Γράφει ο Παντελής Στεφ.
Αθανασιάδης
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913
υπήρξαν μέγιστο πολιτικοστρατιωτικό γεγονός, που οδήγησε σε μεγάλες
γεωστρατηγικές ανακατατάξεις στη Χερσόνησο του Αίμου. Η σημασία έγκειται στο
γεγονός ότι Χριστιανικά νεόκοπα κράτη συνασπίσθηκαν εναντίον της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας και απέσπασαν εδάφη της. Η Θράκη και η Μακεδονία βρέθηκαν τότε
στο επίκεντρο των πολεμικών γεγονότων.
Μια από τις σημαντικότερες μάχες, έγινε για την κατάληψη της Αδριανούπολης μετά από πολιορκία πέντε μηνών και έθρεψε τα όνειρα των Βουλγάρων ότι μπορεί να μπούνε και στην Κωνσταντινούπολη!!!
Οι Βούλγαροι κήρυξαν τον πόλεμο κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις 4 Οκτωβρίου 1912. Σύμμαχοί τους ήταν οι Έλληνες, οι Σέρβοι και οι Μαυροβούνιοι. Η πρώτη εύκολη επιτυχία για τα βουλγαρικά στρατεύματα, ήταν η κατάληψη του Μουσταφά Πασά (σήμερα Σβίλεγκραντ), γιατί οι Τούρκοι το εγκατέλειψαν, μετά από μάχη, υποχωρώντας.
Στην περιοχή των Σαράντα Εκκλησιών έγιναν πολύνεκρες μάχες. Επικεφαλής των Βουλγαρικών δυνάμεων ήταν ο στρατηγός Δημήτριεφ. Οι Σαράντα Εκκλησίες καταλήφθηκαν μετά από πείσμονες μάχες στις 11 Οκτωβρίου 1912, ενώ ο τουρκικός στρατός υποχωρούσε προς τη Βιζύη. Οι Βούλγαροι απωθώντας τους Τούρκους, προέλασαν κατά μήκος των δύο οχθών του Έβρου και μαχόμενοι ακόμα και σώμα με σώμα με τις εφ’ όπλου λόγχες τους έφτασαν μπροστά στις πρώτες οχυρώσεις της Αδριανούπολης. Από τις πρώτες περιμετρικές οχυρές τοποθεσίες, που κατέλαβαν οι Βούλγαροι, ήταν το Τσιρμέν (σήμερα Ορμένιο) και έτσι προωθήθηκαν ως τις όχθες του ποταμού Άρδα. Μαζί τους πολεμούσαν και συμμαχικά Σερβικά στρατεύματα υπό τον στρατηγό Στεπάν Στεπάνοβιτς. Οι Βούλγαροι προωθούσαν τις θέσεις τους πιέζοντας προς την κατεύθυνση της Αδριανούπολης. Έτσι κατόρθωσαν να καταλάβουν και τα υψώματα των Μαρασίων. Σύντομα μπόρεσαν να καταλάβουν και το Καραγάτς. Απέβλεπαν να απομονώσουν την Αδριανούπολη.
Στα πρόθυρα της Αδριανούπολης γίνονταν σφοδρές μάχες από τα μέσα του Οκτωβρίου. Η συνολική εξωτερική οχύρωση της Αδριανούπολης είχε κυκλικό σχήμα.