομένου ότι υπήρχαν δραματικές ελλείψεις σε διάφορα προϊόντα και άλλα καταναλωτικά είδη.

Τρίτη 30 Μαΐου 2017

Ο Καραμανλής και η δικτατορία

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
*Στο διαμέρισμά του στο Παρίσι. Τα έντεκα χρόνια αυτοεξορίας και αναγκαστικής απραξίας ήταν μια κατ’ εξοχήν δύσκολη περίοδος για έναν δυναμικό πολιτικό.





Γράφει ο κ. ΕΥΑΝΘΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ*



Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε, το 1963, αποχωρήσει από την πολιτική και από την Ελλάδα επειδή δεν μπορούσε να επιφέρει τη συνταγματική αναθεώρηση, την οποία θεωρούσε θεμελιώδη προϋπόθεση για τη συνέχιση της ανοδικής πορείας της χώρας. Σε εκείνα τα χρόνια, ο Καραμανλής και οι στενοί πολιτικοί του φίλοι έβλεπαν ως πρότυπο την ορμητική μεταρρυθμιστική δράση του Καρόλου ντε Γκωλ στη Γαλλία το 1958, όταν διαμορφώθηκε η Πέμπτη Δημοκρατία με ταχύτητα, σθένος και κεραυνοβόλες πρωτοβουλίες, χωρίς να διακυβευθεί το δημοκρατικό πολίτευμα.
Αλλά τέτοιες προϋποθέσεις δεν υπήρχαν στην Ελλάδα των μέσων της δεκαετίας του 1960. Ήταν μια πικρή εποχή για τον Καραμανλή. Υπέστη από τους πολιτικούς του αντιπάλους χυδαίες επιθέσεις, δέχθηκε εμφανώς ασύστατες κατηγορίες, παρακολούθησε ακόμη και μια απόπειρα παραπομπής του στο Ειδικό Δικαστήριο, για ένα τεράστιο αναπτυξιακό έργο, το οποίο συνέχιζε η κυβέρνηση η οποία αποπειράθηκε να τον παραπέμψει! Ακόμη και το 1966-67, η έλλειψη της θεμελιώδους προϋπόθεσης (η δυνατότητα συνταγματικής μεταρρύθμισης) τον ώθησε να απορρίψει προτάσεις του βασιλιά Κωνσταντίνου αλλά και πολιτικών δυνάμεων (ΕΡΕ, «αποστάτες», Σπ. Μαρκεζίνης) να επανέλθει στην Ελλάδα και να αναλάβει την πρωθυπουργία: «υπό τας συνθήκας αυτάς [δηλαδή χωρίς θεσμική αναμόρφωση], και εάν εκέρδιζα τας εκλογάς, όπως με διαβεβαίουν, μετά εξάμηνον θα ευρισκόμουν εις την ανάγκην να φύγω και πάλιν από την πολιτικήν ή να καταφύγω σε κάποιο είδος εκτροπής».

Παρασκευή 26 Μαΐου 2017

Όταν το Διδυμότειχο, έτρεφε τους δημοσιογράφους της Αθήνας, στην Κατοχή

*Το κτίριο με τα δύο μπαλκόνια στο κέντρο, ήταν η κατοικία του νομάρχη Έβρου κατά την Κατοχή. Ο νομάρχης Ιωάννης Φραγκούλης δολοφονήθηκε στο κτίριο αυτό. Η φωτογραφία είναι από την απελευθέρωση του Διδυμοτείχου τον Αύγουστο του 1944, από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ. 




*Ένα άγνωστο υπόμνημα
του δημοσιογράφου Σπ. Σέλληνα



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης


                Το Διδυμότειχο κατά την περίοδο της Κατοχής τροφοδότησε με τρόφιμα την Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών, σώζοντας από την φοβερή πείνα πολλούς Αθηναίους δημοσιογράφους και τις οικογένειές τους. Τροφοδότης ήταν ο Αθηναίος δημοσιογράφος Σπ. Σέλληνας, όπως προκύπτει από υπόμνημα του γραμμένο στο Κάιρο στις 31 Μαρτίου 1944.
                Τα γεγονότα εξελίχθηκαν από τη Μεγάλη Εβδομάδα του 1942, όταν δολοφονήθηκε χωρίς ιδιαίτερο λόγο από το ΕΑΜ, ο νομάρχης Έβρου Ιωάννης Φραγκούλης. Να θυμίσουμε, ότι όταν η Ελλάδα καταλήφθηκε το 1941 από τους Γερμανούς, οι νομοί Ξάνθης και Ροδόπης, παραχωρήθηκαν στους συμμάχους τους Βουλγάρους. Ο νομός Έβρου πλην της περιοχής Αλεξανδρούπολης παρέμεινε υπό Γερμανική διοίκηση και η πρωτεύουσα του νομού μεταφέρθηκε στο Διδυμότειχο. Τον δολοφονηθέντα Φραγκούλη διαδέχθηκε ο δημοσιογράφος Σταύρος Ευταξίας, που ήρθε στο Διδυμότειχο και άσκησε τα καθήκοντα του, έως ότου και αυτός διέφυγε στη Μέση Ανατολή, για να μην συλληφθεί από τους Γερμανούς, όταν αυτοί πληροφορήθηκαν τις εθνικές δραστηριότητές του.
                Ο Σπύρος Σέλληνας βρέθηκε στο Διδυμότειχο, όταν τον Ιούλιο του 1942 έλαβε επιστολή του νομάρχη Σταύρου Ευταξία, που τον καλούσε εκεί για λόγους «εθνικούς».

Πέμπτη 25 Μαΐου 2017

Χούντα και αστικός πολιτικός κόσμος

*Από αριστερά, ο δικηγόρος Γεώργιος Β. Μαγκάκης, Γεώργιος Μαύρος, Παναγιώτης Κανελλόπουλος και Παναγής Παπαληγούρας 
στη δίκη της «Δημοκρατικής Αμυνας».





Γράφει ο κ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ*



Το πραξικόπημα του 1967 αποτελεί μια ιδιαιτερότητα της μακράς ιστορίας των στρατιωτικών επεμβάσεων στην Ελλάδα. Και τούτο γιατί για πρώτη φορά, μετά τη δικτατορία του Πάγκαλου το 1925, μέρος του στρατεύματος κατέλαβε την εξουσία όχι για να την παραδώσει στη συνέχεια σε μία από τις αντιμαχόμενες πολιτικές μερίδες, αλλά προκειμένου να την ασκήσει το ίδιο. Ποιες όμως ήταν οι ρίζες και οι εκφάνσεις της στάσης που κράτησαν οι δικτάτορες έναντι του πολιτικού κόσμου της χώρας κατά την περίοδο της παντοδυναμίας τους;
Η ακριβής επιρροή της μεταξικής δικτατορίας στους Απριλιανούς παραμένει ως σήμερα ένα αντικείμενο που χρήζει μεγαλύτερης διερεύνησης. Πιθανότατα, πάντως, η επίδραση της 4ης Αυγούστου δεν ήταν ασήμαντη στην αρνητική στάση των νεαρών τότε αξιωματικών προς τα πολιτικά κόμματα, καθώς το αυταρχικό καθεστώς συνοδεύθηκε από την παύση ανάμειξης των ενόπλων δυνάμεων στην πολιτική μετά τα αλλεπάλληλα κινήματα του μεσοπολέμου.

Δευτέρα 22 Μαΐου 2017

Στα χέρια η σημαία, το βόλι στην καρδιά…

*Σκίτσο του Εμμανουήλ Κοκκίνη από την εφημερίδα "Αστυ"







*Η περίπτωση του καπετάν Κοκκίνη,

που στα 71 του σκοτώθηκε μαχόμενος

στα τείχη της Ιεράπετρας το 1897





Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης




                Η ιστορία της Κρήτης είναι γεμάτη ηρωικές πράξεις και επαναστάσεις. Ειδικά στα τέλη του 19ου οι Κρητικοί προχώρησαν σε σειρά εξεγέρσεων προσπαθώντας να αποτινάξουν τον Οθωμανικό ζυγό και να ζήσουν ελεύθεροι. Μάλιστα κατά τα έτη 1869-1874 η κατάσταση στο νησί ήταν άκρως τραγική εξαιτίας των σφαγών και των βιαιοτήτων από τους κατακτητές.
Στα 1878 μπόρεσαν οι Κρητικοί με τις αλλεπάλληλες επαναστάσεις τους να υπογραφεί η σύμβαση της Χαλέπας που επικυρώθηκε με σουλτανικό φιρμάνι και αποτέλεσε το νέο πολιτικό Οργανισμό της Κρήτης. Μεταξύ άλλων ορίζονταν ότι ο Γενικός Διοικητής της Κρήτης μπορούσε να είναι χριστιανός. Η θητεία του ορίστηκε πενταετής, με δυνατότητα ανανέωσης. Η Γενική Συνέλευση θα είχε 80 μέλη, 49 χριστιανούς και 31 μουσουλμάνους. Επίσης ιδρύονταν η Κρητική Χωροφυλακή και αναγνωρίζονταν η ελληνική, ως επίσημη γλώσσα των δικαστηρίων και της Γενικής Συνέλευσης. Η σύμβαση της Χαλέπας δέσμευε την Τουρκία να δημιουργηθεί στην Κρήτη η Χωροφυλακή μόνο από Κρητικούς και οι Χριστιανοί θα μπορούσαν να γίνουν ακόμα και αξιωματικοί.

Παρασκευή 19 Μαΐου 2017

Αντιπολίτευση, αντίσταση και διώξεις


*Χιλιάδες άτομα εκτοπίστηκαν στην ακατοίκητη Γυάρο των Κυκλάδων κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας, όπου διέμεναν υπό άθλιες συνθήκες σε παροπλισμένες εγκαταστάσεις.





*Η καταστολή των πολιτικών δυνάμεων

και οι δίκες στα στρατοδικεία

κατά τον πρώτο χρόνο της Δικτατορίας





Του κ. ΜΙΧΑΛΗ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑ*


Η Γυάρος είναι ένα μικρό ακατοίκητο νησί των Κυκλάδων. Κατά την περίοδο της ρωμαϊκής κατάκτησης χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εξορίας. Το ίδιο και κατά τη σύγχρονη εποχή, μετά τον Εμφύλιο και κατά τη συνέχειά του, δηλαδή κατά τη Δικτατορία που προέκυψε από το στρατιωτικό πραξικόπημα τη νύχτα της 21ης Απριλίου 1967.
Τη νύχτα εκείνη, από τις 2.05 που βγήκαν τα τανκς στους δρόμους του κέντρου των Αθηνών και μέχρι τις 5 το πρωί οι ομάδες συλλήψεων των πραξικοπηματιών, σε συνεργασία με τη Χωροφυλακή και την Αστυνομία, είχαν περίπου ολοκληρώσει τη σύλληψη των 6.135 πολιτών που προέβλεπε το σχέδιο «Ιέραξ ΙΙ», παραλλαγή και επέκταση του σχεδίου «Προμηθεύς». Η νομική βάση των ενεργειών υπήρχε τύποις και δυνάμει στη νομοθεσία της περιόδου του Εμφυλίου, τα κατάλοιπα της οποίας, παρά την- αρχής γενομένης από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή- σταδιακή άρση των συνεπειών, εξακολουθούσαν να υπάρχουν, διά παν ενδεχόμενον.

Τρίτη 16 Μαΐου 2017

Το Ναύπλιο, τίμησε τη Θράκη.

*Ο κεντρικός ομιλητής Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



            Το ιστορικό Ναύπλιο, η πρωτεύουσα της Ελλάδας στα κρίσιμα χρόνια της αναγέννησης της χώρας μας, η σημερινή γοητευτική πόλη, τίμησε πανηγυρικά και με εντυπωσιακή συμμετοχή κόσμου, τα 97α «Ελευθέρια» της Θράκης. Δημιουργός της τιμητικής εκδήλωσης, ήταν ο δυναμικός σύλλογος Θρακών Αργολίδας «Η Θράκη», με την ενεργό συμπαράσταση της Περιφερειακής Ενότητας Αργολίδας.
            Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στις 14 Μαΐου 2017 στον Δημοτικό Κινηματογράφο της πόλης. Παρέστησαν εκπρόσωποι της Μητρόπολης Αργολίδας, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Γκιόλας και της Νέας Δημοκρατίας Γιάννης Αδριανός (ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Μανιάτης, που βρίσκονταν στο εξωτερικό, με τηλεφώνημά του συνεχάρη το σύλλογο για την πρωτοβουλία του), της Περιφερειακής Ενότητας Αργολίδας η κ. Ελένη Αποστολοπούλου, ο αντιδήμαρχος του Δήμου Ναυπλιέων Κωνσταντίνος Ρούτουλας, της Δικαιοσύνης, ο υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων της Πανθρακικής Ομοσπονδίας Νότιας Ελλάδας Γιώργος Σιαλάκης και πολλοί Θρακιώτες και Θρακιώτισες, που διαμένουν στο Ναύπλιο και το Άργος, αλλά και φίλοι της Θράκης.

Παρασκευή 12 Μαΐου 2017

Ολίγα τινά επετειακά για τη Θράκη







                Στις 14 Μαΐου ή Θράκη γιορτάζει τα «Ελευθέριά» της. Την επέτειο δηλαδή, που τερματίσθηκε σκλαβιά περίπου 600 ετών. Ήταν τότε που ξεκίνησε ο ελληνικός στρατός από την Ξάνθη και προωθούμενος ανατολικά, ύψωνε τη γαλανόλευκη στις πόλεις της Θράκης.
                Η σχετική ανακοίνωση έγινε στη Βουλή στις 18 Μαΐου από τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο. Ιδού τι είπε, όπως το διέσωσαν τα Επίσημα Πρακτικά της Βουλής:

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...