ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ https://www.kathimerini.gr/1068113/opinion/epikairothta/politikh/poios-kai-pws-8a-kyvernhsei-ayton-ton-topo
*«Η άφιξη του Όθωνα
στο Ναύπλιο» (1835) του Peter von Hess, Νέα Πινακοθήκη του Μονάχου.
Γράφει ο κ. ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΧΑΤΖΗΣ*
Τον Μάιο του 1824, τα «Ελληνικά Χρονικά», η θρυλική εφημερίδα
του Μεσολογγίου δημοσιεύει ένα εκτεταμένο άρθρο πολιτικής θεωρίας, σε δύο
συνέχειες. Στην εισαγωγή του άρθρου, ο ανώνυμος συντάκτης εκφράζει χαρά αλλά
και απογοήτευση: «Οι κάτοικοι της Ελλάδος χαίρονται σήμερον το φιλελεύθερον
πολίτευμα της πατρίδος των, το οποίον εγγυάται εις αυτούς την πολιτική ύπαρξιν
και ανεξαρτησίαν των». Όμως δεν αρκεί αυτό. Ο συντάκτης είναι
απογοητευμένος γιατί η πλειοψηφία των Ελλήνων προτιμά μοναρχικό ή αριστοκρατικό
σύστημα διακυβέρνησης.
Οι γνήσιοι φιλελεύθεροι, διαπιστώνει, είναι ελάχιστοι – αν
και είναι μάλλον, όπως τονίζει, οι καλύτεροι πατριώτες. Γι’ αυτούς τους λίγους,
λοιπόν, η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει «δημοκρατική πολιτεία», δηλαδή
αβασίλευτη. Να έχει ως πρότυπο την Ελβετία και ιδίως τις ΗΠΑ. «Η Αμερική έχει
καλήτερον σύστημα διοικήσεως, και ζη ευτυχεστέρα, διότι διοικείται από νόμους,
οι οποίοι γίνονται με την πλέον μεγαλητέραν απλότητα, και έμπροσθεν εις όλων
των ανθρώπων τα όμματα, η Αμερική είναι ευδαιμονεστέρα από κάθε άλλο μέρος,
όπου τα πάντα ενεργούνται κρυφίως και αριστοκρατικώς».
Το άρθρο αυτό είναι ένα από τα πολλά που δημοσιεύονται εκείνη
την εποχή στον ελληνικό Τύπο και έχουν σκοπό να εξηγήσουν και να ερμηνεύσουν το
Σύνταγμα του Άστρους, το οποίο έχει βελτιώσει νομοτεχνικά, αλλά και ουσιαστικά,
εκείνο της Επιδαύρου. Αυτά τα άγνωστα ελληνικά «Federalist Papers» θα
ανατυπωθούν για πρώτη φορά σχολιασμένα σε ειδική έκδοση που ετοιμάζει το Κέντρο
Φιλελεύθερων Μελετών [τα περίφημα Federalist Papers ήταν σειρά άρθρων που
έγραψαν οι James Madison, Alexander Hamilton και John Jay και δημοσιεύθηκαν το
1787-8 σε αμερικανικές εφημερίδες για να προωθήσουν τη διαδικασία επικύρωσης
του Αμερικανικού Συντάγματος].