Τρίτη 8 Ιουλίου 2014

Θεσσαλονίκη, μνήμη και ιστορία μιας πολυεθνικής πόλης

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ     
  http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=605540
*Η ιστορική και κοινωνική της ταυτότητα μέσα από τον βίο και την πολιτεία του πλήθους των πρωταγωνιστών της. Η Θεσσαλονίκη, μια πόλη κατ’ εξοχήν του εμπορίου, με ένα από τα σημαντικότερα φυσικά λιμάνια στη Μεσόγειο, κατοικήθηκε από πολλές εθνότητες που άφησαν απτά δείγματα της παρουσίας τους: οικήματα, μνημεία, νεκροταφεία, ναούς και σχολεία

Χρίστος Ζαφείρης
Θεσσαλονίκη, η παρουσία των απόντων.
Η κληρονομιά Ρωμαίων, Μουσουλμάνων, Εβραίων,
Ντονμέδων, Φράγκων, Αρμενίων και Σλάβων
Πρόλογος Ι.Κ. Χασιώτης.
Εκδόσεις Επίκεντρο, 2014,
σελ. 290, τιμή 19 ευρώ


Γράφει ο Αναστάσης Βιστωνίτης

                «Η ανασυγκρότηση της Θεσσαλονίκης αποδείχθηκε ότι ήταν ένα μόνο από τα τεράστια σφάλματά του που όχι μόνον οδήγησαν στον πολιτικό του θάνατο αλλά συνέβαλαν στη διεύρυνση του Εθνικού Σχίσματος - την πόλωση των Ελλήνων σε δύο εχθρικά στρατόπεδα».
                Τα παραπάνω βρίσκονται στη σελίδα 349 του ογκώδους βιβλίου The Balkans 1804-1999. Nationalism, War and the Great Powers (Granta Books, 1999) του ιστορικού και δημοσιογράφου Μίσα Γκλένι, ο οποίος στον αγγλόφωνο Τύπο έτυχε θερμής υποδοχής. Αυτός στον οποίο αναφέρεται είναι ο Ελευθέριος Βενιζέλος, τον οποίο αντιμετωπίζει με εμπάθεια απαράδεκτη για ιστορικό, θεωρώντας τον αποκλειστικά υπεύθυνο του Εθνικού Διχασμού - όχι μόνο εδώ αλλά και όπου αλλού τον αναφέρει, χαρακτηρίζοντάς τον μάλιστα «στενόμυαλο τεχνικό της εξουσίας». Δεν είναι να απορεί λοιπόν κανείς που υποστηρίζει πως από τις χώρες που συμμετείχαν στους Βαλκανικούς Πολέμους η Ελλάδα είχε τις μικρότερες απώλειες και τα μεγαλύτερα κέρδη (σε αντίθεση με τους «ατυχείς» Βουλγάρους). Δεν χρειάζονται «πατριωτικά» γυαλιά για να δει κανείς πόσο στενόμυαλος (επιεικώς) θα πρέπει να είναι ακριβώς εκείνος ο οποίος χαρακτηρίζει «στενόμυαλο τεχνικό της εξουσίας» κάποιον που για να ανασυγκροτήσει τη Θεσσαλονίκη και να της δώσει χαρακτηριστικά πόλης κάλεσε να την ανασχεδιάσει μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 1917 έναν από τους κορυφαίους αρχιτέκτονες-πολεοδόμους του 20ού αιώνα: τον Ερνέστ Εμπράρ.

Τετάρτη 2 Ιουλίου 2014

Μια εξαιρετικά ενοχλητική επέτειος

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://www.kathimerini.gr/773972/article/epikairothta/kosmos/mia-e3airetika-enoxlhtikh-epeteios
*Η στρογγυλή επέτειος της αποφράδας 28ης Ιουνίου του 1914 από την έκρηξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου πέρασε μάλλον στα ψιλά. Παρά το γεγονός ότι αφάνισε 14 εκατομμύρια ανθρώπους και γκρέμισε τέσσερις αυτοκρατορίες.

Γράφει ο κ. ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
 ΕΤΙΚΕΤΕΣ:
            Σαν χθες, πριν από έναν ακριβώς αιώνα, ο Σερβοβόσνιος εθνικιστής Γκαβρίλο Πρίντσιπ δολοφόνησε στο Σεράγεβο τον διάδοχο της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, αρχιδούκα Φραγκίσκο-Φερδινάνδο, και τη σύζυγό του, γεγονός που στάθηκε αφορμή για την έκρηξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
            Ωστόσο, η στρογγυλή επέτειος της αποφράδας 28ης Ιουνίου του 1914 πέρασε μάλλον στα ψιλά. Δεν θα μπορούσε να είναι πιο χτυπητή η διαφορά με τις επετείους της 9ης Μαΐου του 1945, όταν ο πολιτισμένος κόσμος γιορτάζει την αντιφασιστική νίκη, ή της 6ης Ιουνίου του 1944, όταν οι ηγέτες των μεγάλων δυνάμεων σπεύδουν στις ματωμένες ακτές της Νορμανδίας.

Δευτέρα 30 Ιουνίου 2014

Άγνωστες πτυχές γύρω από το Κυπριακό

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/773527/article/epikairothta/ellada/agnwstes-ptyxes-gyrw-apo-to-kypriako
*Ουάσιγκτον, Λευκός Οίκος, Ιούνιος 1964. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Γεώργιος Παπανδρέου χειροκροτείται μετά την ομιλία του από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Λύντον Τζόνσον. Δεξιά, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Κωστόπουλος.

Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ*

            Η ανακάλυψη στο αρχείο του Σπύρου Π. Σκούρα (Stanford University) υλικού με θέμα την επίσκεψη του Γεωργίου Παπανδρέου στην Αμερική τον Ιούνιο του 1964 αλλά και επιστολογραφίας με τον πρόεδρο Τζόνσον αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές μιας περιόδου που ακόμα προσεγγίζεται με αριστερή μυωπία.
            Η άρνηση του Έλληνα πρωθυπουργού για κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του δεν ήταν ακριβώς Σπαρτιάτικο «όχι» στον Αμερικανό πρόεδρο. Ούτε ο τελευταίος έσυρε σε συνομιλίες τις δύο επίμαχες πλευρές εις βάρος της Ελλάδας. Η δε περιβόητη (αλλά ιδιωτική και συνηθισμένη) βωμολοχία του ήταν ξέσπασμα ενός πολιτικού της δράσης ενάντια στην εκμετάλλευση των θεσμών από πολιτικούς που δεν εννοούν να λύσουν ένα ακανθώδες πρόβλημα. Στην ιστορία μετράνε οι πράξεις. Ο Τζόνσον υπήρξε ο μόνος Αμερικανός πρόεδρος που προσωπικά επιχείρησε να λύσει το Κυπριακό, προσφέροντας μάλιστα την ευνοϊκότερη δυνατή ρύθμιση στους Ελληνοκυπρίους.

Κυριακή 29 Ιουνίου 2014

Ιστορία πέντε αιώνων πειρατείας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 
http://www.kathimerini.gr/773542/article/politismos/vivlio/istoria-pente-aiwnwn-peirateias
*Έγχρωμη γκραβούρα που απεικονίζει τη σύγκρουση Βρετανών και Ελλήνων πειρατών 
σε ελληνικό πειρατικό πλοίο.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΡΑΝΤΟΝΕΛΛΗ-
ΒΟΚΟΤΟΠΟΥΛΟΥ
Ιστορία της πειρατείας (τρεις τόμοι)
εκδόσεις "Εστία"

Γράφει ο κ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

                Η δυσεύρετη τα τελευταία χρόνια τριλογία της πειρατείας της Αλεξάνδρας Κραντονέλλη, «Ιστορία της πειρατείας στους πρώτους χρόνους της τουρκοκρατίας 1390-1538», η «Ιστορία της πειρατείας στους μέσους χρόνους της τουρκοκρατίας, 1538-1699» και η «Ελληνική πειρατεία και κούρσος τον ΙΗ΄ αιώνα και μέχρι την Ελληνική Επανάσταση» (πρωτοδημοσιευμένα το 1985, 1991 και 1998, αντίστοιχα), επανεκδόθηκε το 2014 από την «Εστία». 
                Οι τρεις τόμοι του έργου ζωής, για το οποίο η Κραντονέλλη βραβεύτηκε το 1986 από την Ακαδημία Αθηνών, αποτελούν ένα πραγματικό πανόραμα της πειρατείας, την πρώτη επιχείρηση μελέτης της σε τόσο μεγάλη κλίμακα.

Πέμπτη 26 Ιουνίου 2014

Ο Βενιζέλος το 1912, δεν ήθελε τη Θράκη!!!

*Απόσπασμα από τα Επίσημα Πρακτικά της Βουλής με τον Βενιζέλο να δηλώνει: "Ποιούμαι την θυσίαν ταύτην των πληθυσμών της Θράκης ζητών αλλαχού κατά το δυνατόν ανταλλάγματα"




*Θυσίασαν τη Θράκη το 1912-13
για να επιτύχουν ανταλλάγματα αλλού.
*Ο Βενιζέλος συνιστούσε 
να μην ξεσηκωθούν οι Θράκες 



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Όταν ξέσπασε ο Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος και φάνηκε γρήγορα, πως οι δυνάμεις των συμμαχικών κρατών (Ελλάδα, Σερβία, Βουλγαρία, Μαυροβούνιο) προχωρούσαν νικώντας, αναθάρρησαν οι υπόδουλοι στους Οθωμανούς λαοί των Βαλκανίων, ότι έφτασε και γι’ αυτούς η ώρα της ελευθερίας.
                Η ελπίδα αυτή φούντωσε στη Θράκη, όπου διαβιούσαν αμιγείς ελληνικοί πληθυσμοί, αλλά φευ, γρήγορα αποδείχθηκε ότι η τύχη της Θράκης είχε προδιαγραφεί από την ελληνική κυβέρνηση, η οποία δέχονταν να την θυσιάσει προκειμένου να πάρει ανταλλάγματα αλλού!!!
                Στις 2 Μαρτίου 1913 διεξήχθη στη Βουλή μια συζήτηση, που εξόργισε τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος ξεκαθάρισε πως δεν θέλει την Θράκη και ότι ενημέρωσε για τις προθέσεις του τα συμμαχικά κράτη.

Τρίτη 24 Ιουνίου 2014

Οι συνέπειες της εξορίας Μακαρίου- Άρθρο 2ο


*Θεσσαλονίκη, 12 Μαρτίου 1956. Φοιτητές καταλαμβάνουν στρατιωτικό όχημα 
σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για τη σύλληψη και τον εκτοπισμό του Μακαρίου.


Γράφει ο κ. ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΟΥΜΑΣ*

            Η σύλληψη του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου σηματοδότησε την απαρχή μιας περιόδου παρατεταμένης πολιτικής κρίσης, κατά την οποία η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή βρέθηκε στο επίκεντρο πραγματικής θύελλας.
            Σε πρώτη φάση, η ελληνική κυβέρνηση, διαμαρτυρόμενη για την πρωτοφανή αυτή βρετανική ενέργεια, απέσυρε τον Έλληνα πρεσβευτή από το Λονδίνο και κατέστησε σαφή την πρόθεσή της να επαναφέρει το κυπριακό ζήτημα στον ΟΗΕ. Όπως ήταν αναμενόμενο, η είδηση για τον εκτοπισμό του Ελληνοκύπριου ηγέτη προκάλεσε και την έντονη αντίδραση της ελλαδικής κοινής γνώμης. Έτσι, παρά τη σχετική απαγόρευση της κυβέρνησης, την επαύριον της σύλληψης πραγματοποιήθηκαν μεγάλες διαδηλώσεις στις οποίες κυριαρχούσαν τα αντιβρετανικά συνθήματα και οι ένθερμες εκδηλώσεις υπέρ του Μακάριου. Την ίδια στιγμή, η αντιπολίτευση εξαπέλυσε δριμεία επίθεση εναντίον του υπουργού Εξωτερικών, Σπύρου Θεοτόκη, κατηγορώντας τον ανάμεσα στα άλλα ότι συνεργάστηκε με τους Βρετανούς για τη διατύπωση των προτάσεων Χάρντινγκ.

Δευτέρα 23 Ιουνίου 2014

Η σχολική ζωή σε ένα ιστορικό σχολείο

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=603285
Βαρβάκειον Ίδρυμα. 150 χρόνια Βαρβάκειο.
Επιμέλεια Έλενα Γκίκα, Μαίρη Μπελογιάννη, 2013, σελ. 119


Του κ. Στάθη Ευσταθιάδη

            Δεν είναι εύκολο να περικλείσεις τη «σχολική ζωή» ενός σχολείου σε 110 σελίδες, ιδιαίτερα όταν αυτή η ζωή εκτυλίσσεται «σε ένα ιστορικό σχολείο» και μάλιστα στην εξέλιξη ενάμιση αιώνα. Το κατορθώνει όμως αρκετά καλά το λεύκωμα που κυκλοφόρησε αυτές τις ημέρες το Βαρβάκειο Ίδρυμα.
            Συνεργασία καθηγητών, διευθυντικών στελεχών και μαθητών του- μερικών από τους πιο επιτυχημένους Νεοέλληνες-, το λεύκωμα, με πλούτο φωτογραφιών, καταγράφει τη μορφή και την ποιότητα της διδασκαλίας ενός σχολείου της Αθήνας, που ίδρυσαν τα 700.000 ρούβλια του κληροδοτήματος Ιωάννη Βαρβάκη το 1843. Σύμβολο και σημαιοφόρος ταυτόχρονα της πραγματικής Παιδείας την οποία οραματιζόταν ο ευεργέτης, ακολουθεί και αυτό όχι μόνο τα δεινοπαθήματα της Παιδείας μας αλλά και της ιστορίας της χώρας.

Πέμπτη 19 Ιουνίου 2014

Ο εκτοπισμός του Μακαρίου στις Σεϋχέλλες

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/771762/article/epikairothta/ellada/o-ektopismos-toy-makarioy-stis-seuxelles

 *Σεϋχέλλες. Από αριστερά, ο Παπασταύρος Παπαγαθαγγέλου, ο μητροπολίτης Κυρηνείας    Κυπριανός, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και ο Πολύκαρπος Ιωαννίδης.

Του κ. ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΠΟΛΥΒΙΟΥ*

                Το μεσημέρι της Παρασκευής 9 Μαρτίου 1956, πολύς κόσμος ήταν συγκεντρωμένος στο προαύλιο της Αρχιεπισκοπής Κύπρου και του καθεδρικού ναού του Αγίου Ιωάννη Λευκωσίας. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ΄ (1913-1977) επρόκειτο να ταξιδεύσει εκείνη τη μέρα στην Αθήνα, για διαβουλεύσεις με την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που είχε εξασφαλίσει στις πρόσφατες εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου τη λαϊκή επιδοκιμασία και ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
                Λίγες ημέρες πριν, στις 29 Φεβρουαρίου, οι συνομιλίες του Μακαρίου με τον κυβερνήτη, στρατάρχη Τζον Χάρντινγκ (1896-1989) είχαν καταλήξει σε αδιέξοδο. Η παρουσία στο τελευταίο στάδιο των συνομιλιών του υπουργού Αποικιών Άλαν Λένοξ Μπόιντ όχι μόνο δεν βοήθησε, αλλά, αντίθετα, έδωσε θεαματικές διαστάσεις στην αποτυχία των διαπραγματεύσεων. Την ίδια ημέρα (29 Φεβρουαρίου) είχε ανακοινωθεί η θανατική καταδίκη δύο άλλων νεαρών Κυπρίων αγωνιστών, του Ανδρέα Ζάκου και του Χαρίλαου Μιχαήλ: ο Χάρντινγκ επέμενε να αντιμετωπίζει άτεγκτα τους «τρομοκράτες» της ΕΟΚΑ, της οργάνωσης των Ελλήνων Κυπρίων που είχε ξεκινήσει την 1η Απριλίου 1955 ένοπλο αγώνα για την ένωση του νησιού με την Ελλάδα.

Δευτέρα 16 Ιουνίου 2014

Αναζητώντας το αμερικανικό Δίστομο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/771325/article/epikairothta/ellada/anazhtwntas-to-amerikaniko-distomo
 *Ιούνιος 1944. Η καταστροφή του Διστόμου από τους Γερμανούς κατακτητές, 
σε αντίποινα για την ανάπτυξη της αντίστασης.

Γράφει ο Δρ. ΗΛΙΑΣ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ*

                Η σφαγή στο Δίστομο (10 Ιουνίου 1944) υπήρξε το βαθύτερο αποτύπωμα του ναζισμού στην Ελλάδα. Η αδυναμία του γερμανικού στρατού να καταστείλει την εντεινόμενη δράση του Ε.Λ.Α.Σ. σε συνδυασμό με την κτηνώδη ιδεολογία που υπηρετούσε οδήγησε σε μια αδυσώπητη πολιτική αντιποίνων, η εφαρμογή των οποίων αποκάλυπτε τα κατώτερα ένστικτα ενός ανώριμου έθνους.
                Σε ό,τι αφορά το αποτέλεσμα, το Δίστομο υπήρξε ένα από τα χίλια εφτακόσια εβδομήντα κατεστραμμένα χωριά της Ελλάδας στη διάρκεια του πολέμου. Είναι ο τρόπος της καταστροφής, ωστόσο, που καταδεικνύει τον ναζισμό ως τη μεγάλη πύλη των σκοτεινών δυνάμεων στην εποχή μας και τον πραγματικό Αρμαγεδδώνα. Έλληνες νοσταλγοί του ευτυχώς δεν υπάρχουν, αφού Ελληνισμός και βαρβαρότητα είναι αντίπαλες έννοιες. Υπάρχουν όμως λαθρομετανάστες του σκότους με ελληνική προβιά στους οποίους πρέπει συνεχώς να υπενθυμίζουμε τούτο: το Τρίτο Ράιχ ουδέποτε ήταν η οπερατικά στημένη Νυρεμβέργη, αλλά το αποκαλυπτικό Δίστομο.
                Η είδηση της σφαγής σύντομα έφτασε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η τραγική σύμπτωση της πυρπόλησης στη Γαλλία μιας εκκλησίας στην οποίαν είχαν καταφύγει χίλιοι άμαχοι επέτρεψε την ανάδειξη της ναζιστικής θηριωδίας σε μείζον θέμα στον αμερικανικό Τύπο τις κρίσιμες εβδομάδες μετά τη συμμαχική απόβαση στη Νορμανδία.

Σάββατο 14 Ιουνίου 2014

Η αντίσταση στη Νάξο και ο ΣΤΝ του Δέτση

*O αρχηγός της Ναξιακής αντίστασης Γεώργιος Δέτσης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Νάξος είναι ένα από τα ομορφότερα νησιά των Κυκλάδων. Νησί παραγωγικό με εργατικούς κατοίκους, οι οποίοι όταν τους χρειάσθηκε η πατρίδα έκαναν το καθήκον τους στο ακέραιο. Η ιστορία της Νάξου χάνεται στα βάθη των αιώνων.
                Ιδιαίτερη αναφορά θα κάνουμε σήμερα στην περίοδο της Κατοχής, όταν η Νάξος υπέστη τα πάνδεινα από τους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές, αλλά και έδειξε την φιλοπατρία των κατοίκων της, που αντιστάθηκαν στους εχθρούς. Άλλωστε στη Νάξο γεννήθηκε και ο Μανώλης Γλέζος, που η κατοχή τον βρήκε στην Αθήνα και όχι στο νησί του.
                Στις 5 Μαΐου 1941 άρχισε η μαύρη νύχτα της Κατοχής όταν αποβιβάσθηκαν στη Νάξο, τα πρώτα ιταλικά στρατεύματα και την κατέλαβαν χωρίς καμιά αντίσταση, αφού δεν υπήρχε εκεί στρατός και οχυρώσεις.
                Αργότερα όμως, όταν κατέρρευσε το καθεστώς του Μουσολίνι στις 8 Σεπτεμβρίου 1943, τα ιταλικά στρατεύματα παρέδωσαν την εξουσία στους Γερμανούς οι οποίοι κατέλαβαν το τη Νάξο στις 12 Οκτωβρίου 1943.
                Η κατοχή έφερε πολλά δεινά στο ειρηνικό νησί. Ο επισιτισμός έγινε κύριο πρόβλημα, εξαιτίας των λεηλασιών και των αρπαγών των Ιταλών στην παραγωγή του νησιού. Σημειώθηκαν ακόμα και θάνατοι από πείνα ιδιαίτερα στις ορεινές περιοχές. Τα ίδια και όταν ήρθε η ναζιστική κατοχή. Μόνο για παράδειγμα στην Κόρωνο, αναφέρεται, ότι πέθαναν  πολλοί άνθρωποι από την πείνα. Γενικά η Νάξος κατά τη διάρκεια της Κατοχής, έχασε το ένα τέταρτο του πληθυσμού της.

Τρίτη 10 Ιουνίου 2014

Οι 300 του Έβρου στη Μάχη της Κρήτης!!!


"H Μάχη της Κρήτης", 
Χρήστος Ρουσόπουλος, 
Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών 
( Μαρτυρίες 5), 2014
(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
... Και να, η ώρα δύο το μεσημέρι της 27ης του Μάη 1941 πάντα. Σε λίγο πλακώνουν αμέτρητα γερμανικά αεροπλάνα βομβαρδιστικά. Κάνουν κύκλους γύρω από το Ηράκλειο. πολυβολούν όπου καταλαβαίνουν ότι υπάρχει ελληνικός στρατός ή υποψιάζονται ότι υπάρχει. Αυτό βαστάει περίπου μία ώρα. Και σε μεμονωμένο στρατιώτη, αν δουν, κάνουν βουτιά και πολυβολούν. Τα αγγλικά αντιαεροπορικά συνέχεια βάλλουν στα αεροπλάνα αυτά, τόσο από το αεροδρόμιο όσο και από το λιμάνι και τη δυτική παραλία. Πολλά πετούν χαμηλά και κάνουν επίτηδες φοβερό κρότο, μήπως από το φόβο οι Έλληνες υψώσουν άσπρες σημαίες […]

Πέμπτη 5 Ιουνίου 2014

Η ιστορία της ΧΙΙ Μεραρχίας και η Θράκη.

 *Το σημερινό σήμα της ΧΙΙ Μηχανοκίνητης Μεραρχίας "Έβρος"Δύο πετεινοί αλληλοσυγκρουόμενοι. Συμβολίζει την αποφασιστικότητα της Μεραρχίας να αγωνισθεί μέχρι τελικής πτώσεως του αντίπαλου, όπως ακριβώς πράττουν οι αγωνιστές πετεινοί. Εμπνευσμένο από τη "Μόρα των Αμυκλών" της αρχαίας Σπάρτης.









Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



            Η ΧΙΙ Μεραρχία, που συγκροτήθηκε όταν τα ελληνικά όπλα είχαν δοξασθεί στους Βαλκανικούς Πολέμους, συνδέθηκε στενά με τη Θράκη, σε καιρούς ειρήνης και σε καιρούς πολέμων. Η έδρα της σήμερα βρίσκεται στην Αλεξανδρούπολη και η ονομασία της είναι ΧΙΙ Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού.
            Η συγκρότηση αυτής της Μεραρχίας, που υπήρξε η αγαπημένη των Θρακών, έγινε το 1913, όταν ο ελληνικός στρατός, το 1912-13 διπλασίασε την Ελλάδα, σε έκταση και πληθυσμό.
            Τότε, σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού, στις 23 Δεκεμβρίου 1913 με Βασιλικό Διάταγμα, ενοποιήθηκαν τα Συντάγματα Πεζικού 31ο που έδρευε στην Κοζάνη, 32ο που έδρευε στη Λαψίστα, το 33ο που έδρευε στη Φλώρινα και η ΧΙΙ Μοίρα Ορειβατικού Πυροβολικού, που έδρευε και αυτή στην Κοζάνη. Όμως η ενοποίηση αυτή αφορούσε τα γενικότερα επιστρατευτικά σχέδια της χώρας μας, καθώς οι Βαλκανικοί Πόλεμοι είχαν τελειώσει, με την άδικη παράδοση της Θράκης, στην ηττημένη Βουλγαρία.
            Όταν αργότερε ξέσπασε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και η Ελλάδα χωρίστηκε στα δύο εξαιτίας του διχασμού, που άρχισε να έχει δραματικές συνέπειες, η νεόκοπη ΧΙΙ Μεραρχία, είχε υπαχθεί στο λεγόμενο «κράτος της Θεσσαλονίκης» της τριανδρίας Βενιζέλου- Δαγκλή- Κουντουριώτη, κατένειμε τις δυνάμεις της στη Δυτική Μακεδονία (Φλώρινα, Κοζάνη, Λαψίστα, Πτολεμαΐδα, Καστοριά) επιχειρώντας στο πλευρό των συμμάχων της Αντάντ.
            Τον Ιανουάριο του 1917, οι Αγγλογάλλοι σύμμαχοι  απαίτησαν να μετακινηθεί η ΧΙΙ Μεραρχία, όπως και άλλες μονάδες του ελληνικού στρατού στην Πελοπόννησο.
            Αργότερα όμως όταν ο Βενιζέλος εδραιώθηκε στην εξουσία επιστρέφοντας στην Αθήνα, η Μεραρχία άλλαξε έδρα.

Τρίτη 3 Ιουνίου 2014

Η πρόωρη απώλεια Καρτάλη και Σβώλου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/769879/article/epikairothta/ellada/h-prowrh-apwleia-kartalh-kai-svwloy

*Φεβρουάριος 1956. Ηγετικά στελέχη του Κέντρου σε προεκλογική εκδήλωση στην Αθήνα. 
Στην πρώτη σειρά διακρίνονται οι Στ. Αλαμανής, Γ. Καρτάλης, Σοφ. Βενιζέλος.

Γράφει ο κ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΗΣΤΙΔΗΣ*

                Προσωπικότητες εγνωσμένου κύρους και επιστημονικής κατάρτισης, ιδεαλιστές με έντονη δράση κατά την Κατοχή, ο Γεώργιος Καρτάλης και ο Αλέξανδρος Σβώλος υπήρξαν κατά την πρώτη μεταπολεμική περίοδο βασικοί εκφραστές των ποικίλων τάσεων που είχαν ήδη αναπτυχθεί μέσα στον χώρο, που θα μπορούσε σχηματικά να ονομαστεί Κεντροαριστερά.
                Λίγα χρόνια αργότερα, οι δύο άνδρες επρόκειτο να συναντηθούν σε μία προσπάθεια συγκρότησης ενός πολιτικού φορέα σοσιαλδημοκρατικού προσανατολισμού, του Δημοκρατικού Κόμματος Εργαζομένου Λαού, που αν και δεν γνώρισε ευρεία εκλογική απήχηση, επέδρασε σημαντικά στις πολιτικές ισορροπίες του ευρύτερου κεντρώου χώρου κατά τα αμέσως επόμενα χρόνια. Πορείες παράλληλες, με κοινούς στόχους, που όμως επρόκειτο να μείνουν απραγματοποίητοι: ο αιφνίδιος θάνατος των δύο ανδρών, σε διάστημα μικρότερο των δύο ετών, άφησε ανολοκλήρωτο το όραμα για την ανάπτυξη του δημοκρατικού σοσιαλισμού, λίγα χρόνια μετά το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου.

Τετάρτη 28 Μαΐου 2014

Οι Θράκες ζητούσαν γή από τον Καποδίστρια!!!

*Η σφραγίδα της Δ ΄Εθνικής Συνέλευσης με ημερομηνία 2 Αυγούστου 1829 
και η υπογραφή του Προέδρου της Γεωργίου Σισίνη 






*Άγνωστες πτυχές από την ιστορία 
των Θρακών και Βιθυνών αγωνιστών του 1821
*Αναφορά στις σφαγές της Θράκης, 
Κυδωνιών, Κωνσταντινουπόλεως.




Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



               Μια άγνωστη πτυχή της Επανάστασης του 1821, ήταν η προσπάθεια των Θρακών αγωνιστών, αλλά και των Κωνσταντινουπολιτών και των Βιθυνών, όταν δημιουργήθηκε το ελληνικό κράτος, να αποκτήσουν μια δική τους εστία, στην ελεύθερη πλέον πατρίδα, με σπίτια που θα έχτιζαν οι ίδιοι και γη που θα καλλιεργούσαν αυτοί, αφού ήταν δύσκολο να επιστρέψουν στις πατρίδες τους, όπου μεταξύ των άλλων είχαν επισυμβεί και φοβερές σφαγές, από τους αγριεμένους Οθωμανούς, πού έχαναν μετά από 400 χρόνια τις κτήσεις τους.
                «Ζητούμεν τόπον πρόσφορον, δια να κτίσωμεν στέγην και να σκεπάσωμεν υπ’ αυτήν τα κεκμηκότα μέλη μας. Ζητούμεν χώραν αρόσιμον, δια να θρέψωμεν, καλλιεργώντας αυτήν, τας πεινάσασας οικογένειάς μας» τόνιζαν  σε αναφορά που είχαν υποβάλει στην νέα κυβέρνηση της Ελλάδας, η οποία είχε επικεφαλής της, τον Ιωάννη Καποδίστρια. Εκείνος τυπικός, όπως συνήθιζε, παρέπεμψε την αίτηση των Θρακών και Βιθυνών, που είχαν κινηθεί από κοινού στην Δ΄ Εθνική Συνέλευση των Ελλήνων, συνιστώντας μάλιστα ευνοϊκά το αίτημα αυτό. Υπενθυμίζεται, ότι η Βιθυνία είναι στρατηγικής σημασίας περιοχή της βορειοδυτικής Μικράς Ασίας, στον Εύξεινο Πόντο, απέναντι από την Κωνσταντινούπολη, με επίκεντρο τη Νικομήδεια.
                Το κείμενο αυτό και η σχετική αλληλογραφία, που δεν αξιώθηκαν ποτέ δημοσιότητας και ιστορικής διερεύνησης, υπάρχουν στα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας.
                Δημοσιεύω σήμερα με χαρά, τα έγγραφα αυτά για τους συμπατριώτες μου Θράκες κυρίως, αλλά και για τους λοιπούς φιλίστορες αναγνώστες αυτού του ιστότοπου. 

Δευτέρα 26 Μαΐου 2014

Ο απαγχονισμός Καραολή και Δημητρίου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   http://www.kathimerini.gr/768599/article/epikairothta/ellada/o-apagxonismos-karaolh-kai-dhmhtrioy
*Αθήνα, πλατεία Ομονοίας, 10 Μαΐου 1956. Η συγκέντρωση διαμαρτυρίας για την επικείμενη εκτέλεση από τις βρετανικές αρχές Κύπρου των Μιχαλάκη Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου καταλήγει σε συγκρούσεις με την αστυνομία. Αποτέλεσμα έξι πολίτες νεκροί και 193 πολίτες και αστυνομικοί τραυματισμένοι.


Γράφει ο κ. ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΥΟΣ*

            Η έναρξη της δράσης του ένοπλου ενωτικού κινήματος της ΕΟΚΑ, την 1η Απριλίου 1955, αναμφίβολα αποτέλεσε σοβαρή πρόκληση για το βρετανικό αποικιακό καθεστώς στην Κύπρο. Η Βρετανία, μη μπορώντας πλέον να αρνείται την ύπαρξη ενός Κυπριακού Προβλήματος, κατέφυγε σε πρωτοβουλίες στο διπλωματικό πεδίο (Τριμερής Διάσκεψη - Αύγουστος 1955), ώστε να ελέγξει την κατάσταση στο νησί.
            Παράλληλα, υιοθέτησε μια σειρά αντεπαναστατικών μέτρων σε επίπεδο αστυνόμευσης: κήρυξη της Κύπρου σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, αύξηση του προσωπικού και των αρμοδιοτήτων του Στρατού και της Αστυνομίας, επιβολή κατ’ οίκον περιορισμών ή συλλογικών προστίμων, διεξαγωγή εκτεταμένων επιχειρήσεων έρευνας, εφαρμογή εκτεταμένων συλλήψεων και εγκλεισμού πολιτικών καταδίκων σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως, εκτοπισμό του ηγέτη των Ελλήνων της Κύπρου (Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ΄) και εφαρμογή της θανατικής ποινής δι’ απαγχονισμού.

Πέμπτη 22 Μαΐου 2014

Οι Βούλγαροι κακοποιοί του 1821

*Η σφραγίδα της Αστυνομίας του Άργους. Φαίνεται πως δεν ήλεγχε τους τραμπούκους







Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Η Επανάσταση του 1821, είναι ένα σημαντικό εθνικό επίτευγμα, αφού μετά από δουλεία 400 ετών, ξεσηκώθηκαν οι Έλληνες, αποτίναξαν το ζυγό και απέκτησαν με κόπους και αίματα την απελευθέρωσή τους και την αποκατάσταση των ανθρωπίνων και πολιτικών δικαιωμάτων τους.
                Είναι γεγονός, ότι και ορισμένοι παραπλήσιοι λαοί των Βαλκανίων επιχείρησαν να απελευθερωθούν από τον Οθωμανικό ζυγό, αλλά ανεπιτυχώς. Όπως για παράδειγμα οι Σέρβοι με τις δύο εξεγέρσεις τους.
                Μέσα στη φωτιά του Αγώνα, οι Έλληνες  δέχτηκαν ως  συναγωνιστές τους και άνδρες των άλλων Βαλκανικών χωρών, που προσήλθαν εθελοντικά να πολεμήσουν.  Έτσι, Σέρβοι, Μαυροβούνιοι, Πομάκοι και Βούλγαροι, βρέθηκαν στα ίδια μετερίζια με τους Έλληνες φορούσαν σχεδόν τις ίδιες φορεσιές και πολλές φορές μιλώντας άνετα και τα Ελληνικά. Δεν μιλάμε βέβαια για τους εγχώριους Αρβανίτες, οι οποίοι ήταν ταυτισμένοι με τους Έλληνες.
                Ο Βούλγαρος ακαδημαϊκός και διπλωμάτης Νικολάι Τοντόροφ δημοσίευσε κατάλογο με τα ονόματα των αγωνιστών που συμμετείχαν στο κίνημα του Υψηλάντη στις παραδουνάβιες ηγεμονίες. Εκτός των Ελλήνων, πρόκειται για 199 Μολδαβούς, 9 Βλάχους, 132 Βούλγαρους, 72 Σέρβους, 2 Μαυροβούνιους, 2 Βόσνιους, 4 Δαλματούς,7 Αλβανούς, 4 Ούγγρους, και 3 εκχριστιανισμένους Τούρκους.

Τρίτη 20 Μαΐου 2014

Συνταγματικά Κείμενα της Ηγεμονίας Σάμου

*Το εξώφυλλο της νέας έκδοσης

       Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία παρουσιάζει την ολοκληρωμένη έκδοση των Συνταγματικών Κειμένων της Ηγεμονίας Σάμου. Το ανά χείρας έργο έρχεται σε συνέχεια της έκδοσης τωνΣυνταγματικών Κειμένων των Ιονίων Νήσων, που πραγματοποίησε το Ίδρυμα το 2008.
          Η έκδοση των κειμένων συνιστά μελέτη των πολιτειακών θεσμών έτσι όπως αυτοί αναπτύχθηκαν στην Ηγεμονία Σάμου (1834-1912) με βάση τα παραχωρημένα από την Υψηλή Πύλη συνταγματικά κείμενα. 
          Συνιστούν μια προσπάθεια συγκερασμού των (άτυπων) θεσμών της προεπαναστατικής περιόδου όπως λειτούργησαν στη Σάμο, λ.χ. η συνέλευση της κοινότητας, με τα κανονιστικά πλαίσια που έθετε η οθωμανική κυβέρνηση. Στην έκδοση των συνταγματικών και άλλων– σχετικών με την οργάνωση των θεσμών της Ηγεμονίας της Σάμου– κειμένων αποτυπώνεται η πολιτική διελκυστίνδα μεταξύ των φιλελεύθερων επιδιώξεων των Σαμίων και των ορίων που έθετε το οθωμανικό κράτος. Τα “συντάγματα” συνδέθηκαν με τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες του οθωμανικού κράτους κατά την περίοδο του Τανζιμάτ και αποτυπώνουν έως ένα βαθμό τους πειραματισμούς των Οθωμανών ιθυνόντων για τον εκσυγχρονισμό της κρατικής οργάνωσης και την εν μέρει φιλελευθεροποίηση του κράτους.
Την επιστημονική επιμέλεια του τόμου είχε η Σοφία Λαΐου, επίκουρη καθηγήτρια του Ιονίου Πανεπιστημίου.

Παρασκευή 16 Μαΐου 2014

Τα τρένα, ο μεγάλος στόχος των ανταρτών 1946-49

 
*Ανατιναγμένο τρένο στη Θράκη, το 1947


*Ανατινάξεις, νάρκες
και ένοπλες επιθέσεις

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ο σιδηρόδρομος στη χώρα μας, υπήρξε μεγάλο θύμα της εμφύλιας διαμάχης κατά τα έτη 1946-49. Τα τρένα, οι σιδηροδρομικές γεφυρούλες, και τα οικήματα των σταθμών, συχνά υπήρξαν στόχοι  ανατινάξεων και εμπρησμών. Ήταν εύκολος στόχος, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, όπου οι αντάρτες είχαν ευκολία πρόσβασης στις συνήθως αφύλακτες γραμμές.
          Η λειτουργία των τρένων στη διάρκεια του Εμφυλίου ήταν μια πραγματική εποποιία των σιδηροδρομικών υπαλλήλων, οι οποίοι με πραγματική αυτοθυσία κινούσαν τους συρμούς πάνω στις συχνά υπονομευμένες με νάρκες γραμμές. Ή έπρεπε να αντέξουν τις ένοπλες επιθέσεις των ανταρτών, οι οποίοι χτυπούσαν με όποιο τρόπο μπορούσαν τις διερχόμενες αμαξοστοιχίες.
          Οι ζημιές που προκλήθηκαν στις υποδομές των σιδηροδρόμων ήταν τεράστιες. Τραύματα στο κορμί της χώρας μας, που επουλώθηκαν πολύ αργότερα.
          Σήμερα με βάση διασωθείσες αναφορές των ελληνικών σιδηροδρόμων προς τις στρατιωτικές αρχές, αλλά και δημοσιεύματα εφημερίδων, θα δούμε ένα πανόραμα των ανατινάξεων τρένων και υποδομών. Οι αναφορές αυτές, που υπογράφονταν κυρίως από τους  διευθυντές Σιδηροδρόμων Θεσσαλονίκης Βεκρή και Καβούρη και απευθύνονταν στο Γ΄ΣΣ (Α2 γραφείο), υπάρχουν στα Αρχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού. Οπωσδήποτε, δεν αποτελούν συνολική ιστορία των σιδηροδρόμων κατά τα έτη 1946-49. Αποτελούν όμως ένα μεγάλο ψηφιδωτό αρμολογημένο από τις μικρές ψηφίδες των κατά τόπους περιστατικών. Τα τρένα ήταν συνήθης στόχος των ανταρτών , γιατί αποτελούσαν πολύτιμο συνεργάτη του εθνικού στρατού (μεταφορά οπλιτών, πυρομαχικών κ.λπ.).
          Υπολογίζεται ότι κατά τα έτη 1946-49, πραγματοποιήθηκαν από τους αντάρτες 525 δολιοφθορές σε σιδηροδρομικές γραμμές. Καταστράφηκαν 330 σιδηροδρομικές γέφυρες.  

Τετάρτη 14 Μαΐου 2014

Οι εκλογές του 1956

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  
http://www.kathimerini.gr/766579/article/epikairothta/ellada/oi-ekloges-toy-1956
*1956. Ο Κων. Καραμανλής στις εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου. Η συμμετοχή των γυναικών για πρώτη φορά σε βουλευτικές εκλογές ωφέλησε την ΕΡΕ, καθώς η γυναικεία ψήφος προτιμούσε την πολιτική σταθερότητα. Η αναμέτρηση του 1956 έχει μείνει γνωστή για το περίπλοκο εκλογικό σύστημα διεξαγωγής της.


Της κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑΣ Ε. ΜΠΟΤΣΙΟΥ*

                Στις αφηγήσεις για τη μεταπολεμική Ελλάδα οι εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου 1956 επισκιάζονται συνήθως από τις προηγούμενες, του Νοεμβρίου 1952, και τις επόμενες, του Μαΐου 1958: στις πρώτες ο Ελληνικός Συναγερμός του Αλέξανδρου Παπάγου τερμάτισε μια οδυνηρή διετία πολιτικής αστάθειας σαρώνοντας τις παλαιές δυνάμεις του Εθνικού Διχασμού και το θνησιγενές πλαστηρικό Κέντρο. Στις δεύτερες δέσποσε η ανάδειξη της ΕΔΑ σε αξιωματική αντιπολίτευση, εννέα μόλις χρόνια μετά τον Εμφύλιο, γεγονός που επιτάχυνε τη μετεξέλιξη των παλαιών Φιλελεύθερων σε μια νέα κεντρώα πρόταση που θα αποτελούσε «εθνική αντιπολίτευση» και ανάχωμα προς την Αριστερά.
                Η πιο γνώριμη διάσταση των εκλογών του 1956 είναι το περίπλοκο και αμφισβητούμενο εκλογικό σύστημα διεξαγωγής τους. Στιγματίστηκε ως «τριφασικό» από τα κόμματα της τότε αντιπολίτευσης, η οποία, παρότι πλειοψήφησε στην κάλπη με 1.620.007 ψήφους και ποσοστό 48,15%, συγκέντρωσε πολύ λιγότερες έδρες (132) από την ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος σχημάτισε τελικά κυβέρνηση με άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία 165 εδρών – διαθέτοντας 1.594.112 ψήφους και ποσοστό 47,38%. Επρόκειτο για ένα κατά βάση πλειοψηφικό σύστημα καταγόμενο από τον βενιζελικό νόμο του 1929 για την εκλογή των γερουσιαστών που μετέβαλε την αναλογικότητα μεταξύ πρώτου και δεύτερου κόμματος ανά τύπο περιφέρειας: ήταν πλειοψηφικό σε περιφέρειες που εξέλεγαν έως τρεις βουλευτές, πλειοψηφικό με περιορισμένη εκπροσώπηση του δεύτερου κόμματος ή συνασπισμού σε μεσαίες περιφέρειες, όπου εκλέγονταν τέσσερις έως δέκα βουλευτές και αναλογικό στις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονταν περισσότεροι από δέκα βουλευτές.

Σάββατο 10 Μαΐου 2014

Πολεμώντας στον σκληρό Εμφύλιο

*Εμφύλιος. Σκηνή από επίθεση για κατάληψη υψώματος


*Οι σκληρές συνθήκες στα βουνά
*Η καθημερινότητα στο μέτωπο
*Από τα ημερολόγια ταγμάτων πεζικού



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ο εμφύλιος πόλεμος, είναι κατάρα για όλα τα έθνη. Η Ελλάδα βασανίστηκε πολύ από τον τελευταίο εμφύλιο των ετών 1946-1949. Χωρίσθηκε στα δυο. Μάτωσαν τα παιδιά της. Γέμισε η χώρα τάφους. Αναγκαστική προσφυγιά για πολλούς. Καταστράφηκαν πολλές υποδομές της χώρας, όταν οι άλλες χώρες της Ευρώπης  μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο προχωρούσαν με αλματώδη βήματά την ανάπτυξή τους.
          Η ζωή στο μέτωπο και στις δύο αντίπαλες μερίδες, ήταν  δραματική. Μάλλον πιο δραματική για την μερίδα των ανταρτών, που αντιμετώπιζαν τα δραστικά πυρά του στρατού, την έλλειψη πυρομαχικών πολλές φορές, την ψείρα και την πείνα. Η πείνα συχνά τους θέριζε…
          Αλλά και οι στρατιώτες που πολεμούσαν, ζούσαν σε καθεστώς διαρκούς ανασφάλειας. Νάρκες παντού, ανατίναζαν αυτοκίνητα και σκότωναν όσους τις πατούσαν ανύποπτοι. Γύρω τους σαν φαντάσματα υπήρχαν αντάρτες αθέατοι, έτοιμοι να τραβήξουν τη σκανδάλη. Φόβος απλώνονταν παντού…

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...