Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Ο εικοστός αιώνας στην πρώτη δεκαετία του
στα Βαλκάνια, γέννησε δύο στρατιωτικές επαναστάσεις, που σημάδεψαν την περιοχή,
με αποτελέσματα, που είναι ορατά έως σήμερα. Πρόκειται για την επανάσταση των
Νεοτούρκων που εκδηλώθηκε στη Θεσσαλονίκη του 1908 και την επανάσταση του
Στρατιωτικού Συνδέσμου, που εκδηλώθηκε στην περιοχή Γουδή της Αθήνας το 1909.
Μιλάμε
για δύο παράλληλες επαναστάσεις σε Τουρκία και Ελλάδα, με κοινό σημείο ότι
εκδηλώθηκαν από στρατιωτικούς, αλλά έχουν ιστορικά, σημαντικές διαφορές
αξιοσημείωτες, εξαιτίας των αποτελεσμάτων που παρήγαγαν.
Ας δούμε
τι συνέβη στις δύο χώρες.
Οι
ζυμώσεις που γίνονταν στο εσωτερικό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σε συνδυασμό
με το αστυνομικό κράτος, που επέβαλε ο στυγερός σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ,
οδήγησαν πολλούς διανοούμενος στα τέλη του 19ου αιώνα στη σκέψη ότι
η Τουρκία χρειάζεται μια επαναστατική αλλαγή. Πολλοί από αυτούς ήταν εξόριστοι
και άρχισαν να συζητούν στη Γενεύη ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Οι συζητήσεις
δημιούργησαν πυρήνες, που εξαπλώθηκαν σιγά- σιγά στο Παρίσι και στο Κάιρο, αλλά
και σε μικρότερες πόλεις, όπως η Θεσσαλονίκη, η Δαμασκός, τα Ιεροσόλυμα.
Στο Παρίσι,
αυτοί που αντιδρούσαν στο καθεστώς μπόρεσαν να εκδώσουν μια εφημεριδούλα με την
ονομασία «Νέα Τουρκία». Αυτός ο τίτλος αργότερα ενέπνευσε την ονομασία του
επαναστατικού κινήματος, που ονομάστηκε Κίνημα Νεοτούρκων.