*Ένα πρωτοφανές άγνωστο έγκλημα
*Μαρτυρίες των Πιέρ Λοτί και Έ. Ζέμερ
Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Ανακαλύψαμε και ονόματα πνιγέντων
Όταν έγραψα το άρθρο που ακολουθεί ήξερα πως υπήρχε μια έλλειψη στην παρουσίαση του δραματικού αυτού θέματος. Δεν είχα βρει ονόματα θυμάτων. Δεν ξέχασα όμως και πάντα έψαχνα. Τελικά αρκετά ονόματα- όχι όλα- δημοσιεύθηκαν, αρκετά χρόνια αργότερα. Τα δημοσίευσε ο δημοσιογράφος Ανδρέας Κονιτόπουλος στην εφημερίδα “Πατρίς” τα Χριστούγεννα του 1919, όταν περιόδευσε στη Δυτική και Ανατολική Θράκη.
Έχω καθήκον να συμπληρώσω το άρθρο αυτό δημοσιεύοντας όσα ονόματα βρέθηκαν, τιμώντας τη μνήμη των αθώων θυμάτων, που δεν πρέπει να ξεχαστούν.
Μερικοί λοιπόν από αυτούς που έπνιξαν οι Βούλγαροι δεμένους πισθάγκωνα ήταν οι ακόλουθοι:
Γ. Τσιαφαντούδης, Γ. Σαλαμούρας, Θ. Φερελούδης, Π. Τσιαπουντάδης, Ι. Μιριτσούδης, Γ. Καλπάκας, Β. Ζησούδης, Τ. Σωτηρίου, Γ. Τσιακρίδης, Χ. Αναστασίου, Ν. Τζιμουλούδης, Π. Γεωργίου, Α. Πουστόλας, Θ. Φυσικούδης, Μ. Καβουρούδης, Π. Γεωργίου, Α. Μαρούδης κ.λπ.
Ο Κονιτόπουλος είχε γράψει τότε ότι οι Βούλγαροι “έπνιξαν 40 μάρτυρας της ιδέας, διότι διέπραξαν το μεγάλο έγκλημα να είναι Έλληνες” και υπογράμμιζε: “Όταν μια μέρα ο τσολιάς θα στήση εδώ την Ελληνική σημαία πρέπει να μπεί η επιγραφή: “Εδώ έπνιξαν 40 Έλληνας οι Μογγόλοι της Βαλκανικής”.
Τελικά όπως ήρθαν τα πράγματα, κανένα μνημείο δεν στήθηκε για τους αθώους αυτούς, που δεν ήταν 40, αλλά 44... Ας μην τους ξεχάσουμε ποτέ!
Στο ΦΩΣ της Θεσσαλονίκης, στις 30 Μαΐου 1922 ο Αδριανουπολίτης δημοσιογράφος Αθανάσιος Ζαρδαλίδης δημοσίευσε τον ακόλουθο πλήρη κατάλογο με τα ονόματα των θυμάτων αυτής της ειδεχθούς εγκληματικής πράξης των εκδικητικών Βουλγάρων:
Π. Αθανασιάδης 25/11/2020
Η Ιστορία συνήθως καταγράφει τα μεγάλα γεγονότα, που επηρεάζουν την εξέλιξη των πραγμάτων και δικαίως. Καταγράφει πολέμους, μεγάλες μάχες, πολιτικούς αγώνες, μεγάλες ανακαλύψεις, εξαιρετικές πρωταγωνιστικές προσωπικότητες. Βέβαια η Ιστορία, απορροφά άλλα μικρότερα γεγονότα, τα οποία όμως δεν παύουν να έχουν είτε τοπικό ενδιαφέρον, είτε ειδικό ενδιαφέρον για ομάδες προσώπων, είτε ειδικό ενδιαφέρον για μελετητές.
Τέτοια γεγονότα, τις περισσότερε φορές καλύπτονται από τη λήθη του χρόνου ή από έλλειψη ενδιαφέροντος. Σ’ αυτό συντελούν πολύ παράγοντες, από την γενική αδιαφορία έως την σκόπιμη προσπάθεια να ξεχαστούν κυρίως όταν υπάρχουν ένοχοι.
Ας έρθουμε όμως στα δικά μας στη Θράκη.
Οι Βαλκανικοί πόλεμοι υπήρξαν μια τεράστια δοκιμασία για τους αλύτρωτους λαούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, λόγω των πολεμικών γεγονότων, αλλά και λόγω της εναλλαγής νικητών σε κάθε περιοχή. Από τους Οθωμανούς πέρασαν στους Βουλγάρους και στους Έλληνες και μετά πάλι στους Οθωμανούς αλλά και στους Βουλγάρους ξανά. Στο διάστημα των δύο Βαλκανικών Πολέμων ο Ελληνισμός της Θράκης, που άγγιξε την ελευθερία του και την έχασε με την άδικη συνθήκη του Βουκουρεστίου, υπέστη φοβερές ταλαιπωρίες. Χύθηκε πολύ αίμα στις τρομερές σφαγές, υπήρξε προσφυγιά, επιδημία χολέρας και ένα σωρό άλλες δοκιμασίες.