που υπεγράφη στο Βοτονάσι, στις 29 Απριλίου 1941
*Οι τραγικές μέρες, μετά την επίθεση
των Γερμανών στην Ελλάδα
*Η διάλυση των μονάδων
Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Ο τιτάνιος αγώνας που
διεξήγαγε η Ελλάδα, εναντίον του φασισμού και του ναζισμού κατά το 1940-1941,
υπήρξε μοναδικός και κατεγράφη ως αγώνας ενός μικρού έθνους που αγωνίζονταν για
την ελευθερία του, εναντίον δύο αυτοκρατοριών.
Ο άνισος αγώνας παρά το ότι προκάλεσε τον παγκόσμιο θαυμασμό
είχε τραγικό τέλος, αφού τελικά η μικρή Ελλάδα κατελήφθη από τους εισβολείς
Ναζί. Η είσοδος της Γερμανίας στον πόλεμο, έκρινε το τελικό αποτέλεσμα, που
οδήγησε την Ελλάδα στην συνθηκολόγηση.
Ήδη από τις 7 Απριλίου κατέφθαναν τα άσχημα νέα της
κατάρρευσης του σερβικού μετώπου και της καθόδου των Γερμανών από την κοιλάδα του Αξιού.
Η αλληλουχία όμως των δραματικών γεγονότων που αφορούσαν
άμεσα την Ελλάδα, άρχισε από τις 10 Απριλίου 1941.
Την προηγουμένη, τα ναζιστικά τανκς είχαν αρχίσει να
εισέρχονται στη Θεσσαλονίκη. Ο διοικητής των δυνάμεων ανατολικά του Αξιού είχε
στείλει στους Γερμανούς κήρυκα και ζητούσε κατάπαυση των εχθροπραξιών. Μετά τη
Θεσσαλονίκη οι εισβολείς απειλούσαν να διασπάσουν την άμυνα, στη γραμμή του
Αλιάκμονα.
Στις 11 Απριλίου διέσπασαν τη
γραμμή Βεύης- Κλειδίου ανατρέποντας τις ελληνοβρετανικές δυνάμεις της
περιοχής.
Στην Αθήνα, ο βασιλιάς Γεώργιος Β’ και η κυβέρνηση άρχισαν να
ετοιμάζονται να μεταβούν στην Κρήτη για να συνεχίσουν από εκεί τον αγώνα. Στο
μέτωπο, άρχισε να καλλιεργείται μεταξύ των στρατιωτικών ηγετών η ιδέα της
συνθηκολόγησης. Βασικός προϋπόθεση ήταν να μην συνθηκολογήσουν με τους
ηττημένους Ιταλούς, αλλά με τους Γερμανούς, επιδιώκοντας έντιμους όρους.
Η καθυστέρηση όμως της έκδοσης από την Αθήνα της διαταγής
σύμπτυξης των στρατευμάτων, άρχισε να δημιουργεί φαινόμενα απείθειας και
διάλυσης. Όταν εκδόθηκε η διαταγή σύμπτυξης στις 12 Απριλίου 1941, τα πάντα
εξελίχθηκαν σε άτακτη υποχώρηση. Όλοι πλέον πίστευαν ότι είναι άσκοπη η
αιματοχυσία.
Αυτές τις τραγικές στιγμές θα παρακολουθήσουμε μέσα από μια
έκθεση του λοχαγού Πυροβολικού Ιωάννη Αμπατζόγλου, ο οποίος βρέθηκε συμπτωματικά
σχετικά κοντά στον στρατηγό Γεώργιο Τσολάκογλου, που πήρε τις δραματικές
αποφάσεις, γνωρίζοντας εκ των προτέρων, ότι η Ιστορία θα τον καταδικάσει. Η
έκθεσή του Αμπατζόγλου, υπάρχει στα αρχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού.