ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://www.kathimerini.gr/893480/article/politismos/polh/h-fwtia-poy-alla3e-th-8essalonikh
*Οι φλόγες έπληξαν αδιάκριτα μοντέρνες συνοικίες της παραλίας
και της οδού Αγίας Σοφίας, ναούς, τζαμιά, δημόσια κτίρια, σχολεία, μεσαιωνικές
σκεπαστές αγορές και δαιδαλώδεις φτωχογειτονιές.
Γράφει η ΓΙΩΤΑ ΜΥΡΤΣΙΩΤΗ
«Το νέο σχέδιο της Θεσσαλονίκης είναι εντελώς έτοιμο. Ήδη έχουν χτιστεί
αρκετά κτίρια ώστε να μην είναι δυνατή καμία αλλαγή. Στο εξής προχωράει η
εφαρμογή του. Μένουν βέβαια τα δημόσια κτίρια, το Ταχυδρομείο είναι έτοιμο αλλά
δεν υπάρχουν λεφτά. Το ίδιο και με το σχέδιο της Αθήνας, ο πόλεμος απορροφά τα
πάντα [….] Η Θεσσαλονίκη με ενδιαφέρει πολύ και επιθυμώ να συνεχίσω να
ασχολούμαι […]», έγραφε ο Γάλλος αρχιτέκτονας, πολεοδόμος και αρχαιολόγος
Ερνέστ Εμπράρ στον φίλο και ομότεχνό του Ανρί Προστ, τον Ιούλιο του 1921.
Τέσσερα χρόνια είχαν περάσει από
τη μεγάλη πυρκαγιά της 5ης Αυγούστου του 1917, που κατέστρεψε μέσα σε τριάντα
δύο ώρες το σημαντικότερο τμήμα του ιστορικού κέντρου (120 εκτάρια) της
Θεσσαλονίκης. Η ανοικοδόμηση της πόλης βάσει ριζικού ανασχεδιασμού είχε
αρχίσει, απαλύνοντας σταδιακά τον πόνο χιλιάδων πληγέντων από τις οδυνηρές
επιπτώσεις της ανείπωτης καταστροφής: κατεστραμμένα 9.500 κτίσματα σε 4.100
ιδιοκτησίες (μοντέρνες συνοικίες της παραλίας και της Αγίας Σοφίας, σκεπαστές
αγορές, δαιδαλώδεις φτωχογειτονιές) και 77.000 άστεγοι (55.000 Εβραίοι, 10.000
μουσουλμάνοι, 10.000 χριστιανοί). Η πόλη από το 1921 και μετά θα μετατραπεί σε
τεράστιο εργοτάξιο.
Έναν αιώνα συμπληρώνει φέτος η
σύγχρονη Θεσσαλονίκη που αναδύθηκε μέσα από τις στάχτες. Στην επέτειο,
διαλέξεις, εκδόσεις, εκθέσεις, θα ιστορήσουν το χρονικό της μεγάλης πυρκαγιάς,
θα αναπλάσουν την ατμόσφαιρα της πόλης, πριν και μετά τη μεγάλη καταστροφή, ενώ
οι ερευνητές θα επαναφέρουν θέματα που απασχολούν εδώ και χρόνια για τη
μοναδική σε έκταση ανοικοδόμηση μεγάλης ελληνικής πόλης.