Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Βενιζέλος. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Βενιζέλος. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 17 Οκτωβρίου 2014

Ο Πάγκαλος σχεδίαζε δικτατορία από το 1922

*Ελευθέριος Βενιζέλος: Διαφωνώ ριζικώς...


*Η αλληλογραφία με τον Βενιζέλο
*Η Βολσεβική Ρωσία!!!



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Θεόδωρος Πάγκαλος, ένας ικανός και πολιτικά δραστήριος αξιωματικός του πρώτου μισού του 20ου αιώνα, άφησε την σφραγίδα του με μια δικτατορία, η οποία εκτός από την άδοξη πτώση της, έμεινε στην εθνική συλλογική μνήμη από διάφορες φαιδρότητες (π.χ. το μάκρος της φούστας των γυναικών).
                Τα ξημερώματα της 25ης Ιουνίου 1925, ο στρατηγός Θεόδωρος Πάγκαλος, ανέτρεψε πραξικοπηματικά την κυβέρνηση του Ανδρέα Μιχαλακόπουλου και ανέλαβε την εξουσία.
                Ποιος ήταν ο Πάγκαλος; Τι εικόνα είχαν γι’ αυτόν οι σύγχρονοί του; Πολύ επιγραμματικά  είχε γράψει γι’ αυτόν: «Ο Πάγκαλος είχε χωρίς αμφιβολία πολλά στρατηγικά προσόντα». Και συνέχιζε στις «Αναμνήσεις» του ο Μακεδονομάχος και πολιτικός Γεώργιος Μόδης: «Είχε μόρφωσι, φαντασίαν, πυγμήν. Πολλοί τον θεωρούσαν τον καλλίτερο Στρατηγό μας… Ήταν όμως και “εξαιρετικό τυρί σε σκυλίσιο τομάρι”, όπως πολλοί έλεγαν».
                Ωστόσο η δικτατορία του 1925, που είχε στήσει ακόμα και αγχόνες για καταχραστές του δημοσίου χρήματος αξιωματικούς, ήταν ίσως ένας σταθμός για τις άμετρες φιλοδοξίες του. Ο Πάγκαλος πολύ πριν είχε κατά νουν την επιβολή μιας στρατιωτικής δικτατορίας. Μετέσχε στην Επανάσταση του Στρατιωτικού Συνδέσμου το 1909, η οποία δεν κατέληξε, πολύ σοφά, σε δικτατορία.

Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2014

«Ελευθέριος Βενιζέλος, ο διπλωμάτης και ο επαναστάτης: Πτυχές από τη δράση του»

*Ο Ελευθέριο Βενιζέλο με τους ηγέτες και τις αντιπροσωπείες των βαλκανικών κρατών κατά την υπογραφή της Συνθήκης του Βουκουρεστίου, 1913.


*Έκθεση στην Αίθουσα Εκδηλώσεων 
της Βουλής των Ελλήνων 
(Λεωφόρος Αμαλίας 22)



        Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών & Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» και το Μουσείο Μπενάκη, συνδιοργανώνουν έκθεση με τίτλο «Ελευθέριος Βενιζέλος, ο διπλωμάτης & ο επαναστάτης: πτυχές από τη δράση του» στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Βουλής των Ελλήνων (Λεωφόρος Αμαλίας 22).
        Τα εγκαίνια της έκθεσης, που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του εορτασμού της επετείου των 150 χρόνων από τη γέννηση του Ελευθερίου Βενιζέλου, θα πραγματοποιήσει ο αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, κ. Χρήστος Ε. Μαρκογιαννάκης, αύριο Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2014 και ώρα 19.00.

Πέμπτη 26 Ιουνίου 2014

Ο Βενιζέλος το 1912, δεν ήθελε τη Θράκη!!!

*Απόσπασμα από τα Επίσημα Πρακτικά της Βουλής με τον Βενιζέλο να δηλώνει: "Ποιούμαι την θυσίαν ταύτην των πληθυσμών της Θράκης ζητών αλλαχού κατά το δυνατόν ανταλλάγματα"




*Θυσίασαν τη Θράκη το 1912-13
για να επιτύχουν ανταλλάγματα αλλού.
*Ο Βενιζέλος συνιστούσε 
να μην ξεσηκωθούν οι Θράκες 



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



                Όταν ξέσπασε ο Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος και φάνηκε γρήγορα, πως οι δυνάμεις των συμμαχικών κρατών (Ελλάδα, Σερβία, Βουλγαρία, Μαυροβούνιο) προχωρούσαν νικώντας, αναθάρρησαν οι υπόδουλοι στους Οθωμανούς λαοί των Βαλκανίων, ότι έφτασε και γι’ αυτούς η ώρα της ελευθερίας.
                Η ελπίδα αυτή φούντωσε στη Θράκη, όπου διαβιούσαν αμιγείς ελληνικοί πληθυσμοί, αλλά φευ, γρήγορα αποδείχθηκε ότι η τύχη της Θράκης είχε προδιαγραφεί από την ελληνική κυβέρνηση, η οποία δέχονταν να την θυσιάσει προκειμένου να πάρει ανταλλάγματα αλλού!!!
                Στις 2 Μαρτίου 1913 διεξήχθη στη Βουλή μια συζήτηση, που εξόργισε τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος ξεκαθάρισε πως δεν θέλει την Θράκη και ότι ενημέρωσε για τις προθέσεις του τα συμμαχικά κράτη.

Σάββατο 4 Μαΐου 2013

1904: ΠΡΩΤΟΦΑΝΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΠΡΙΓΚΙΠΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

*Ο ύπατος Αρμοστής Κρήτης πρίγκιψ Γεώργιος


*Ο ίδιος τα διέψευσε όλα

Δημοσιεύθηκε στον Τύπο της Αθήνας

 Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Η διάσταση απόψεων μεταξύ ύπατου αρμοστή της Κρήτης πρίγκιπα Γεώργιου και του Ελευθέριου Βενιζέλου, στο πλαίσιο της αυτόνομης Κρητικής Πολιτείας, είναι γνωστή, όπως και οι συνέπειές της.
          Στην Κρήτη τα χρόνια εκείνα, συγκρούσθηκαν πολλά και ποικίλα συμφέροντα, τόσο διεθνή γεωπολιτικά όσο και ενδοκρητικά. Άσβεστη όμως παρέμεινε η θέληση του κρητικού λαού για ένωση με την μητέρα πατρίδα, γεγονός που έδινε συνεχείς αφορμές για πολιτικές συγκρούσεις. Η Κρήτη μετά από αιματηρούς αγώνες και τεράστιες θυσίες, κατόρθωσε να αποκτήσει καθεστώς αυτονομίας το 1899, με ύπατο αρμοστή τον Έλληνα βασιλόπαιδα πρίγκιπα Γεώργιο, γιο του βασιλέως Κωνσταντίνου. Στην πρώτη κυβέρνηση που διόρισε ο Γεώργιος, μετείχε ως σύμβουλος Δικαιοσύνης (υπουργός) ο Ελευθέριος Βενιζέλος.

Σάββατο 13 Απριλίου 2013

Η Λωζάννη και οι γρίφοι της

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 
 *Λήμνος, 1924, από την ανταλλαγή πληθυσμών




*Μετά από 9 δεκαετίες οι ιστορικοί εξακολουθούν
να αναζητούν τα μυστικά της συμφωνίας
Ελλάδας-Τουρκίας το 1923

                  



Της κ. Φωτεινής Τομαή*


          Εντυπωσιάζει το γεγονός ότι 90 χρόνια μετά τη Λωζάννη οι ιστορικοί εξακολουθούν να βασανίζονται αναζητώντας την πατρότητα της ιδέας για την ανταλλαγή των πληθυσμών.
          Η Σύμβαση υπεγράφη στις 30 Ιανουαρίου 1923 στη διάρκεια της πρώτης φάσης των διαπραγματεύσεων. Την ήθελαν οι Τούρκοι εξαιτίας μιας πλεγματικής φοβίας και ενός εθνικιστικού φανατισμού; Την ήθελε ο Βενιζέλος επιδιώκοντας εθνολογική ομογένεια του εντός των συνόρων πληθυσμού; Ή μήπως ήταν ένα διαπραγματευτικό παιχνίδι με απώτερο στόχο την εξασφάλιση διατήρησης στην Κωνσταντινούπολη του Οικουμενικού Πατριαρχείου, την απομάκρυνση του οποίου επεδίωκε μετά μεγίστης επιμονής ο επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας Ισμέτ πασάς;

Παρασκευή 22 Μαρτίου 2013

Ποιοι ήθελαν νεκρό τον Ελευθέριο Βενιζέλο;

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 
http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=502213&wordsinarticle=
*Ελευθέριος Βενιζέλος και Ισμέτ Ινονού. Οι δύο πρωταγωνιστές της Συνθήκης της Λωζάνης σε μεταγενέστερη φωτογραφία τους στην Αθήνα.


*Άγνωστες πτυχές από το παρασκήνιο 
της περιόδου των συνομιλιών 
ως την υπογραφή 
της Συνθήκης της Λωζάννης

Γράφει η κ. Φωτεινή Τομαή*

          Συμπληρώνονται εφέτος 90 χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης, σημείο καμπής αναμφισβήτητα της νεότερης ιστορίας της χώρας μας όσο και της γείτονος Τουρκίας.
          Για τις μακράς διαρκείας διαπραγματεύσεις που συχνά ελάμβαναν οξύτατο χαρακτήρα λόγω της τουρκικής αδιαλλαξίας, με αποτέλεσμα τη διακοπή τους μεταξύ Φεβρουαρίου και Απριλίου 1923, έχουν γραφεί κατά καιρούς πολλά. Όπως και για τη διαπραγματευτική ικανότητα του Ελευθέριου Βενιζέλου, που σήκωσε μόνος, με τη βοήθεια του έλληνα πρεσβευτή στο Λονδίνο Δημητρίου Κακλαμάνου, τη βαριά ευθύνη ολοκληρώσεως των συνομιλιών ως την υπογραφή της Συνθήκης στο ιστορικό κτίριο Palais de Rumine του Πανεπιστημίου της Λωζάννης.

Κυριακή 2 Δεκεμβρίου 2012

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ ΚΑΙ Ο ΜΕΓΑΛΟΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

*Ο Κωνσταντίνος στο στρατηγείο του στο Λιβούνοβο. Από εδώ απένειμε στον Βενιζέλο, που βρίσκονταν στο Βουκουρέστι, τον Μεγαλόσταυρο του Σωτήρος

*Γιατί μας υποστήριξαν 
ξαφνικά οι Γερμανοί 
στη συνθήκη του Βουκουρεστίου. 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Εφέτος  γιορτάζονται  τα 100 χρόνια από την έναρξη των Βαλκανικών Πολέμων του 1912-13. Είναι οι κατ εξοχήν ένδοξοι πόλεμοι, μετά την Επανάσταση του 1821,που διπλασίασαν την έκταση και τον πληθυσμό της Ελλάδας.
          Ο δεύτερος Βαλκανικός Πόλεμος του 1913, που ήταν πόλεμος της Ελλάδας εναντίον της πρώην συμμάχου της Βουλγαρίας, έληξε τελικά το φθινόπωρο εκείνου του έτους μετά από διάσκεψη, που έγινε στο Βουκουρέστι.
          Εκεί η ελληνική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, συνάντησε σφοδρή αντίδραση στο εδαφικό ζήτημα. Ήδη η Ελλάδα είχε απελευθερώσει με το στρατό ξηράς την περιοχή της Ξάνθης, ενώ με ναυτικά αγήματα είχε απελευθερώσει τον Ιούλιο το Δεδέαγατς (τη σημερινή Αλεξανδρούπολη) και στη συνέχεια την περιοχή της Γκιουμουλτζίνας (σημερινή Κομοτηνή), ενώ αγήματα είχαν φτάσει βόρεια έως το χωριό Κορνοφωλιά, 4 χιλμ. Έξω από το Σουφλί.

Παρασκευή 5 Οκτωβρίου 2012

ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ: Εκατό χρόνια δόξας!

*Η κορύφωση της επιτυχίας: Η κατάληψη της Θεσσαλονίκης




*Η σημερινή επέτειος
των πιο ένδοξων πολέμων



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



Πέρασαν από τότε εκατό χρόνια…. Από τότε, που καταγράφηκαν σελίδες ένδοξης ιστορίας. Εκατό χρόνια από τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13 που έμειναν στην λαϊκή συλλογική μνήμη σαν ένδοξο παραμύθι με πολλή δράση και αίσιο τέλος. Και στην πολιτική και τη διπλωματία, σαν άθλος συνένωσης όλων των εθνικών δυνάμεων για την επίτευξη της μεγάλου στόχου. 
Οι πόλεμοι αυτοί, που άλλαξαν το χάρτη των Βαλκανίων, χαρακτηρίζονται σαν ο μεγαλύτερος ελληνικός στρατιωτικός άθλος μετά την Επανάσταση του 1821.
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι , αποτελούν στη σύγχρονη ιστορία, το λαμπρότερο στρατιωτικό επίτευγμα της Ελλάδας, η οποία κατόρθωσε να διπλασιάσει την έκτασή της και τον πληθυσμό της, ενσωματώνοντας στον εθνικό κορμό συμπαγείς αλύτρωτους ελληνικούς πληθυσμούς.
Στους Βαλκανικούς Πολέμους φτάσαμε μέσα από σειρά ζυμώσεων, οι οποίες άρχισαν από τα μέσα του 19ου αιώνα, όταν στο ευρύτερο γεωγραφικό περιβάλλον άρχισαν να σημειώνονται μεγάλες ανακατατάξεις.

Παρασκευή 8 Ιουνίου 2012

61) ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΒΟΥΛΗΣ: ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ

*Ο Ελευθέριος Βενιζέλος μιλώντας στη Βουλή

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, μεγάλος πολιτικός ηγέτης που συνέδεσε το όνομά του με ορισμένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της ελληνικής πολιτικής ιστορίας, διετέλεσε και Πρόεδρος της Βουλής για βραχύτατο διάστημα, το 1924. 
Είναι άγνωστο στους πολλούς, αλλά ο Ελευθέριος Βενιζέλος, τιτάνια μορφή του Νέου Ελληνισμού, που κυριάρχησε στα πολιτικά πράγματα της Ελλάδας επί πολλά χρόνια, διετέλεσε για διάστημα μόλις 15 ημερών, τον Ιανουάριο του 1924 και Πρόεδρος της Βουλής. Ειδικότερα παρέμεινε στο αξίωμα του Προέδρου από τις 5 έως τις 20 Ιανουαρίου 1924 και αμέσως μετά τον διαδέχτηκε ο Κωνσταντίνος Ρακτιβάν.

Σάββατο 19 Μαΐου 2012

Τα εκατό «πλοία της Ελευθερίας»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_2_13/05/2012_482126
 *Το θρυλικό πλοίο Λίμπερτι



*Η αγορά των αμερικανικών Λίμπερτι
από τους Έλληνες εφοπλιστές
αποτέλεσε τη βάση της αναγέννησης
της ναυτιλίας μας

Της Τζελίνας Χαρλαύτη*

Τον Απρίλιο του 1947 παρελήφθησαν στις Ηνωμένες Πολιτείες από Έλληνες εφοπλιστές τα τελευταία από τα εκατό πλοία Λίμπερτι που πωλήθηκαν από την αμερικανική κυβέρνηση με την εγγύηση του ελληνικού κράτους.
Πλοία Λίμπερτι ή πλοία της «Ελευθερίας» ναυπηγήθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Στο τέλος του πολέμου, ένα τμήμα από αυτά τα πλοία πωλήθηκαν σε ιδιώτες συμμαχικών δυνάμεων με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους. Ανάμεσα στους κύριους αγοραστές υπήρξαν οι Έλληνες εφοπλιστές.
Η επιλογή αγοράς των «ευλογημένων πλοίων», όπως τα αποκάλεσαν, έθεσε «τον θεμέλιον λίθον για το μεταπολεμικό ελληνικό ναυτιλιακό θαύμα».

Κυριακή 18 Μαρτίου 2012

Οι διαφωνίες Βενιζέλου- Μεταξά

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=278281

*Στιγμές θριάμβου για τον Βενιζέλο

*Ένα αξιόλογο άρθρο του κ. Ευάνθη Χατζηβασιλείου, που δημοσιεύθηκε παλιότερα στο ΒΗΜΑ και θεωρώ, πως αντιμετωπίζει ένα κρίσιμο ζήτημα της νεώτερης ελληνικής ιστορίας (από τότε άρχισε ο Διχασμός) με την πρέπουσα νηφαλιότητα.  
-Να θυμίσω επίσης ότι σαν σήμερα το 1936 πέθανε στο Παρίσι ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Για τους θανάτους  του 1936 βλέπε στο  http://sitalkisking.blogspot.com/2011/01/1936.html

Του κ. Ευάνθη Χατζηβασιλείου*

Ένας από τους ενδιαφέροντες «διαλόγους» στη νεότερη ελληνική ιστορία αφορά τη διαφωνία του Ελευθερίου Βενιζέλου και του Ιωάννη Μεταξά το 1915 (για την επιχείρηση των Δαρδανελίων και την έξοδο της Ελλάδας στον Μεγάλο Πόλεμο), στην οποία ενεπλάκη και το ζήτημα της Μικράς Ασίας.
Οι θέσεις του Βενιζέλου ενσωματώθηκαν στα τρία υπομνήματά του προς τον βασιλιά· του Μεταξά, στα δύο υπομνήματά του τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 1915. Τα έγγραφα αυτά αναδεικνύουν την υψηλής ποιότητας ανάλυση και των δύο ανδρών, στις θέσεις των οποίων όμως ενσωματώνονταν διαφορετικές οπτικές.

Δευτέρα 29 Αυγούστου 2011

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ- Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΘΛΙΒΕΡΗ ΕΠΕΤΕΙΟΣ

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://www.tovima.gr/world/article/?aid=415783&wordsinarticle=Τομαή

*Η μεγάλη πυρκαγιά, που κατέστρεψε τη Σμύρνη

*Η συνομιλία του Ελευθέριου Βενιζέλου
με τον άγγλο υπουργό Εξωτερικών
όταν τα τουρκικά στρατεύματα εισέβαλαν στη Σμύρνη
«Οπότε επέρχεται η συμφορά µας αφήνετε»
Ο µετέπειτα πρόεδρος της Τουρκίας Ισµέτ Ινονού
αποκαλύπτει άγνωστες λεπτοµέρειες
για την καταστροφή του 1922

Της κ. ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΟΜΑΗ*

 Εναν αιώνα σχεδόν µετά την καταστροφή της Σµύρνης η ερµηνεία των γεγονότων της περιόδου παραµένει επίκαιρη, όπως απέδειξε η προ µερικών µόνο ετών αιρετική προσέγγιση που επιχειρήθηκε διά των σχολικών εγχειριδίων. Αυτά, για τη χώρα µας. 
Για τη γείτονα που γνωρίζει καλά πότε να σιωπά και πότε να βρυχάται (βλέπε τελευταίες απειλητικές δηλώσεις Ερντογάν προς την ΕΕ σε περίπτωση ανάληψης της Προεδρίας της από την Κυπριακή ∆ηµοκρατία), το 1922 παραµένει ορόσηµο και σταθερή αναφορά του τουρκικού εθνικισµού και της τουρκικής αλαζονείας όπως αυτή εκδηλώνεται σήµερα. Το 1922 στοίχειωνε για δεκαετίες την ιστορική µνήµη των δύο λαών, ελληνικού και τουρκικού, νοµιµοποιώντας ακόµη και σε περιόδους συµφιλίωσης τη µεταξύ
τους αντιπαλότητα. 

Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2011

ΟΙ ΘΑΝΑΤΟΙ ΤΟΥ 1936, ΠΟΥ ΕΛΥΣΑΝ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ

*Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, νεκρός στο Παρίσι





 Γράφει  ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



          Τέσσερις θάνατοι, πολιτικών ηγετών κατά το πρώτο εξάμηνο του 1936, φαίνεται, ότι συνετέλεσαν και αυτοί με τον τρόπο τους στην ευκολότερη άνοδο του Ιωάννη Μεταξά στην εξουσία και στην τελική επιβολή της δικτατορίας του στις 4 Αυγούστου, του μοιραίου εκείνου χρόνου.
          Το 1935 ήταν χρονιά δραματικών γεγονότων, που δημιούργησαν ρευστή ατμόσφαιρα στα πολικά πράγματα της χώρας. Μια ατμόσφαιρα που κληροδοτήθηκε και στο επόμενο έτος 1936, το οποίο σφραγίσθηκε  με την επιβολή της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου, αφού προηγήθηκαν και τέσσερις θάνατοι πολιτικών ηγετών, που ουσιαστικά έλυσαν τα χέρια του Ιωάννη Μεταξά.


Δευτέρα 25 Οκτωβρίου 2010

Α΄ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 1912-1913 ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

*Ο Βασιλεύς Γεώργιος Α΄ και ο Διάδοχος Κωνσταντίνος, εισέρχονται στην Θεσσαλονίκη

Του Απόστολου Τσομπάνη-Νότιου*

Κάθε χρόνο αυτές τις μέρες πόλεις της Βόρειας Ελλάδας γιορτάζουνε την απελευθέρωσή τους από τον Τουρκικό ζυγό και την ενσωμάτωσή τους στη Μητέρα Πατρίδα. Κορωνίδα των εορταστικών εκδηλώσεων είναι η μεγάλη στρατιωτική παρέλαση που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 28 Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη με αφορμή την τριπλή εορτή, του πολιούχου και της απελευθέρωσης πόλης,  καθώς επίσης και της επετείου του «ΟΧΙ» του 1940. 
Σε αυτό το άρθρο θα παρουσιαστεί η χρονολογική πορεία του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου αλλά και η σημασία που έχει για την Ελλάδα.

Παρασκευή 3 Σεπτεμβρίου 2010

1920: ΕΝΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΩΝ ΣΕΒΡΩΝ

Από τα ΝΕΑ- 21 Αυγούστου 2010
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4590153

*Ο Ελευθέριος Βενιζέλος



*Του Τάσου Σακελλαρόπουλου


Πριν από 90 ακριβώς χρόνια ο Ελευθέριος Βενιζέλος υπέγραφε στα περίχωρα του Παρισιού τη Συνθήκη των Σεβρών που θα ενσωμάτωνε στον εθνικό κορμό τους Ελληνες της Θράκης και τους Ελληνες της Μικράς Ασίας (με την εξαίρεση των Δωδεκανήσων που θα προσαρτηθούν το 1947). Με αυτήν την αφορμή κυκλοφόρησε στην Αγγλία μια μελέτη για τον έλληνα πολιτικό, γραμμένη από τον Αντριου Ντάλμπι, ο οποίος μιλάει σήμερα στα «ΝΕΑ».

«Μια φωνή δικηγόρου, ήπια, ακριβής, ελεγχόμενη, χωρίς υπερβολικό συναίσθημα. Μιλούσε τα ελληνικά σαν κάποιος που είχε μάθει να αγαπάει τους αρχαίους συγγραφείς, χρησιμοποιούσε την κλασική γραμματική και ήταν μερικές φορές κάπως σχολαστικός στην επιλογή των λέξεων. Εκτός από τα ελληνικά, χειριζόταν τα γερμανικά και τα αγγλικά, όμως προτιμούσε τα γαλλικά».

«Δεν ήταν μόνον η φωνή. Ηταν αναμφίβολα και τα μάτια. Φωτεινά, διαπεραστικά μάτια πίσω από τα γυαλιά με το χρυσό σκελετό που του έδιναν έκφραση μελετητή- κάποιου που είναι συνηθισμένος να μελετά αρχαία χειρόγραφα- μάλλον, παρά ενός πολιτικού παλαιστή· όμως σε κοίταζαν κατάματα και έμοιαζαν έτοιμα να διαβάσουν τις πιο βαθιές σκέψεις σου. Και τα μαλλιά, πρόωρα λευκά και αραιά· το ψαλιδισμένο λευκό γένι· τα χείλη, γεμάτα, ευκίνητα, αισθησιακά· το ευγενικό χαμόγελο, εκφραστικό υπομονής και συμπάθειας, που κάποτε χαρακτηρίστηκε “γλυκόπικρο. Όταν χαμογελούσε, ολόκληρο το πρόσωπό του έμοιαζε να φωτίζεται με καλοσύνη και φιλία». 

Μ΄ αυτή την περιγραφή ο βρετανός ιστορικός Αντριου Ντάλμπι αρχίζει το βιβλίο του για τον Ελευθέριο Βενιζέλο, το οποίο περιλαμβάνεται στη σειρά του εκδοτικού οίκου Ηaus Ρublishing γι΄ «αυτούς που έφτιαξαν τον σύγχρονο κόσμο».

Δευτέρα 14 Ιουνίου 2010

Ο ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΥΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ, ΤΙ ΘΑ ΓΡΑΦΕΙ ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΟΥ.


*Οι τάφοι των Βενιζέλων στο Ακρωτήρι Χανίων

 Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

            Έξω από τα Χανιά, στην μαγευτική τοποθεσία Ακρωτήρι, βρίσκονται οι τάφοι των δύο Βενιζέλων, που διετέλεσαν πρωθυπουργοί της Ελλάδας. Του Ελευθέριου Βενιζέλου και του γιου του Σοφοκλή Βενιζέλου. Στο πλάι των τάφων αυτών υπάρχει ένα κείμενο. Το κείμενο αυτό, είναι το σημερινό μας αντικείμενο.
           Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, υπήρξε μεγάλος πολιτικός και κατ’ εξοχήν ρεαλιστής. Το ρεαλισμό του, τον απέδειξε όχι μόνο στην καθημερινή πολιτική πρακτική του, αλλά και σε άλλα ζητήματα, όπως είναι η περίφημη αυτονεκρολόγησή του στις 28 Απριλίου 1932.


Κυριακή 7 Μαρτίου 2010

Η ΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΒΡΕΤΑΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΩΝ ΕΞΙ: «Φάρσα από νομικής απόψεως»

Από το ΒΗΜΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=2&artId=318814&dt=07/03/2010

*Η δίκη των Εξ στην αίθουσα της Βουλής (σήμερα Παλαιά Βουλή)

Της ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΟΜΑΗ*

ΑΠΟ ΟΛΕΣ τις ξένες δυνάμεις, η Βρετανία είχε τον πλέον αυξημένο ρόλο και επιρροή στα ελληνικά πράγματα σε ολόκληρη τη διάρκεια του εθνικού διχασμού, στον οποίο είχε οδηγήσει η σφοδρή αντιπαράθεση Βενιζελικών και οπαδών του στέμματος. Οι δεσμοί αίματος της ελληνικής δυναστείας με τη βρετανική ήταν ένας από τους παράγοντες ενδιαφέροντος της γηραιάς Αλβιώνος. Ασφαλώς όμως υπήρχαν και άλλοι λόγοι. Οι διπλωματικές εκθέσεις της εποχής, όπως και οι αγορεύσεις στη Βουλή των Κοινοτήτων την ίδια περίοδο, μεταξύ αυτών και του τότε πρωθυπουργού Μπόναρ Λο, που ανακοίνωνε την ίδια ημέρα εκτελέσεως των Εξι τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων της χώρας του με την Ελλάδα χαρακτηρίζοντας την «εις κεφαλικήν ποινήν καταδίκην των πρώην υπουργών ως πράξιν βαρβαρότητος» , περιλαμβάνουν εξαιρετικά οξείς χαρακτηρισμούς σε βάρος της Επαναστατικής Επιτροπής, που διέταξε την παραπομπή των υπευθύνων της Μικρασιατικής Καταστροφής. 

Δευτέρα 1 Μαρτίου 2010

Οι αργυρώνητοι του Τύπου, έχουν βαρύτατο παρελθόν




Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Η σχέση Τύπου και Πολιτικής, είναι σχέση βαθιά ερωτική... Με τις μεγάλες αγάπες και τους όρκους αιώνιας πίστης χάριν της Δημοκρατίας... Με τα αβυσσαλέα μίση και τις φοβερές συγκρούσεις χάριν της ελευθεροτυπίας... Με τις ζηλοτυπίες και τις αμφιβολίες... Με απέραντο πάθος και απεριόριστο μίσος...
Σφιχτοί εναγκαλισμοί και σκληρές απωθήσεις... Εναγκαλισμοί, που ίσως στις μέρες μας αποδίδονται μερικές φορές καλύτερα με τον όρο «διαπλοκή», με ό,τι συνεπάγεται ο νεολογισμός αυτός, που εισήχθη στο πολιτικό μας λεξιλόγιο το 1993 από τον Κ. Μητσοτάκη και έκτοτε εγκαταστάθηκε στα πολιτικά μας πράγματα, γιγαντώθηκε ασύμμετρα και υπέρμετρα και αποτελεί πλέον ορατή απειλή, για την ουσία της Δημοκρατίας.
Η διαπλοκή του Τύπου με την κάθε μορφής εξουσία, ιστορικά πήρε διάφορες μορφές, ανάλογα με τις εξελίξεις κάθε εποχής. Πήρε την μορφή της αμειβόμενης προπαγάνδας, τη μορφή του εκβιασμού της πολιτικής εξουσίας από το μεγάλο κεφάλαιο που διαχειρίζεται και χειραγωγεί τον Τύπο και τα ΜΜΕ, πήρε τη μορφή των «μυστικών κονδυλίων», πήρε... και τι δεν πήρε.

Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2010

1935: Η παλινόρθωση της μοναρχίας







Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_28/02/2010_392392


 75 χρόνια πριν.


Επειτα από ένα διαβλητό δημοψήφισμα, 
εν μέσω μακρόχρονης πολιτικής κρίσης,
ο Γεώργιος Β΄ επανήλθε στην Ελλάδα




*Ο Γεώργιος Β΄



Επιμέλεια: Στέφανος Xελιδόνης


Γιος του Κωνσταντίνου και της Σοφίας, ο Γεώργιος Β΄, στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, ακολούθησε τον πατέρα του. Υπηρέτησε στον στρατό ως υπασπιστής του, παρέμεινε στο πλευρό του κατά τη διάρκεια της σύγκρουσής του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον ακολούθησε το 1917 στην εξορία, αλλά παραμερίστηκε στη σειρά διαδοχής από τον μικρότερο αδελφό του Αλέξανδρο, κατόπιν απαιτήσεως της Αντάντ και του Βενιζέλου. Επέστρεψε από την εξορία το 1920, μετά την ήττα του Βενιζέλου και την επαναφορά του Κωνσταντίνου στον θρόνο. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, το Κίνημα των Πλαστήρα, Γονατά και Φωκά, και την παραίτηση του Κωνσταντίνου, διαδέχτηκε τον πατέρα του στις 27 Σεπτεμβρίου 1922. Η Επαναστατική Κυβέρνηση εξετέλεσε τους Εξι εν ονόματί του και έπειτα από έναν χρόνο τον ανάγκασε να εγκαταλείψει την Ελλάδα. Λίγους μήνες αργότερα με απόφαση της Εθνοσυνέλευσης κηρύχθηκαν αυτός και η δυναστεία έκπτωτοι. Παρήλθαν 11 περίπου έτη εξορίας για να επανέλθει, μετά το διαβλητό δημοψήφισμα του 1935 και αφού πρώτα με το Κίνημα των Παπάγου, Ρέππα και Οικονόμου, που οργανώθηκε από τον Γ. Κονδύλη, καταργήθηκε η Αβασίλευτη Δημοκρατία και επαναφέρθηκε προσωρινά σε ισχύ το Σύνταγμα του 1911. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα, ο Γεώργιος Β΄ στήριξε τον Ιωάννη Μεταξά στην εγκαθίδρυση δικτατορίας. Αργότερα συνέδεσε το όνομά του με το Επος του 1940. Οταν όμως η Ελλάδα απελευθερώθηκε, υποχρεώθηκε να παραμείνει στο εξωτερικό και να δεχθεί την Αντιβασιλεία. Και όταν κλήθηκε ξανά να επανέλθει το 1946, απεβίωσε μετά έξι μήνες, από καρδιακή ανακοπή. Επειδή από τον γάμο του δεν είχε αποκτήσει παιδιά, τον διαδέχτηκε ο αδελφός του Παύλος.

Κυριακή 21 Φεβρουαρίου 2010

Το Σύμφωνο Βαλκανικής Συνεννόησης του 1934


Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_21/02/2010_391632








*Η εφημερίδα "Πρωΐα" με την υπογραφή του Συμφώνου




 Η συμφωνία που υπέγραψαν Ελλάδα, 
Τουρκία, Γιουγκοσλαβία και Ρουμανία

συνάντησε έντονες αντιδράσεις 
στη χώρα μας, 76 χρόνια πριν



Επιμέλεια: Στέφανος Xελιδόνης


Στη διάρκεια του Μεσοπολέμου, η διασφάλιση των ζωτικών συμφερόντων της Ελλάδας, η οποία εκινείτο με γοργούς ρυθμούς προς την εσωτερική ανασυγκρότηση και τη βιομηχανική ανάπτυξη, απαιτούσε ευέλικτες και άμεσες διπλωματικές μεθοδεύσεις. Στις αρχές της δεκαετίας του '30, η οικονομική κρίση στην Ευρώπη οδήγησε σε μείωση της αγοραστικής δύναμης των βαλκανικών χωρών και σε προστατευτισμό. Η δυνατότητα Βαλκανικής Συνομοσπονδίας εξετάστηκε σε μια σειρά συνδιασκέψεων. Η Ελλάδα εξαρχής βρέθηκε στο επίκεντρο αυτής της προσπάθειας, που παράλληλο στόχο είχε τη διαμόρφωση συστήματος διαβαλκανικής συλλογικής ασφάλειας ως βιώσιμη λύση του προβλήματος της σταδιακής αποσταθεροποίησης του ευρωπαϊκού συστήματος. Στις 9 Φεβρουαρίου 1934, Ελλάδα, Τουρκία, Γιουγκοσλαβία και Ρουμανία υπέγραψαν στην Αθήνα το Σύμφωνο Βαλκανικής Συνεννόησης, με άξονες την κατοχύρωση ειρήνης στα Βαλκάνια, τη διατήρηση του εδαφικού καθεστώτος και τον σεβασμό στις αρχές διεθνούς νομιμότητας. Παρ' όλο που η αναθεωρητική Βουλγαρία αρνήθηκε να συμμετάσχει και η Αλβανία ήταν δεμένη στο άρμα της Ιταλίας, προσκλήθηκαν να προσχωρήσουν εν ευθέτω χρόνω. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, αρχηγός τότε της αντιπολίτευσης, αντιτάχθηκε στο γενικό πνεύμα του συμφώνου, θεωρώντας πως η Ελλάδα κινδύνευε να εμπλακεί σε ευρύτερες διεθνείς διενέξεις. Η ανάδυση κεντρόφυγων δυνάμεων στους συμβαλλομένους διέβρωσε από νωρίς τις δυνατότητες αποδοχής και παγίωσης των συμφωνηθέντων. Με την επιδείνωση του κλίματος από το 1936, η βαλκανική Αντάντ άρχισε να καταρρέει, αποκαλύπτοντας τα σαθρά πολιτικά θεμέλια της ενδοβαλκανικής συνεργασίας και ενότητας. Αυτό υπογραμμίστηκε από την ένταξη των βαλκανικών χωρών σε διαφορετικά στρατόπεδα κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.



*Τα Βαλκάνια









Σταθμός στην ιστορία 
των κρατών της περιοχής

Της Αρετής Tούντα-Φεργάδη*


Το Τετραμερές Βαλκανικό Σύμφωνο, της 9ης Φεβρουαρίου 1934 (Ελλάδα, Γιουγκοσλαβία, Τουρκία, Ρουμανία), καρπός πρωτοβουλίας του Ρουμάνου υπουργού Εξωτερικών Νικολάε Τιτουλέσκο, εξέφραζε πρωτίστως την επιθυμία των συμβαλλομένων Δυνάμεων για ενδυνάμωση και ενίσχυση της ασφάλειάς τους, ενόψει των δυσοίωνων μηνυμάτων, που έρχονταν από την Ευρώπη μετά την άνοδο του Χίτλερ στην πολιτική σκηνή της Γερμανίας (Ιανουάριος 1933) και της μαξιμαλιστικής πολιτικής του Μουσολίνι, ο οποίος προσπαθούσε να ποδηγετήσει τον λαό του με το όραμα της αναβίωσης της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.




*Ο Νικολάε Τιτουλέσκο


Στο Σύμφωνο δεν συμμετείχαν η Βουλγαρία και η Αλβανία. Βάσει, όμως, του τρίτου άρθρου του, παρέμενε εμμέσως ανοιχτό στην προσχώρησή τους. Λόγοι, που ανάγονταν στη σφαίρα της εσωτερικής και, κυρίως, της εξωτερικής πολιτικής είχαν υπαγορεύσει στην αναθεωρητική Βουλγαρία την αρνητική της θέση. Η εξάρτησή της από την Ιταλία, η οποία, μαζί με τη Γερμανία, ασκούσαν άμεση επιρροή, οικονομική και πολιτική, στον γενικότερο βαλκανικό χώρο, αλλά και η μετατροπή της Αλβανίας σε ιταλικό προτεκτοράτο μετά τη δεύτερη Συμφωνία των Τιράνων (1927), είχαν παρεμποδίσει την καθολική συμμετοχή των χωρών της Χερσονήσου του Αίμου στο αποκληθέν και Σύμφωνο «αυτοκτονίας».
Το Σύμφωνο της Βαλκανικής Συνεννόησης έχει αποτελέσει σταθμό στην ιστορία των κρατών της Χερσονήσου. Δεν έγινε, όμως, ευμενώς αποδεκτό από τους αρχηγούς των κομμάτων, που εκπροσωπούσαν τον ελληνικό λαό. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο κύριος εκφραστής της αντιπολιτευτικής παράταξης, αντέδρασε σθεναρώς. Θιασώτης των διμερών συμφώνων, υποστήριξε πως δεν εξυπηρετούσε τους σκοπούς τους επιδιωκόμενους από τις Βαλκανικές Διασκέψεις. Το χαρακτήρισε «στρατιωτική[…] συμμαχία[…]», διασφαλίζουσα πρωτίστως τη Γιουγκοσλαβία και τη Ρουμανία, δεσμευόμενες ήδη από διμερή συνθήκη Αμυντικής Συμμαχίας. Η συγκεκριμένη Συνθήκη αποτελούσε ένα από τα διεθνή κείμενα, επί των οποίων είχε θεμελιωθεί το οικοδόμημα της Μικρής Αντάντ, όπου συμμετείχε και η Τσεχοσλοβακία και στόχευε στην προστασία των συμβαλλομένων μερών από τον ουγγρικό αναθεωρητισμό. Ελλάδα δε και Τουρκία συνδέονταν, εκτός των Συμφώνων του 1930, και με το Εγγυητικό Σύμφωνο, της 14ης Σεπτεμβρίου 1933.
Αμεση απαίτησή του ήταν η σύγκληση σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών, ώστε να συζητηθούν διεξοδικώς όλες οι παράμετροι της κυβερνητικής πρωτοβουλίας επί της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, η οποία είχε οδηγήσει στη σύναψη του Συμφώνου και στην ανάληψη έκτακτων στρατιωτικών υποχρεώσεων εκ μέρους της χώρας.
Η σύσκεψη πραγματοποιήθηκε «κεκλεισμένων των θυρών», στις 28 Φεβρουαρίου, και αποφασίστηκε, κατά τη διάρκεια της κυρωτικής διαδικασίας του Συμφώνου από τα νομοθετικά σώματα και ιδίως από τη Γερουσία, όπου ο Βενιζέλος διέθετε την πλειοψηφία, η κυβέρνηση να προβεί σε διευκρινίσεις. Ετσι, όταν το Σύμφωνο συζητήθηκε στην Εθνοσυνέλευση, ο υπουργός Εξωτερικών Δημήτριος Μάξιμος εξήγησε ότι το άρθρο 1 αφορούσε στην εγγύηση των ενδοβαλκανικών συνόρων των συμβαλλομένων σ’ αυτό μερών. Ωστόσο, απαντώντας αργότερα σε ερωτήσεις δημοσιογράφων σχετικές με το εάν η ερμηνευτική δήλωση της κυβέρνησης ανέτρεπε το άρθρο 3 του Μυστικού Πρωτοκόλλου, προσηρτημένου στο Βαλκανικό Σύμφωνο, απάντησε πως: «το τοιούτο δεν είναι ακριβές. […] Η κυβέρνησις, άλλωστε, δεν θα προέβαινεν εις την δήλωσιν, εάν δι’ αυτής επρόκειτο ν’ ανατραπούν διατάξεις του συμφώνου».




*Ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Πίνακας του Γ. Γουναρόπουλου. Πινακοθήκη Ευάγγελου Αβέρωφ, Μέτσοβο



Οι αντιρρήσεις του Ελ. Βενιζέλου

Ενοχλημένος ο Βενιζέλος από τις δηλώσεις του Μάξιμου και, πιστεύοντας πως είχε ύψιστη υποχρέωση να διαφωτίσει την κοινή γνώμη επί των πεπραγμένων της κυβέρνησης Παναγή Τσαλδάρη, δημοσίευσε στην εφημερίδα «Ελεύθερον Βήμα» οκτώ άρθρα, από τις 11 έως τις 18 Απριλίου 1934. Με καυστικό πνεύμα, επιχειρώντας αναδρομές στο ιστορικό παρελθόν, αναλύοντας τις εξωτερικές σχέσεις της Ελλάδας με τα γειτονικά της κράτη, ανάγοντας αυτές και στην εξωτερική πολιτική της «χρυσής Τετραετίας» του, με διορατικότητα που ξαφνιάζει, περιγράφοντας ως πιθανά, σενάρια επαληθευθέντα στην πορεία της Ιστορίας, εικονογραφεί την ενδοβαλκανική και εξωβαλκανική πραγματικότητα. Στα άρθρα του, επιχειρούσε να αντικρούσει ένα προς ένα τα σημεία εκείνα, τα οποία η κυβέρνηση είχε επικαλεστεί, για να δικαιολογήσει την εσπευσμένη υπογραφή του Συμφώνου. Οι αντιρρήσεις του αρθρώνονταν γύρω από τρεις κύριους άξονες: την έννοια του άρθρου 3 του Μυστικού Πρωτοκόλλου, την πιθανολογούμενη προσέγγιση Γιουγκοσλαβίας - Βουλγαρίας και τη συνακόλουθη στρατιωτική σύμπραξή τους εναντίον της Ελλάδας, τη φημολογούμενη αναθεώρηση της Συνθήκης Ειρήνης του Νεϊγύ, επακόλουθο της οποίας θα ήταν η ποθούμενη από τη βουλγαρική ηγεσία παραχώρηση εδαφικής διεξόδου στη χώρα της προς το Αιγαίο, μέσω Αλεξανδρούπολης.
Ως προς το άρθρο 3 του Μυστικού Πρωτοκόλλου, υποστήριζε πως σε περίπτωση κατά την οποία εξωβαλκανική δύναμη διενεργούσε επίθεση εναντίον χώρας, μέλους του Βαλκανικού Συμφώνου, τότε τα άλλα συμβαλλόμενα μέρη δεν υποχρεούντο να προστρέξουν και να το υποστηρίξουν ενόπλως. Εάν, όμως, είτε ταυτοχρόνως, είτε σε μεταγενέστερη χρονική στιγμή, βαλκανική δύναμη διενεργούσε επίθεση εναντίον του ίδιου συμβαλλόμενου, τότε θα ίσχυε το Σύμφωνο ως προς αυτό το βαλκανικό κράτος.


Κίνδυνος εμπλοκής της Ελλάδας σε πόλεμο

Η αντίρρηση του Βενιζέλου και των άλλων πολιτικών, του Μιχαλακόπουλου, του Καφαντάρη, του Μεταξά, έγκειτο στο ότι σε περίπτωση κατά την οποία η Ιταλία επετίθετο κατά της Γιουγκοσλαβίας και η Αλβανία την ακολουθούσε, τότε η Ελλάδα και οι υπόλοιπες συμμετέχουσες στο Σύμφωνο Δυνάμεις, θα ήταν υποχρεωμένες να επιτεθούν εναντίον της τελευταίας. Αποτέλεσμα αυτής της ενέργειας θα ήταν η άμεση πολεμική εμπλοκή Ελλάδας - Ιταλίας και η συνακόλουθη διάρρηξη των σχέσεών τους: διότι η Ελλάδα θα παραβίαζε, στην ουσία, το Ελληνοϊταλικό Σύμφωνο Φιλίας, Συνδιαλλαγής και Δικαστικού Διακανονισμού (Σεπτέμβριος 1928), ερχόμενη ταυτοχρόνως αντιμέτωπη με μια Μεγάλη Μεσογειακή Δύναμη. Επιπλέον, πιθανότατα, η ενέργεια αυτή θα καθιστούσε ανενεργό το ίδιο το Σύμφωνο, ή θα το αποδυνάμωνε αποστερώντας τη δυνατότητα εισόδου σ’ αυτό της Αλβανίας. Σε περίπτωση δε κατά την οποία η Σοβιετική Ενωση διενεργούσε επίθεση εναντίον της Ρουμανίας θα εμπλεκόταν η Τουρκία.
Η κυβέρνηση είχε επικαλεστεί και τον κίνδυνο που διέτρεχε η Ελλάδα από τη φημολογούμενη ένωση των Νοτιοσλάβων, συμπεριλαμβανομένων και των Βουλγάρων, και την ίδρυση ενός Ομοσπονδιακού κράτους. Ο Βενιζέλος πίστευε πως οι διχοστασίες, που ενυπήρχαν στην εσωτερική πολιτική σκηνή της Γιουγκοσλαβίας, απέκλειαν αυτό το ενδεχόμενο. Η υποστηριζόμενη δε, ως πιθανή, προσέγγιση Βουλγαρίας - Γιουγκοσλαβίας και η εξ αυτής απειλή της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας ήταν αβάσιμη. Ισως το μεγαλύτερο επιχείρημα της αντίρρησής του να έγκειτο στα όσα είχε επικαλεστεί και ο Μεταξάς κατά τη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών, σύμφωνα με τα οποία τυχόν συναίνεση των Βουλγάρων στην κατοχή της Θεσσαλονίκης από τους Γιουγκοσλάβους θα μεταφραζόταν στην εγκατάλειψη των εδαφικών τους διεκδικήσεων επί της ελληνικής Μακεδονίας. Η διατήρηση, εξάλλου, της ελληνικής κυριαρχίας επί της Θεσσαλονίκης, υπαγορευόταν από λόγους αναγόμενους στη σφαίρα της γενικότερης βαλκανικής ισορροπίας. Παράλληλα, η διατήρηση της ελληνικής κυριαρχίας στη Δυτική Θράκη διασφαλιζόταν από το ελληνοτουρκικό Σύμφωνο του Σεπτεμβρίου 1933, το οποίο είχε υπογράψει η κυβέρνηση Τσαλδάρη. Το ισχυρότερο δε επιχείρημά του εναντίον της άποψης για πιθανή αναθεώρηση της Συνθήκης του Νεϊγύ και εδαφική έξοδο της Βουλγαρίας προς το Αιγαίο στηριζόταν στο γεγονός ότι αναθεώρησή της, μέσω της οποίας θα μετατρεπόταν η προβλεπόμενη από αυτή «οικονομική» διέξοδος, σε «εδαφική» παραχώρηση, δεν ήταν δυνατόν να επιτευχθεί μόνο με απόφαση της Συνέλευσης της ΚτΕ· απαιτείτο και η συναίνεση της Ελλάδας, η οποία ήταν η άμεσα ενδιαφερόμενη.
Η ιστορική εξέλιξη επιβεβαίωσε αρκετές από τις προβλέψεις του Βενιζέλου. Απόδειξη συνιστούν τα όσα ανέφερε σχετικά με την Ιταλία: «Και πώς εφαντάσθη η Κυβέρνησις, ότι ο Ελληνικός λαός, καλούμενος […] να επιστρατευθή, δια να εκστρατεύση έξω των συνόρων μας, προς υπεράσπισιν της γιουγκοσλαβικής ακεραιότητος, θα προσέλθη προθύμως […] όταν εν τω μεταξύ η Ιταλία θα μας έχη κοινοποιήση το τελεσίγραφόν της, θ’ αρχίση να καταλαμβάνη τας νήσους μας, με πρώτην την Κέρκυραν, και θα έχη αποκλείση με τον στόλον της τον Σαρωνικόν και τον Θερμαϊκόν κόλπον».

* Η κ. Αρετή Τούντα-Φεργάδη είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Διπλωματικής Ιστορίας και διευθύντρια του τομέα Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πάντειου Πανεπιστημίου.








LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...