ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/1000402/gallery/epikairothta/ellada/oi-sxeseis-elladas---alvanias
*Τίρανα, 1959. Ο Σοβιετικός ηγέτης Νικίτα Χρουστσόφ ανάμεσα
στον Αλβανό κομματικό ηγέτη Ενβέρ Χότζα (δεξιά) και τον πρωθυπουργό Μεχμέτ
Σέχου. Λίγα χρόνια αργότερα, το δόγμα Μπρέζνιεφ για περιορισμένη κυριαρχία των
σοσιαλιστικών χωρών είχε ως συνέπεια, μεταξύ άλλων, και την πρωτοβουλία
προσέγγισης της Ελλάδας από την αλβανική ηγεσία.
Γράφει ο κ. ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΣΦΕΤΑΣ*
Η αποκατάσταση των ελληνοαλβανικών διπλωματικών σχέσεων το 1971 ήταν το
αποτέλεσμα της επίδρασης μιας σειράς παραγόντων σε διεθνές επίπεδο, σε ευρύτερο
διαβαλκανικό και σε διμερές ελληνοαλβανικό.
Σε διεθνές επίπεδο ιδιαίτερη
σημασία είχε η δρομολόγηση της αμερικανοκινεζικής προσέγγισης το 1971 σε
αντισοβιετική βάση, σε μια περίοδο που η σοβιετοκινεζική ρήξη ήταν στο
αποκορύφωμά της. Ο κινεζικός παράγοντας εμπλεκόταν στα σχέδια των Αμερικανών
για τον τερματισμό του πολέμου στο Βιετνάμ, την αποτροπή της ένωσης του Βορείου
Βιετνάμ με το Νότιο Βιετνάμ και τη μετατροπή του τελευταίου σε διεθνές
προτεκτοράτο. Η Κίνα όφειλε να εξισορροπήσει τη σοβιετική επιρροή στην Ινδοκίνα
μετά την αποχώρηση των Αμερικανών. Ταυτόχρονα, κατά τις αμερικανικές
εκτιμήσεις, η Κίνα έπρεπε να γίνει μέλος του ΟΗΕ και να τύχει διεθνούς
υποστήριξης σε περίπτωση που η Σοβιετική Ένωση επιχειρούσε να καταστρέψει το
πυρηνικό της πρόγραμμα.
Οι βάσεις της αμερικανοκινεζικής
προσέγγισης, για την οποία εργάστηκε παρασκηνιακά η ρουμανική διπλωματία,
τέθηκαν κατά την επίσκεψη του Κίσινγκερ (1971) και του Νίξον (1972) στην Κίνα.
Η αμερικανοκινεζική προσέγγιση δημιούργησε ένα ευνοϊκό κλίμα και για την ελληνοαλβανική
προσέγγιση, καθόσον η Αλβανία από το 1962 ήταν το προκεχωρημένο φυλάκιο της
Κίνας στα Βαλκάνια.