ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
*Λονδίνο. Ο Κωνσταντίνος
Καραμανλής με τον Βρετανό πρωθυπουργό Χάρολντ Μακμίλαν (αριστερά). Στις 17
Φεβρουαρίου του 1959 άρχισαν στο Lancaster House οι διαπραγματεύσεις για τη
συμφωνία που είχαν υπογράψει στη Ζυρίχη ο Ελληνας και ο Τούρκος πρωθυπουργός
Μεντερές μία εβδομάδα νωρίτερα.
Της κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑΓΚΟΥ*
Στις
αρχές Δεκεμβρίου 1958 η κατάσταση στο Κυπριακό ζήτημα έμοιαζε αδιέξοδη. Είχαν
προηγηθεί, ανάμεσα σε άλλα, η έκρηξη των διακοινοτικών ταραχών στην Κύπρο, η
μονομερής εφαρμογή του βρετανικού διχοτομικού σχεδίου Μακμίλαν από την Τουρκία
(ο Τούρκος κυβερνητικός εκπρόσωπος έφθασε στη Λευκωσία την 1η Οκτωβρίου
σηματοδοτώντας την επιστροφή της τουρκικής κρατικής αρχής στην Κύπρο για πρώτη
φορά από το 1878), η στροφή Μακαρίου υπέρ της ανεξαρτησίας και η συνεπακόλουθη
κατάθεση αιτήματος από την Ελλάδα στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ για ανεξαρτησία,
πλέον, της Κύπρου, που όμως δεν εγκρίθηκε έπειτα από παρέμβαση των ΗΠΑ.
Ωστόσο τη χρονική αυτή στιγμή, δεν
ήταν μόνο η ελληνική πλευρά που αντιμετώπιζε δυσκολίες σε σχέση με τους
στρατηγικούς της στόχους. Παρά την αναβαθμισμένη θέση της στη Μέση Ανατολή και
η ίδια η Άγκυρα είχε να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις, με πιο σημαντική
την κατάρρευση του ιρακινού καθεστώτος το καλοκαίρι του 1958, του μοναδικού της
εταίρου στην κρίσιμη αυτή περιοχή και την επείγουσα ανάγκη εξεύρεσης τοπικών
συμμάχων. Η Τουρκία και για άλλους λόγους δεν μπορούσε να διακινδυνεύσει
περαιτέρω επιδείνωση των σχέσεών της με την Ελλάδα, αλλά αντίθετα προκειμένου
να αποφύγει την απομόνωσή της στην περιοχή, αποφάσισε να επιζητήσει τη φιλία
της Αθήνας και στο πλαίσιο αυτό να φανεί λιγότερο αδιάλλακτη στο θέμα της
Κύπρου.