Γράφει
ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Σήμερα στο Διδυμότειχο, κανένας δεν
γνωρίζει ότι στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν η Χερσόνησος του Αίμου «έβραζε»
και άλλαζε ο χάρτης της περιοχής ολότελα, υπήρξε ένας συμπολίτης τους, που
ανέπτυξε εθνική δράση με στόχο την απελευθέρωση της Θράκης, η οποία
δοκιμάζονταν σκληρά από την Οθωμανική και τη Βουλγαρική κατοχή.
Δυστυχώς
δεν γνωρίζουμε ούτε το είδος των εθνικών υπηρεσιών που πρόσφερε, ούτε τη
διάρκειά τους, ούτε τα αποτελέσματα που είχε, σε καιρούς που το κεφάλι κανενός,
δεν στέκονταν σταθερά στους ώμους. Γνωρίζουμε όμως και αυτό με αρκετά κενά, τις
περιπέτειες της απορφανισθείσας οικογένειάς του, που δεν ήταν λίγες, από
ορισμένα έγγραφα τα οποία ευτυχώς διασώθηκαν και υπάρχουν στο Ιστορικό Αρχείο
του Υπουργείου Εξωτερικών.
Μιλάμε
για τον Νικόλαο Δημ. Πάλλα, κάτοικο Διδυμοτείχου, στην συνοικία Αρναούτ, δηλαδή
στον λεγόμενο σήμερα Πέρα Μαχαλά, πίσω από το Δημαρχιακό Μέγαρο της πόλης, έγγαμο
και πολύτεκνο. Όπως προκύπτει από τη μελέτη αυτών των εγγράφων ο Πάλλας είχε
αναπτύξει εθνική δράση, η οποία είχε γίνει αντιληπτή από Οθωμανούς και
Βουλγάρους.
Έτσι
το 1914, όταν άρχισαν οι μεγάλοι διωγμοί στη Θράκη, που έμειναν στην Ιστορία με
την ονομασία «Μαύρο Πάσχα των Θρακών» ο Νικόλαος Πάλλας αναγκάστηκε να
εγκαταλείψει το Διδυμότειχο και να καταφύγει με την οικογένειά του (είχε επτά
παιδιά) στην Καβάλα. Αυτό έγινε τον Οκτώβριο του 1914. Η πρώτη ατυχία που χτύπησε
την οικογένεια στην Καβάλα μετά από λίγο καιρό ήταν ο σταδιακός θάνατος από τις
συνέπειες των διώξεων και του φόβου μέσα στον οποίο ζούσαν, τεσσάρων κοριτσιών του.
Έτσι πέθαναν η Θεοφανώ ετών 20, η Αναστασία 18 ετών, η Βασιλική και η Σουλτάνα
5 ετών.
Η
επόμενη ατυχία που χτύπησε την οικογένεια αυτή ήταν ο θάνατος του Νικόλαου Πάλλα.
Δεν γνωρίζουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έχασε τη ζωή του. Αυτό πρέπει
να συνέβη λογικά μετά τον Αύγουστο 1916, όταν οι Βούλγαροι άρχισαν να
καταλαμβάνουν πόλεις της Ανατολικής Μακεδονίας, Η Βουλγαρική κατοχή, εκτός από τους
απηνείς διωγμούς, είχε και φοβερή πείνα. Σύμφωνα με έκθεση του Έλληνα πρεσβευτή
στη Σόφια, έως τον Απρίλιο του 1917 περίπου 6.000 άτομα πέθαναν από την πείνα μόνο
στην περιοχή της Καβάλας.
Οι ατυχίες της οικογένειας δεν έπαψαν. Συνεχίσθηκαν…